Konu: Tarihte bugün

15 TEMMUZ


1099- Haçlılar Kudüs'ü işgal etti.
1516- Cezayir Osmanlılar tarafından fethedildi.
1683- Osmanlı Ordusunun Viyana taarruzu başladı.
1795- Fransız şair Rougel de Lislie'nin yazıp bestelediği ''Marseillaise'' Fransa'nın ulusal marşı ilan edildi.
1840- Osmanlı devleti ile İngiltere, Prusya, Avusturya ve Rusya arasında, ''Londra Mukavelesi'' imzalandı. Osmanlılar, Mısır'ı veraset, Suriye'yi kaydı hayat şartıyla Mehmet Ali Paşa'ya verdiler.
1908- Fransız biyolog Dr. Alexis Carrel, hayvandan hayvana ilk organ naklini yaptı.
1912- İngiltere’de, sosyal sağlık sigortası yürürlüğe girdi.
1926- Mustafa Kemal'e İzmir'de suikast girişimi iddiasıyla tutuklu Kazım Karabekir Paşa, Ali Fuat Paşa (Cebesoy) ve arkadaşları serbest bırakıldı.
1927- Viyana’da solcular ayaklandı; polis ateş açtı: 89 ölü.
1928- İskoç Dr. Alexander Fleming penisilini buldu.
1929- Cumhuriyet döneminin ilk sanatçı topluluğu Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliği kuruldu.
1932- Kültür ve sanat dergisi ''Varlık''ın ilk sayısı çıktı.
1945- Beşiktaş futbol takımı Yunanistan'ın Olimpiyakos takımını İstanbul’da 4-0 yendi.
1954- İzmir liman işçileri yasağı delerek grev yaptı; 24 işçi gözaltına alındı.
1954- Boeing 707 ilk uçuşunu 15 Temmuz 1954'te gerçekleştirdi.
(( Boeing 707 aslında askeri amaçlar için Boeing 367-80 kod adıyla tasarlanan uçağın sivil versiyonudur. İlk Sivil Boeing 707-120 10 aralık 1957'da test uçuşlarına başladı. ))
1955- 700 liman işçisi İzmir'de bir yıl sonra gene grevde. Bu kez işçiler mahkemeye sevk edildi.
1958- Amerika Birleşik Devletleri iç savaş süren Lübnan’a asker çıkardı; Lübnan’ın çağrısıyla yapılan çıkarmayı Türkiye olumlu karşıladı.
1959- Kim dergisi yazı işleri müdürü Şahap Balcıoğlu 16 ay hapse mahkum oldu, dergi bir ay kapatıldı. Gerekçe; Amerikalı gazeteci Eugene Pulliam’ın Türkiye hakkında yazdığı yazıyı yayımlamak.
1960- Kongo’da iç savaş başladı. Birleşmiş Milletler Kongo’ya asker gönderdi.
1962- Başbakan İsmet İnönü “Demokrasiye karşı bir hareketin karşısında orduyu daima bulacağından emin oldum” dedi.
1963- Sendikalar Kanunu ile Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu çıktı. 28 Ocak'tan 4 Mart'a kadar süren Kavel Kablo Fabrikası işçilerinin direnişi yeni yasaların çıkartılmasında önemli bir rol oynadı.
1968- Amerika Birleşik Devletleri 6. Filosu İstanbul’a geldi.
(( Gemiler limana demirler demirlemez İstanbul Teknik Üniversitesi öğrencileri Dolmabahçe rıhtımına gelerek 6. Filo’yu protesto ettiler. İstanbul Teknik Üniversitesi Talebe Birliği Başkanı Harun Karadeniz, “Türkiye’nin tam bağımsız olduğuna inanmıyoruz” dedi. ))
1974- Kıbrıs Cumhurbaşkanı Makarios bir darbeyle devrildi; yerine Kıbrıs Mücadelesi Ulusal Örgütü EOKA üyesi Nikos Sampson getirildi.
1975- Junko Tabel, Everest Dağı’na çıkan ilk kadın dağcı oldu.
1980- CHP İstanbul Milletvekili Abdurrahman Köksaloğlu öldürüldü.
1983- Ermeni örgütü ASALA Paris Orly Havaalanı’nda bombalı saldırı düzenledi; ikisi Türk 6 kişi öldü, 63 kişi yaralandı. Aynı gün Los Angeles’ta Ermeni işadamı Victor Galustiyan arabasına konan bombanın patlamasıyla öldü.
1984- Sabri Özün 200 metre kelebekte Balkan yüzme rekoru kırdı.
