Cennette ‘Kaz’madık yer bırakmayacaklar

https://i2.milimaj.com/i/milliyet/75...0f28b6097a.jpgTürkiye’nin en önemli tabiat varlıklarından Kaz Dağları yöresindeki madencilik faaliyetleri ve doğal yaşamı bekleyen tehdit TEMA öcülüğünde hazırlanan raporda ortaya konuldu. Uzmanların hazırladığı rapora göre, Kaz Dağları’nda yüzde 79’luk kısmının madencilik faaliyeti yapılacak şekilde ruhsatlandırıldığı öne sürüldü.
Biga Yarımadası ve Kuzey Ege’yi kaplayan 1 milyon 697 bin 62 hektar olarak tanımlanan Kaz Dağları yöresindeki 1 milyon 294 bin 335 hektarlık alanın, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nden (MAPEG) elde edilen verilere göre ruhsatlandırıldığı belirtildi.
Tahribatın boyutları
Söz konusu raporda, “Bu ruhsatların yüzde 41’i aktif ruhsatlardan oluşurken, aktif ruhsatların yüzde 57’si arama, yüzde 43’ü ise işletme ruhsatı safhasında bulunuyor. Ruhsatların yüzde 38’i ise ihale alanı olarak ruhsatlandırılmıştır” ifadelerine yer verildi.
Gelecekte yaşanacak muhtemel çevre tahribatının boyutunun gözler önüne serildiği raporda, risk altındaki bölgelerin, Çanakkale’de Merkez, Lapseki, Biga, Yenice, Çan, Bayramiç, Ezine, Ayvacık ilçeleri ile, Balıkesir’e bağlı Balya, Gönen, İvrindi, Savaştepe, Edremit, Havran, Burhaniye, Gömeç ve Ayvalık’ın yanı sıra İzmir’de Kınık, Dikili, Bergama ilçeleri ve Manisa’da Soma ilçesinden oluşan 1 milyon 697 bin 62 hektarlık alan olduğuna dikkat çekildi.
Raporda IV. Grup maden ruhsat alanları incelenirken, 1/100.000 ölçekli maden ruhsat haritalarından yararlanıldığı ve Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nden (MAPEG) 1/100.000 ölçekli IV. Grup maden ruhsatlarının temin edildiği bilgisine yer verilirken, Kaz Dağları’nın, 1994 yılında Milli Park, 1998 yılında Tabiatı Koruma Alanı ilan edildiği, bölgede bulunan 52 farklı noktadaki 3 bin 232 hektar alanın “Gen Kaynaklarını Yerinde Koruma Sahası” olduğu belirtilerek, şöyle denildi: “Kaz Dağları, yaban hayatı için önemli bir yaşam alanıdır. Kaz Dağı Milli Parkı’nda bilim insanlarınca bugüne kadar 101 familyaya ait 800 civarında bitki türü tespit edilmiştir. Doğa koruma alanı kategorileri doğal sit, gen koruma, kent ormanı, muhafaza ormanı, milli park, tabiat parkı, tabiatı koruma alanı, tohum meşcere alanı ve özel çevre koruma alanıdır.
Bu alanlar toplam 69 bin 235 hektarlık bir alan oluşturmaktadır Bu alanlara Kaz Dağları ve Troya Milli Parkları, Ayvalık Adaları, Darıdere, Sarımsaklı, Ayazma Pınarı Tabiat Parkları, Kaz Dağları Göknarı Tabiatı Koruma Alanı gibi bölgeler örnek olarak verilebilir” görüşleri sıralandı.
Önemli Doğa Alanları
Kaz Dağları’nın 2007-2023 yılı Ulusal Turizm Eylem Planı’nda “Yüksek Nitelikli Turizm Bölgesi” ilan edildiği, bölgede farklı statülerde çok sayıda kültür mirası bulunduğu, bu alanların 102 bin 891 hektarlık alanı kapsadığı bilgisi de raporda dikkat çeken kısımları oluştururken, bölgenin canlı türlerinin nesillerini sürdürebilmeleri için özel önem taşıyan “Önemli Doğa Alanları” (ÖDA) kapsamında olduğunun altı çizildi.
Kadim kültür yok edilecek

Raporun sonuç kısmında şu uyarı yapılıyor: “Maden Kanunu’nda yapılan değişiklikler bizi her karışı madenler için ruhsatlandırılmış bir Kaz Dağları yöresi ile karşı karşıya bırakmaktadır. Milyonlarca yılda oluşmuş doğal varlıkların ve kadim kültürün söz hakkı madencilik ruhsatlarının faaliyete geçmesiyle yok olacaktır. Raporun ortaya koyduğu sonuçlar hem Kaz Dağları yöresinde hem de Türkiye genelinde ekolojik temelli, bütüncül, tarımsal üretimi önceliklendiren ‘arazi kullanım planlamasına ve koruma yaklaşımına’ ihtiyaç olduğunu göstermektedir. Kaz Dağları madencilik faaliyetlerinden korunması gereken bir dünya mirasıdır. Geleceğimizin mirası doğal varlıklar madencilik faaliyetlerine tamamen kapalı doğa koruma statüleri ile korunmalıdır.”

Potansiyel ruhsat alanı
Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’ne göre 1 milyon 294 bin 335 hektar çalışma alanı ruhsat alanı olduğuna dikkat çekilerek, şöyle denildi:
“MAPEG’den elde edilen IV. Grup ruhsatların alansal dağılımına göre çalışma alanının yüzde 79’u (aktif ruhsatlar ve ihale alanları) ruhsatlandırılmıştır. Bu ruhsatların yüzde 41’i aktif ruhsatlardan oluşur. Aktif ruhsatların yüzde 57’si arama, yüzde 43’ü ise işletme ruhsatı safhasında bulunur. Ruhsatların yüzde 38’i ise ihale alanı olarak ruhsatlandırılmıştır. Tüm çalışma alanının sadece yüzde 21’i herhangi bir IV. Grup maden ruhsat sahası olarak tanımlanmamıştır. Ruhsat sahası olarak tanımlanmayan bu alanların büyük bölümünün verisi olmayan alanlardan oluştuğu ve potansiyel birer ruhsat alanı olarak değerlendirilebileceği de göz ardı edilmemelidir.”


Devami...