‘Deli ırmak daraldı sonra böyle oldu’

https://i2.milimaj.com/i/milliyet/75...18a830ead7.jpgBartın’da geçen cuma gecesi başlayan ve salı gününe kadar aralıksız devam eden sağanak sonrası merkez ve ilçelerde sel meydana geldi. Sel Bartın’daki birçok köprüyü yıkarken, bazı yollar da çöktü. Suların çekilmesiyle birlikte, kent merkezinde temizlik ve onarım çalışmaları başladı.
Yaşanan taşkın nedeniyle Bartın’ın Kozcağız ilçesine bağlı Kavaklık Mahallesi’nde tek katlı ve 5 katlı iki bina yıkıldı. Aynı mahallede bulunan 3 bina ise yıkılma tehlikesine karşı mühürlendi.
Yıkılan ve mühürlenen binaların dere yatağında olduğu dikkat çekti. Bölgede yaşayan vatandaşlar, yaşanan felaketi birkaç yıl önce yapılan Kozcağız Barajı’na bağladı. Yıllardır Kavaklık Mahallesi’nde yaşayan Havva Karakaş (62), “62 yıldır burada böyle bir şey olmadı. Ta ki buraya baraj yapılana kadar. Buraya baraj yapıldı ve Deli Irmak dediğimiz bu dereyi daralttılar. Dere daralınca sular evlere zarar verdi. ‘Bu baraj buraya yapılmasın, sel tutmaz’ dediğimizde, ‘Devletten daha mıiyi bileceksin’ demişlerdi” diye konuştu.
‘Eskiden etkilemiyordu’
Oturduğu apartman mühürlenen Hakkı Tanrıverdi (56) de şunları söyledi: “Burada bu mevsimde benzer yağışlar hep yaşanır. Ancak ilk defa evleri yıkacak kadar etkili oldu. Hemen karşımızdaki baraj buraya birkaç yıl önce yapıldı ve yapıldıktan sonra bunlar yaşanmaya başladı. Dere yatağı daraltıldı. Eskiden sel suları geliyordu amabizi etkilemiyordu.”
Geçen yıl yapılan köprüler yıkıldı
Bartın’da 2021 yılında yaşanan sel taşkınında, birçok köprü yıkılmıştı. Yıkılan köprülerin yerine ise geçici köprüler yapıldı ancak henüz 1 yıl olmadan bu köprülerin de yaşanan selde yıkıldığı görüldü. Merkez’e bağlı Zafer Köyü’nde ise geçen yıl yıkılan köprünün yerine yeni köprünün yapılmaya başlandığı ancak henüz tamamlanmadığı görüldü. Köyde yaşayan bir vatandaş ise 1 yıldır köprünün henüz tamamlanmamış olmasına isyan ederek “Buradaki köprü geçen yıl ağustos ayında yıkıldı. Yerine geçici köprü yapıldı. Bir de yıkılan köprünün yerine sağlam bir köprü yapılacaktı. 1 yıldır bir türlü bitmedi. Hâlâ bekliyor, 1 yılda istense yeni bir köy inşa ederler” dedi.
https://i2.milimaj.com/i/milliyet/75...18a830eadc.jpg
Fabrikayı çalışanları temizledi
Kutlubeydemirci Köyü’nde bulunan Rimaks Tekstil Fabrikası’nın tamamı da sel suları altında kaldı. 650 kişinin çalıştığı fabrikada sel suları 4 metreye kadar ulaştı. Fabrika çalışanları ise dün sabah kendi imkanlarıyla çalıştıkları fabrikada temizliğe başladı. Fabrikanın Teknik ve İdari İşler Müdürü Kadir Kara, “Fabrikamızdaki her şey sular altında kaldı. Tek tesellimiz çalışmalarımıza bir şey olmaması. Bugün 300 çalışanımızı çağırdık ve hep birlikte temizliğe başlayacağız. Belediyenin personeli ancak çevredeki diğer yerlere müdahale edebilir” dedi.
‘Yaralar sarıldı’
Bartın Belediye Başkanı Cemal Akın da şunları söyledi: “Aynı anda her yere ve çok fazla yağış düştü. Selde etkilenen yerlere kısa sürede müdahale ettik ve yaralarımız yüzde 90 sarılmış durumda. İçişleri Bakanımız da tüm bu koordinasyonun başındaydı. Belediye olarak 5 gündür aralıksız çalışmalarımızı sürdürdük” dedi. Akın, dere yataklarının daraltıldığı iddiasını da şöyle değerlendirdi: “Dere ıslah projesi var ama ihalesi henüz yapılmadı. Bunu Bartın için söylüyorum. Ancak sizin sorduğunuz yeri bilmiyorum. Orayı Kozcağız Belediyesi bilir.”
1.8 milyar insan sel tehdidi altında
https://i2.milimaj.com/i/milliyet/75...18a830eada.jpg

Dünya nüfusunun dörtte birinin sel felaketi tehdidiyle karşı karşıya olduğu ortaya çıktı. Nature Communications dergisinde yayımlanan araştırmada, özellikle gelir düzeyi düşük ülkelerin sel felaketlerinden daha fazla etkilenmesinin beklendiği uyarısında bulunuldu. Raporda, dünya nüfusunun yüzde 23’ünü teşkil eden yaklaşık 1.81 milyar insanın, yüzyılda bir doğrudan 15 santimetreden fazla su seviyesiyle sellere hedef olduğu vurgulandı.
2020 yılı verilerinin kullanıldığı raporda, küresel gayri safi yurtiçi hasılanın yaklaşık yüzde 12’sine tekabül eden yaklaşık 9.8 trilyon dolarlık ekonomik faaliyetin şiddetli sele maruz kalan bölgelerde gerçekleştiği tespitinde bulunuldu.
Fakir ve orta gelirli ülkelerin sel felaketlerinden daha fazla etkilendiği kaydedilen raporda, genelde su baskınlarına maruz kalan insanların yaklaşık yüzde 90’ının düşük veya orta gelirli ülkelerde yaşadığı aktarıldı. Raporda, bölge olarak Asya’nın güney ve doğusundaki ülkelerle Çin ile Hindistan en fazla selden etkilenen bölgeler arasında gösterildi.


Devami...