30 HAZİRAN


1905- Albert Einstein, 30 Haziran 1905'te Hareketli Cisimlerin Elektrodinamiği isimli makalesini yayımlayarak özel görelilik kuramını ortaya atmış oldu.
(( Özel Görelilik Kuramı (İzafiyet teorisi), Albert Einstein tarafından 1905'te Annalen der Physik dergisinde, "Hareketli cisimlerin elektrodinamiği üzerine" adlı 2. makalesinde açıklanmış ve ardından 5. makalesi "Bir cismin atıllığı enerji içeriği ile bağlantılı olabilir mi?" başlıklı makalesiyle pekiştirilmiştir.
Göreliliğin Özel Teoremi 1905 yılında Albert Einstein tarafından "Hareketli Cisimlerin Elektrodinamiği Üzerine" isimli yayınında ortaya atılmıştır.Bu teoriyi ilk olarak El Kindi (Türk İslam bilim adamı) bulmuştur; fakat çoğu kişi Gelilei Galileo'nun bulduğunu düşünür bu kesinlikle yanlıştır. Kindi, Einstein’dan asırlar önce, izafiyet teorisini ortaya koydu. Ona,göre, bütün var­lıklar ve varlığın fiziki olayları izafidir. Zaman, mekan, hareket, birbirlerinden bağımsız değildirler. Aksine bunların hepsi birbirine bağlı izafi olaylardır. Cisim zamanla, zaman cisimle, mekan hare­ketle, hareket mekanla ve dolayısıyla hepsi birbiriyle bağımlıdır. Bunlardan hiçbiri müstakil değildir, Kendisi bu konuda şöyle demektedir: "Zaman ancak hareketle, cisim hareketle, hareket cisimle vardır. O halde; cisim, hareket ve zamandan birinin diğerine bir önceliği yoktur." ))
1908- Gizemi çözülemeyen Tunguska olayı gerçekleşti.
1913- II. Balkan Savaşı başladı.
1921- Mustafa Kemal'in öncülüğünde Çocuk Esirgeme Kurumu (Himayei Etfal Cemiyeti) kuruldu.
(( 25 Nisan 1983'de lağvedilen kurum, 24 Mayıs 1983'te Sağlık Bakanlığı'na bağlı "Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu" adıyla yeniden oluşturuldu. Kurum, 1989'da Başbakanlık'a bağlandı. ))
1921- Çin Komünist Partisi kuruldu.
1924- İstanbul'da posta dağıtıcıları, ücretlerini yetersiz bularak topluca istifa ettiler.
1927- Mustafa Kemal Paşa ve İsmet Paşa (İsmet İnönü) askerlikten emekliye ayrıldı.
1934- Almanya'da, "Uzun Bıçaklar Gecesi" olarak adlandırılan temizlik harekatı gerçekleştirildi.
(( Hitler, dava arkadaşı, zor yıllarının yoldaşı ve SA diye bilinen paramiliter Hücum Birlikleri'nin komutanı Ernest Röhm ve yardımcılarını yok etti. Zira kendisine körü körüne bağlı 1.5 milyon 'Kahverengi Gömlekli' ile Röhm, Hitler'den bile güçlü konuma gelmişti. Röhm, hücresine atılan silahı şakağına dayayıp tetiğe basarken, dünyaya veda niyetine 'Cehennemde görüşürüz Adolf' diye bağırmıştı. 11 yıl sonra buluştular. ))
1936- Margaret Mitchell'in Pulitzer ödülü kazanan ve filme aktarılan "Rüzgar Gibi Geçti" adlı kitabı yayınlandı.
1938- "Süperman", çizgi roman kahramanları arasına girdi.
1939- Hatay'ın Türkiye'ye katılması oy birliğiyle onaylandı.
1941- Nazi Almanyası Ukrayna'nın Lviv kentini aldı.
1943- Seyhan Barajı açıldı.
1960- Kongo Belçika'dan bağımsızlığını ilan etti. Başbakanlığa Patrice Lumumba getirildi.
1967- Yön dergisi yayımına son verdi.
1970- Dünyaya dönen Sovyet uzay aracı Soyuz II'deki üç kozmonot ölü bulundu.
1972- Casusluk iddiasıyla yargılanan Nahit İmre idama mahkum oldu.
1973- 117 yıldan beri rastlanmayan en uzun güneş tutulması Türkiye saatiyle 14.00'te başladı.
1974- Sovyet balet Mikhail Bariyşnikov Bolşoy Balesi'yle birlikte bulunduğu Kanada'da iltica etti.
1977- Milli Selamet Partisi Genel Başkanı Necmettin Erbakan'ın kardeşi Akgün Erbakan haksız çıkar sağlamak ve dolandırıcılık iddiasıyla tutuklandı.
1985- Kaçırıldıktan sonra Beyrut'ta 17 gün tutulan yolcu uçağındaki 39 Amerikalı rehine serbest bırakıldı.
1996- Tunceli'de PKK militanı genç bir kadın karnına sardığı bombaları bayrak töreni sırasında patlattı. Olayda 6 asker ve bombaları patlatan genç kadın öldü.
1997- J. K. Rowling'in kaleme aldığı Harry Potter serisinin ilk kitabı basıldı.
1997- Birleşik Krallık, Hong Kong'un egemenliğini Çin Halk Cumhuriyeti'ne devretti.
1998- Petrol Ofisi'nin yüzde 51 hissesinin özelleştirilmesi ihalesi yapıldı. Hayyam Garipoğlu'nun kazandığı ihale yolsuzluk nedeniyle iptal edildi.
2001- "F Tipi Cezaevleri"ne karşı sürdürdüğü ölüm orucunda kalıcı hafıza kaybı hastası olan 26 yaşındaki Barış Kaya'nın cezası, CMUK'un 399. maddesi uygulanarak ertelendi.
2001- CHP'nin 29'uncu olağan kurultayı başladı. Genel başkanlığa aday olan Mahmut Alınak, adaylardan Ertuğrul Günay lehine Çekildi.
2002- Japonya ve Güney Kore'deki 17. Dünya Futbol Kupası'nda Türk (A) Milli Takımı tarihinde ilk kez üçüncü oldu.
2002- Brezilya, FIFA Dünya Kupası'nı kazandı.
2002- ÖDP 3.olağan kongresinde tek aday olan Ufuk Uras yeniden genel başkan seçildi.
2002- 641'inci Tarihi Kırkpınar Güreşleri'nde 2003 ağalığını Zübeyde Kavraz aldı. Kırkpınar tarihinin ilk kadın ağası oldu.
2002- KKTC'de yerel seçimler yapıldı.
(( Adanın AB'ye girmesini destekleyen muhalefetteki Cumhuriyetçi Türk Partisi başkent Lefkoşa, Magosa ve Girne gibi büyük kentlerde yönetimi kazandı. Başbakan Derviş Eroğlu liderliğindeki Ulusal Birlik Partisi 28 Belediye'nin 16'sını kazandı. ))
2004- Kürdistan Demokratik Partisi (KDP) lideri Mesut Barzani,Irak anayasasında federalizme yer verilmezse bağımsızlık ilan edeceklerini söyledi. Barzani,"Bağımsız devlet Kürtlerin kaderi" dedi.
2005- İspanya'da eşcinsel evlilik yasalaştı.



