Kafiye Nedir, Çeşitleri Nelerdir? Örnekler İle Uyak Konu Anlatımı

https://i2.milimaj.com/i/milliyet/75...174455e444.jpgDünya çapında pek çok farklı ülke ve tarih üzerinden şiirlere bakıldığında, uyağın ne zaman çıktı bilinmiyor. Her ne kadar ölçeğin bulunuşundan sonra ortaya çıktığı düşünülse dahi bunun kesin kanıtları yok. Hatta eldeki belli başlı bulgulara göre bazı ülkelerde uyak hiç bulunmuyor. Bazı ülkelerde ise yoğun olarak değerlendiriliyor. Ancak bilinen bir şey var ki, kafiye birçok farklı çeşitleriyle geçmişten günümüze oldukça fazla kullanılmış şiir öğeleri arasında yer almaktadır.
Kafiye Nedir, Çeşitleri Nelerdir?
Mısraların sonlarında yer alan ve okunuş ile yazılışları aynı olan, ancak görev ve anlamları açısından farklı olan kelime ile ekler kafiye olarak bilinir. Şiirin daha etkin ve anlatılmak istenenin karşı tarafa aktarılması konusunda kafiye büyük öneme sahiptir. Bu doğrultuda kullanılan değişik kafiye çeşitleri bulunmaktadır.
- Yarım kafiye,
- Tam kafiye,
- Zengin kafiye,
- Tunç kafiye,
- Cinaslı kafiye,
Bu dört farklı kafiye çeşidi ile beraber dünya çapında bilindik pek çok önemli şair, şiirlerinde çok sık kullanmıştır. Günümüzde de pek çok önemli şair hala kullanmaya devam ediyor. Şirin anlamını açık şekilde ortaya çıkaran ve daha etkili bir anlatım üslubu sağlayan kafiye, hala şiir konusunda önemli bir yere sahiptir.
Örnekler ile Uyak Konu Anlatımı
Örnekler üzerinden ele alındığı zaman uyak çok daha etkin şekilde anlaşılabilir.
Yarım kafiye: Tek ses benzerliğine dayanmış olan kafiye şeklinde bilinir.
Ben çektiğim kimler çeker
Gözlerim kanlı yaş döker
Bulanık Bulanık Akar
Dağlarım sileyim şimdi (Kul Mustafa)
Tam kafiye: İki ses benzerliği üzerinden ele alınan kafiyedir.
Yollarda kalan gözlerimin nurunu yordum
Kimdir o, nasıldır diye rüzgarlara sordum
Hülyamı tutan bir büyü var onda diyordum
Zengin kafiye: 3 veya daha fazla ses üzerinden oluşturulmuş kafidir.
Ertesi gün başladı gün doğmadan yolculuk
Soğuk bir mart sabahı… Buz tutuyor her yer soluk
Cinaslı kafiye: Anlamları aynı olan, ancak yazılışları ve okunuşları benzer şekilde bulunan kelime veya kelime grupları olarak dile getirmek mümkün.
Niçin kondun a bülbül
Kapımdaki asmaya
Ben yarimden vazgeçtim
Götürseler asmaya
Görüldüğü üzere bu şekilde farklı kafiye çeşitleri ile beraber günümüzde pek çok şair değişik şiirleri ele almaktadır.


Devami...