1986- İstanbul Milliyetçi Hareket Partisi davasında 3 idam, 6 müebbet hapis cezası verildi.
1987- Diyarbakır Valisi Hayri Kozakçıoğlu Olağanüstü Hal Bölge valiliğine atandı.
(( Bingöl, Diyarbakır, Elazığ, Hakkari, Mardin, Tunceli, Siirt ve Van illeriyle birlikte, bölgedeki askeri güçler de ek bir kararnameyle Kozakçıoğlu’na bağlandı. ))
1993- 15 bin kamu çalışanı maaş artışlarının düşüklüğünü protesto amacıyla Meclis’e yürümek istedi.
1996- İstanbul Gültepe Polis Karakolu tarandı. Ardından, polis bir eve operasyon yaptı; kısa adı DHKP-C olan Devrimci Halk Kurtuluş Partisi- Cephesi üyesi olduğu öne sürülen 4 kişi öldürüldü.
1996- İstanbul'da cezaevindeki baskıları protesto eden bir grubu dağıtan polis gazetecileri de copladı. Olay sonrası, Gazeteciler Cemiyeti’ni basan polis, gazetecileri döverek gözaltına aldı.
1997- Avrupa Birliği Komisyonu, yayımladığı raporda Türkiye’yi tam üyeliğe aday ülkeler arasına almadı.
1997- Beyin cerrahı Profesör Dr. Gazi Yaşargil’e Dünya Nöroşirurji Birliği’nin onur madalyası verildi.
1997- Modacı Gianni Versace evinde ölü bulundu.
1997- Slobodan Milosevic, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti başkanı seçildi
2001- MHP'li Osman Durmuş'un Sağlık Bakanlığı 1979'da yayınlanan Sağlık Meslek Liseleri Ödül ve Disiplin Yönetmeliği'ni yeniden düzenledi. "Yapılacak araştırma sonucu fuhuş yapmak ya da cinsel ilişkiye girmiş olduğu tespit edilmiş olmak" "eğitim dışına çıkarma"yla cezalandırılacak.
2001- Ağrı Dağı'na tek başına tırmanan dağcı Sertaç Tümerdem'in cesedi zirvenin 20 metre aşağısında bulundu.
2001- Bulgaristan'da eski Kral 2'inci Simeon, Cumhurbaşkanı Petar Stoyanov'dan yeni hükümeti kurma görevini aldı.
2002- Pakistan'da Amerikalı gazeteci Daniel Pearl'ün kaçırılıp öldürülmesi ile ilgili davada idam kararı verildi. Cinayeti organize etmekle suçlanan Britanya doğumlu Ahmet Ömer Said Şeyh idam, suç ortakları ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.
2003- Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından iki maddesi veto edilen 6. uyum paketi, TBMM'de AKP ve CHP'nin oylarıyla aynen kabul edildi. Böylece Terörle Mücadele Yasası'nın propagandayı cezalandıran 8. Maddesi yürürlükten kalktı.
2004- Yargıtay 8. Ceza Dairesi, TCK'nın 312. Maddesi uyarınca verilen cezayı bozdu. 312. Maddeyi "düşünceye ceza aracı" gibi işleten yargıçları eleştirdi. Kararda "Çoğunluk gibi düşünmemek, kurulu düzeni eleştirmek bir hakdır" denildi.
2005- Londra'da 7 Temmuz günü saldırılarında sorumlu tutulan kimyager, Mecdi Mahmud el-Neşar Mısır'da yakalandı.
(( İntihar saldırısını gerçekleştirenlerin kimlikleri belli oldu; Pakistan kökenli Britanya vatandaşları Muhammed Sıddık Han, Şehzad Tanweer, Hasib Mir Hüseyin ve Jamaika asıllı Lindsey Germanie. ))
2005- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, geldiği yer ve nereye yerleştiği belli olmayan kişilerin İstanbul’a bedel ödettiklerini söyledi.
2008- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, "2 milyar 855 milyon YTL’lik KEY ödemelerinin iki hafta içinde Ziraat Bankası aracılığı ile yapılacağını" söyledi.
2009- İran’ın Hazar havayollarına ait uçak, Tahran’dan kalktıktan 16 dakika sonra, düştü.168 kişi öldü