30 Haziran - Doğanlar

1811- Rus eleştirmen ve gazeteci Vissarion Bielinskiy.
1893- Geleceğin Doğu Almanya Cumhuriyeti lideri Walter Ulbricht.
1911- Czesław Miłosz, Polonyalı şair ve deneme yazarı (ö. 2004)
1917- Susan Hayward, ABD'li sinema oyuncusu (ö. 1975)
1918- "Yaşamak İstiyorum" filmiyle Oscar kazanan Amerikalı sinema oyuncusu Susan Hayward.
1963- Yngwie J. Malmsteen, İsveçli gitarist
1966- Mike Tyson, ABD'li boksör
1983- Katarzyna Skowrońska, Polonyalı voleybolcu


30 Haziran - Ölenler

350- Nepotianus, Romalı isyancı
1579- Sokollu Mehmet Paşa, Osmanlı sadrazamı (d. 1505)
1946- Nikolay Aleksandroviç Morozov, Rus bilim adamı (d. 1854)
1948- Toplumbilimci ve siyasetçi Prens Sabahattin.
İsviçre'de sürgünde ölen Prens Sabahattin Padişah Abdülmecit'in kızı Seniha Sultan ile Damat Mahmut Celalettin Paşa'nın oğluydu. Hayatı boyunca merkezi otoriteye karşı bireysel girişimciliğe destek veren bir anlayışı savundu.
1966- Giuseppe Farina, İtalyan otomobil yarışçısı (d. 1906)
1967- Hukukçu ve siyasetçi Profesör Doktor Yavuz Abadan.
(( 34 yıl önce öldü. Abadan Siyasal Bilgiler Fakültesi dekanlığı yaptı, Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü'nü kurdu. "Hukuk Başlangıç ve Tarihi", "Hukuk Felsefesi" gibi eserleri bulunuyor. ))
1984- ABD'li oyun yazarı Lillian Hellman