5 OCAK


1759- George Washington, Martha Dandridge Custis ile evlendi.
1781- Amerikan İç Savaşı: Richmond-Virjinya, Benedict Arnold komutasındaki İngiliz deniz kuvvetleri tarafından yakıldı.
1854- San Francisco buharlı gemisi battı: 300 kişi öldü.
1895- Fransa'nın askeri sırlarını Almanya'ya vermekten mahkum olan Yahudi kökenli Fransız subay Alfred Dreyfus'ün rütbeleri söküldü. Dreyfüs Olayı olarak bilinen adli skandal başladı.
1919- Alman Nasyonal Sosyalist (Nazi) Partisi kuruldu.
1921- Çerkez Ethem ve kardeşleri, işgal kuvvetlerine sığındılar.
1922- Adana, Tarsus ve Seyhan düşman işgalinden kurtuldu.
1929- Anadolu-Bağdat ve Mersin-Tarsus demiryolları ile Haydarpaşa Garı devletleştirildi.
1930- Sovyetler Birliği'nde tarımın kolektivizasyonu başladı.
1933- San Francisco'daki Golden Gate Bridge inşaa edilmeye başlandı.
1934- Avukatlar Birliği'nin ilk kongresi İzmir'de yapıldı.
1937- Altıokların Anayasaya girmesi.
1951- Türkiye'de 1,1 milyon işsiz olduğu açıklandı.
1959- Hüseyin Yılmaz'ın "Umumi İzafiyet Üzerine Yeni Nazariye" adlı çalışması "Physical Review"de yayımlandı.
1960- Kim dergisi sorumlu yazı işleri müdürü Şahap Balcıoğlu hakkında kesinleşen 16 aylık cezayı çekmek üzere günü cezaevine girdi.
1961- Yassıada duruşmalarında 6-7 Eylül olayları davası sonuçlandı. Sanıklardan Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve eski İzmir Valisi Kemal Hadımlı mahkûm oldular. Aynı gün Fuad Köprülü ile Fahrettin Kerim Gökay Yassıada'dan tahliye edildi.
1968- Çekoslovakya Komünist Partisi liderliğine Alexander Dubçek getirildi. Dubçek reformcu kişiliğiyle tanınıyordu.
1972- Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) Yönetim Kurulu üyesi Emin Galip Sandalcı beraat etti. Emin Galip Sandalcı uçak kaçırma eylemiyle ilgisi olduğu iddiasıyla 4,5 aydır tutukluydu.
1973- Bankaların ikramiye olarak apartman katı vermesi yasaklandı.
1974- Peru'nun başkenti Lima'da oluşan depremde 6 kişi öldü ve yüzlerce ev hasar gördü.
1978- Yılmaz Yalçıner, Şura Dergisi'ni çıkardı.
1979- DİSK'in çağrısıyla Türkiye çapında 5 dakika iş bırakma eylemi (Faşizmi Lanetleme Eylemi) yapıldı.
1980- Adalet Bakanlığı, siyasal suçlara ilişkin ceza artırımını öngören Türk Ceza Kanunu (TCK) değişiklik tasarısını Başbakanlığa sundu.
1981- Atatürk'ün doğumunun 100. yıldönümü kutlamaları, ''1981 Atatürk Yılı'' adıyla başladı.
1983- Türkiye Yazarlar Sendikası'nın 17 yöneticisi ve 1 üyesi hakkında açılan davaya, 1 Numaralı Ankara Sıkıyönetim Mahkemesi'nde başlandı.
1984- Yasal kürtaj uygulaması İstanbul'da başladı.
1987- 1986 Mayıs ve haziran çay sürgünlerinde radyasyon bulundu; 56 bin ton çay imha edildi.
( Çernobil'deki patlamanın ardından radyasyon yağmuru, Edirne'den İsveç'in kuzeyine kadar geniş bir alan etkilenmiştir. Trakya'da 10 sene kadar karpuz, kavun vb ürünler yetiştirilememiş, olgunlaşamadan tarlada kavrulmuştur. )
1989- Amerikan jetleri Libya'ya ait iki MİG-23 uçağını düşürdü.
1993- Avrupa Konseyince her yıl verilen "Yılın Müzesi" ödülünü İstanbul Arkeoloji Müzeleri aldı.
1994- Doç. Dr. Fikret Başkaya, Paradigmanın İflası adlı kitabından dolayı 20 ay hapis cezasına çarptırıldı.
1995- 1 milyon liralık banknotlar tedavüle çıkarıldı.
1996- Mardin'de vurularak ölen Albay Rıdvan Özden'in eşi Tomris Özden, eşinin ordudan firar eden komando üsteğmen Hurşit Can tarafından öldürüldüğünü ileri sürdü. Genelkurmay iddiayı yalanladı.
1997- Rusya, barış anlaşması uyarınca, Çeçenistan'daki son askerlerini geri çekti.
1997- Özdemir Sabancı suikastının sanıklarından Mustafa Duyar'ın Şam'da teslim olduğu açıklandı.
1999- Adalet Bakanlığı, bir genelgeyle bekaret kontrolünü yasakladı.
2001- Meksika'da Chipas eyaletindeki yerlilerin hakları için mücadele eden Zapatista gerillaları, Zapatista Enformasyon Merkezi açtı. Merkez, örgütün ve sivil toplum kuruluşlarının taleplerini hükümete iletip baskı yapılması işlevini görecek.
2003- İsrail'in başkenti Tel Aviv'de iki intihar saldırısında 22 kişi öldü,100 kişi yaralandı. İsrail karşılık olarak 35 yaş altı Filistinlilere Batı Şeria ve Gazze Şeridi dışına çıkmayı yasakladı.
2003- Cezayir'de askerler ve sivil savunma grubu üyelerinden oluşan bir konvoya aşırı dinciler saldırdı;43 kişi öldü,19 kişi yaralandı.
2003- Lağvedilen Kosova Kurtuluş Ordusu'nun (UÇK) eski komutanlarından Tahir Zemej İpek kentinde oğlu ve yeğeni ile birlikte öldürüldü.
2004- AK Parti Grup Yönetimi, TBMM kulisinde bulunan Mareşal üniformalı Atatürk resminin kaldırılarak yerine sivil bir Atatürk fotoğrafı asılması önerisinde bulunan Adıyaman Milletvekili Fehmi Hüsrev Kutlu'nun, Grup Disiplin Kurulu'na sevkine karar verdi.
2004- TL'den altı sıfır atacak yasa tasarısı TBMM'ye sunuldu.
2005- Bilinen en büyük cüce gezegen Eris keşfedildi.