15 Temmuz - Doğanlar

1606- Rembrandt, Hollandalı sanatçı (ö. 1669)
1919- Iris Murdoch, İrlandalı yazar, filozof (ö. 1999)
1932- Hüseyin Baradan, Türk sinema oyuncusu (ö. 2004)
1955- Cevdet Şekerbegoviç, Boşnak futbolcu
1956- Joe Satriani, ABD'li gitarist


15 Temmuz - Ölenler

1904- Modern kısa öykünün en önemli ustalarından Rus yazar Anton Çehov öldü.
1919- Hermann Emil Fischer, Alman kimyager (d. 1852)
1956- Kurtuluş Savaşı komutanlarından Orgeneral Cemil Cahit Toydemir öldü.
1969- Türk havacılığının kurucularından Vecihi Hürkuş 80 yaşında İstanbul'da öldü.
(( Kafkas cephesinde ilk Türk hava zaferinin kazanan, İstiklal Savaşı'nda ilk ve son uçuşu yapan, ilk Türk askeri ve sivil tayyaresini inşa eden, ilk Türk özel tayyare mektebini açan, ilk sivil pilotları özellikle ilk Türk kadın pilotunu yetiştiren, ilk Türk deniz tayyaresinin ve planörü inşa eden Hürkuş, ismini Cumhuriyet tarihine altın harflerle yazdırdı. ))
1975- Asker ve siyasetçi Fahri Belen.
1977- Romancı Esat Mahmut Karakurt.
2005- Eski Basın Yayın ve Enformasyn genel müdürlerinden, Gazeteci yazar Ömer Tarkan vefat etti.
2006- Efsanevi savaş fotoğrafçısı Catherine Leroy (60) hayatını kaybetti.

17 TEMMUZ


1453- Fransızlar'ın İngilizler karşısında kazandığı Castillon Savaşı.
1815- Napolyon Rochefort'da İngiliz kuvvetlerine teslim olur.
1867- Marx'ın "Kapital" adlı eserinin ilk cildi yayımlandı.
1879- İstanbul'da tersane işçileri grevde.
1907- Resim sanatında Kübizm akımı doğdu.
1928- Meksika'da Başkan Alvaro Obregon öldürüldü.
1929- Sovyetler Birliği Çin'le diplomatik ilişkilerini kesti.
1929- Türkiye'de hükümeti devirme iddiasıyla yargılanan Komünistlerin davası sonuçlandı: Dr. Hikmet (Kıvılcımlı), Hüsamettin (Özdoğu) ve (Laz) İsmail beyler 4'er yıl 6'şar ay hapse mahkum oldular. 24 sanık çeşitli hapis cezalarına çarptırıldı.
1936- İspanya'da Halk Cephesi'nin seçimleri kazanması üzerine Falanj Partisi'nin hazırladığı askeri ayaklanma patlak verdi. İspanyol Fas'ında, General Francisco Franco önderliğinde başlayan ayaklanma, kısa sürede yarımadaya yayıldı ve iç savaşa dönüştü.
1944- Patlayıcı yüklü iki gemi Port Chicago'da çarpıştı: 320 ölü, 400 yaralı.
1945- Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Harry Truman, Sovyetler Birliği lideri Josef Stalin ve İngiltere Başbakanı Winston Churchill Almanya'nın Potsdam kasabasında bir araya gelerek 2. Dünya savaşı sonrası dünyanın bölüşümünü belirlediler.
1947- Büyük Doğu dergisi yazı işleri müdürü Necip Fazıl Kısakürek 6 ay hapis cezasına mahkum oldu.
1955- Dünyanın en ünlü eğlence parkı Disneyland, California'da açıldı.
((Disneyland, ABD'nin Anaheim (Los Angeles'ta) kentinde bulunan bir eğlence merkezidir. ABD'li canlı resimci ve film yapımcısı Walt Disney tarafından 17 Temmuz 1955'te kuruldu. Dünya'nın en büyük eğlence parkı ve önemli bir turizm merkezi olan Disneyland, sanatçının kahramanlarını yaşatan düzenlemeleri ve donatımlarıyla daha çok çocukların ilgisini çeken bir panayır durumundadır. Bugün, birçok iş dalını içeren Walt Disney Kurumu'nun bir bölümüdür.Yaklaşık 30 hektarlık bir alanı kaplayan Disneyland'de belirli temalara göre düzenlenmiş çeşitli bölümler vardı. Disney Company, 1971'de de Florida'da Disneyworld'u açtı. ))
1958- Amerika Birleşik Devletleri'nin Lübnan çıkarmasına ve İncirlik üssüne asker göndermesine karşı çıkan Sovyetler Birliği Türkiye sınırında askeri manevralara başladı.
1963- Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu'nun (TÜBİTAK) kuruluş yasası kabul edildi.
1963- Helsinki'de yapılan uluslararası atletizm yarışmasında 5000 metrede Muharrem Dalkılıç birinci geldi.
1965- Senaryosunu Vedat Türkali'nin yazdığı, Ertem Göreç'in yönettiği "Karanlıkta Uyananlar" filmi 17 Temmuz 1965'de yasaklandı.
1968- Üniversite öğrencileri Amerika Birleşik Devletleri'ne ait 6. Filo askerlerini denize attı; Polis İstanbul Teknik Üniversite Yurdu'nu bastı, 53 öğrenci ve 4 polis yaralandı.
1972- Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının avukatı Niyazi Ağırnaslı "mahkemenin manevi şahsiyetini tahkir" suçundan 10 ay hapse mahkum oldu.
1974- Başbakan Bülent Ecevit Londra'ya gitti; İngiliz hükümetine Kıbrıs'a ortak müdahalede bulunmayı önerdi.
1975- ABD uzay aracı Apollo, Sovyet uzay aracı Soyuz 19 ile kenetlendi. Astronotlar, iki gün boyunca ortak deneyler yaptı.
1976- Kanada'da Montreal Yaz Olimpiyat Oyunları başladı.
1978- Hayri Kozakçıoğlu İstanbul Emniyet Müdürlüğü'ne atandı.
1990- Halkın Emek Partisi (HEP) milletvekilleri İstanbul'dan Diyarbakır'a "Onurlu ve Özgür Yaşam Yürüyüşü"ne başladılar.
1992- Slovak Parlamentosu bağımsızlık ilan etti. Çekoslovakya, Çek ve Slovak cumhuriyetleri adıyla iki devlet oldu. Çekoslovakya Devlet Başkanı Vaclav Havel istifa etti.
1994- İtalya'yı 3-2 yenen Brezilya futbolda Dünya Kupası'nı dördüncü kez aldı.
1998- Uluslararası Ceza Mahkemesini kuran Roma Statüsü kabul edildi.
2000- İran Hükümeti, kız öğrencilerin üniformalarına renkli olabilme serbestisi getirdi.
2000- İtalya'da bir tecavüz davasında, tecavüze uğrayan kadın sadece 5 dakika "direndi" diye tecavüzcü suçsuz bulundu.
2006- Endonezya'da meydana gelen 7.7 büyüklüğündeki depremin ardından oluşan tsunami Java bölgesini vurdu. Toplam 531 kişi hayatını kaybetti.




