Yanlış, yanıltıcı yoruma engel

https://i2.milimaj.com/i/milliyet/75...11d876fdd5.jpgAyşegül Kahvecioğlu / ANKARA - AK Parti ve MHP’nin “dezenformasyon” yasası teklifinin TBMM Genel Kurul görüşmeleri ekim ayına bırakılırken, teklifin en kritik başlıklarından birini oluşturan “Basın Ahlâk Esasları”, Basın İlan Kurumu (BİK) Genel Kurulu’nun kararı ile 28 yıl aradan sonra yeniden düzenlendi. Resmi Gazete’de dün yayımlanan BİK Genel Kurulu’nun 27 Mayıs 2022 tarihli kararında yer alan esaslar özetle şöyle:
- Süreli yayınların basılı nüshaları ile resmi ilan yayınlayan gazetelerin kendilerine ait internet haber siteleri ve sosyal ağ hesapları, Basın Ahlâk Esasları’na uymak zorunda olacak.
- Yayınlarda, ilgili konuda açılmış soruşturmanın gizliliği ihlâl edilemeyecek. “Suçu ve suçluyu övecek, halkı kin ve düşmanlığa tahrik edecek” yayın yapılamayacak. Ayrıca terör örgütleri, bunların üyeleri ve olaylar hakkında bilgi ve görsellere, bu örgütleri meşru gösterecek şekilde yer verilemeyecek. “Aile yapısını bozmaya yönelik ve ailenin korunmasına aykırı yayın” yapılamayacak. Türk toplumunun ortak milli ve manevi değerlerini zayıflatmaya yönelik yayın yapılamayacak.
- Basın ahlâk esaslarına, “haberler ve yorumlar gerçeği gösterir, yanlış ya da yanıltıcı olamaz” ifadesi eklendi.
- Yeni kriterlere göre çocukların konu edildikleri yayınlarda, çocukların üstün yararı gözetilecek; onların sağlıklı ve güvenli geleceği için her türlü hassasiyet göz önünde bulundurulacak. Yayınlarda geleceklerinin olumsuz etkilenmemesi amacıyla kimlik ve yerleşim bilgilerine açık veya dolaylı olarak yer verilmeyecek.
60 gün içinde şikâyet
- Gazetelerin internet haber sitelerinin “Basın Ahlâk Esasları” çerçevesinde değerlendirilmesine ilişkin kapsam genişletildi. Buna göre, ek gösterge alan gazetelerin sosyal ağ hesapları da internet haber sitelerinin sorumluluklarını üstlenecek.
- Basın Ahlâk Esaslarına aykırılık iddiasına dair başvuruların, yayın tarihinden itibaren 60 gün içinde yapılması gerekecek. Yönetim Kurulu’nun resen harekete geçeceği durumlarda da bu süre geçerli olacak. Şikâyetler, Basın İlan Kurumu internet sitesi üzerinden elektronik başvuru yoluyla da yapılabilecek.
Ek göstergeler düzenlendi
Dün Resmi Gazete’de yayımlanan “Resmi İlân ve Reklâmlar ile Bunları Yayınlayacak Süreli Yayınlar Yönetmeliği”nde yapılan değişiklik ile resmi ilanların yayınlandığı mecralar arasına gazetelerin sosyal ağları da eklendi.
Düzenleme ile yayınlanması zorunlu ilanlar arasına, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi gereği yayınlanması zorunlu olan ilânlar da eklendi. Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kurulan müesseseler veya bunların iştirakleri de gazete ve dergilere hususî ilân ve reklam verebilecek. En az 12 ay süreyle kesintisiz resmi ilân yayınlayan gazetelerden; İstanbul, Ankara ve İzmir’de yayınlanan ve yüzölçümü 3,75 metrekareden az olmayanlara 2/3 oranında ek gösterge uygulanacak. Kendisine ait internet haber sitesinde, kaynak göstererek Basın İlan Kurumu’nun belirleyeceği şekilde duyuran gazetelere 1/6; kurumca tespit edilecek sosyal ağlardan, kendisine ait hesaplarda kurumun belirleyeceği şekilde paylaşım yapan gazetelere 1/8 oranında ek gösterge uygulanacak.
Teklifte düzenlenmişti
Meclis’te yeni dönemde ele alınacak dezenformasyon yasası teklifine göre, basın kartı sahibinin basın ahlâk esaslarına aykırı davranışlarda bulunması halinde, ihlâlin mahiyeti göz önünde bulundurularak basın kartının iptaline karar verilebilecek. Basın ahlâk esaslarına aykırı davranışlarda bulunulması nedeniyle basın kartının iptali halinde, ilgili gazeteci 5 yıl süreyle yeniden basın kartı alamayacak.


Devami...