(( Cüce gezegenler, Uluslararası AstronomiBirliği'nce (UAB) gezegenler konusunda, 24 Ağustos 2006 tarihinde yapılan yeni tanımlamada getirilmiş bir gökcismi kategorisidir.
Bu tanım, şu an yalnızca Güneş Sistemi için geçerlidir. UAB'nin kabul ettiği kullanıma göre "cüce gezegen" kategorisi, "gezegen" kategorisinden ve bir diğer yeni kategori olan "küçük güneş sistemi cisimlerinden" (Small Solar-System Body - SSSB) farklıdır.
Alınan karara göre bir cüce gezegen:
* Güneş çevresindeki bir yörüngede dolaşır.
* Sabit bir şekle sahip olmasına engel olabilecek güçleri alt edebilecek yeterlilikte bir kütleçekimine sahip olmasını sağlayacak bir kütle ve bundan ötürü hidrostatik denge (dairesele yakın) şekline sahip olmalıdır.
* Yörüngesinin civarını temizlememiş olmalıdır.
* Bir gezegenin veya başka bir yıldız harici cismin uydusu durumunda bulunmamalıdır.
Gezegen tanımını cüce gezegen tanımından ayıran nokta, cüce gezegenlerin yörüngesinin civarını temizlememiş olmasıdır. Bu tanım Plüton'un gezegen yerine cüce gezegen olarak yeniden sınıflandırılmasına neden olmuştur, çünkü Plüton yörüngesinin civarını temizlememiştir (Kuiper kuşağı).
Cüce gezegenler, geleneksel olarak diğer daha küçük gökcisimleriyle birlikte küçük gezegen olarak bilinirlerdi. ))

2006- Şiilerin kutsal kenti Kerbela'da gerçekleşen intihar saldırısında 51 kişi öldü, 138 kişi yaralandı. Bir saat sonra, batıdaki Ramadi kentinde Irak ordusuna kayıt olmak için sıra bekleyenler arasında gerçekleşen intihar saldırısında 67 kişi öldü, 105 kişi yaralandı.
2006- Suudi Arabistan'ın Mekke kentinde Tunus ve Mısırlı hacı adaylarının kaldığı El Hayır Oteli çöktü. 76 hacı adayı öldü, 62 kişi yaralandı.
2007- Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Müsteşarı Emre Taner, teşkilatın 80. kuruluş yıldönümü dolayısıyla yaptığı yazılı açıklamada, ''ulus devletin tehdit altında olduğunu'' ifade etti.
( Taner, ''Türkiye'nin, gerek stratejik, gerekse jeopolitik önemi nedeniyle kendisini hiçbir zaman olayların akışına bırakma ya da 'bekle-gör-tavır al' taktiği ile sınırlama lüksüne sahip olmadığını'' belirttiği açıklamada, ''Yalnız savunma pozisyonunda olmak Türkiye'ye haiz şartlar nedeniyle kabul edilemez bir davranış olacaktır'' görüşüne yer verdi. )
2007- Bulgaristan'ın Avrupa Birliği yasalarına göre sınır kapılarında transit vize verme işlemini 1 Ocak 2007 tarihinden itibaren durdurması ve daha önce verdiği geçerlilik süresi dolmamış transit vizeleri de geçerli saymaması üzerine ortaya çıkan sıkıntı nedeniyle Türkiye'ye Bulgaristan'a nota verdi.


5 Ocak – Doğanlar

1863- Kendi adıyla bilinen sahne uygulayıcılığının yaratıcısı, Rus tiyatro oyuncusu, yönetmeni ve yapımsıcısı ve Moskova Sanat Tiyatrosunun kurucusu Konstantin Sergeyeviç Stanislavskiy.
1876- İkinci Dünya savaşı sonrası Federal Alman Cumhuriyetinin ilk başbakanı, Hıristiyan Demokrat politikacı Konrad Adenauer.
1897- Japonya'da İkinci Dünya Savaşı sonrasında işçiler ve aydınlar arasında komünist olmayan demokratik sosyalizm düşüncesinin yaygınlaşmasına yaptığı katkılarla tanınan Marksist düşünür Miki Kiyoşi.
1921- İkinci Dünya Savaşı sonrasında Alman tiyatrosunun canlanmasında eserleriyle önemli rol oynayan İsviçreli oyun yazarı, romancı ve denemeci Friedrich Dürrenmatt.
1928- 1971-73 arasında Pakistan Cumhurbaşkanlığı ve 1973-77 arasında Başbakanlık görevlerinde bulunan ve 1977'de bir askeri darbeyle devrilerek idam edilen popüler siyasetçi Zülfikar Ali Butto.
1931- Yeni gerçekçilikle başladığı yazarlık yaşamında yapısalcı ve biçimci teknikleri kullanarak avangard romancılığa öncülük eden İspanyol romancı, kısa öykücü ve denemeci Juan Goytisolo.
1931- Robert Duvall, ABDli sinema oyuncusu ve yönetmeni
1932- İtalyan edebiyat eleştirmeni, romancı ve göstergebilimci Umberto Eco.
1935- Füruğ Ferruhzad, İranlı şair, yazar, yönetmen, ressam
1937- Hélène Cixous, Fransız yazar
1938- I. Juan Carlos, İspanya kralı
1946- Diane Keaton, ABDli oyuncu
1950- Mehmet Mümtaz Tuzcu, Türk şair
1960- Phil Thornalley, İngiliz müzisyen ve yapımcı
1968- DJ Bobo, İsviçreli şarkıcı
1969- Marilyn Manson, ABDli müzisyen
1972- Sakis Rouvas, Yunan şarkıcı
1980- Sebastian Deisler, Alman futbolcu
1982- Janica Kostelić, Hırvat kayakçı
1986- Kristin Cavallari, Amerikan oyuncu ve şarkıcı
1996- Max Baldry İngiliz oyuncu


5 Ocak – Ölenler

1818- Marcello Bacciarelli İtalyan ressam (d. 16 Şubat 1731)
1933- Amerika Birleşik Devletleri'nin 30. başkanı John Calvin Coolidge, Jr. (d. 1872)
1953- Karikatürist Ramiz Gökçe.
1975- Şair ve yazar Arif Nihat Asya.
1976- Olimpiyat ve dünya şampiyonu güreşçi Hamit Kaplan.
1981- Harold Clayton Urey, A.B.D'li nobel ödüllü kimyacı (d. 1872)
1986- Türk halk müziği sanatçısı Aynur Gürkan.
2003- Katalan yazar Jose Maria Gironella, 85 yaşında.
( İspanya'nın edebiyat alanındaki en büyük iki ödülü "Planeta" ve "Madal"ı kazanmıştı. Eserlerinde İspanya'da 1931-36 arasında yaşanan cumhuriyet dönemi ve üç yıl süren iç savaşı konu aldı. )
2005- Nobel Ekonomi Ödülü sahibi Fransız iktisatçı Gerard Debreu,83 yaşında