17 Temmuz - Doğanlar

1899- James Cagney, ABD'li aktör (ö. 1986)
1487- Şah İsmail. 1501-24 arasında İran'a hükmeden Safevi hanedanının kurucusu, İran'ı Sünnilik'ten Şiiliğe geçirdi.
1920- Juan António Samaranch. 1980'den 2001'e değin Uluslararası Olimpiyat Komitesi başkanlığını yürüten İspanyol işadamı ve diplomat.
1934- Kanadalı aktör Donald Sutherland.
1954- Angela Merkel, Alman politikacı, başbakan.
1972- Jaap Stam, Hollandalı futbolcu
1971- Ari Barokas, Duman grubunun basçısı.




17 Temmuz - Ölenler

1588- Mimar Sinan (d. 1489)
1790- Emek-değer teorisine katkılarıyla bilinen İskoçyalı liberal iktisatçı Adam Smith.
1912- Fransız matematikçi Henri Poincare.
1961- Çanakkale Anıtı ve Anıtkabir'in mimarlarından Prof. Emin Onat 53 yaşında öldü.
1961- Yazar Vasfi Mahir Kocatürk.
1967- ABD'nin önde gelen caz üstatlarından John Coltrane.
2006- Yazılarıyla okurlarının dertlerine çare olmaya çalışan Güzin Abla (Güzin Sayar) 84 yaşında hayata gözlerini yumdu.
2009- Ünlü Spor Spikeri Orhan Şengürbüz beyin kanaması sonucunda hayata gözlerini yumdu.

18 TEMMUZ


656- Hz. Ali Halife seçildi.
1919- Müttefik Yüksek Konseyi, işgal bölgeleri hakkında anlaşamayan İtalya ve Yunanistan arasında bölüştürme yaptı ve Aydın'ın İtalyanlara verilmesi kararlaştırıldı.
1920- Ankara'da kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi milletvekilleri Meclis-i Mebusan'ın "Misak-ı Milli"sine bağlılık andı içtiler.
1924- Almanya'da Nazi Partisi lideri Adolf Hitler'in Mein Kampf (Kavgam) adlı kitabı yayımlandı.
1930- Ankara Etnoğrafya Müzesi halka açıldı.
1932- Ezanın Türkçe okunacağı açıklandı. Uygulamaya kısa süre sonra geçildi.
1941- Milli Savunma giderlerini karşılamak üzere tasarruf bonoları çıkarıldı.
1945-Türkiye'de çok partili demokratik hayata yeniden adım atıldı.
(( 18 Temmuz 1945'te Milli Kalkınma Partisi kuruldu. Partinin kurucuları arasında Nuri Demirağ, Hüseyin Avni Ulaş ve Cevat Rifat Atılhan gibi isimler yer aldı. ))
1951- İngiltere, Türkiye'nin NATO'ya girişine onay verdi.
1952- Türkiye, Cemiyet-i Akvam'a (Milletler Cemiyeti) 56. üye olarak kabul edildi.
1953- Mısır'da cumhuriyet ilan edildi.
1959- Küba'da devrimin önderi Fidel Castro sosyalizme yönelişe direnen Cumhurbaşkanı Urritia'yı görevden uzaklaştırdı.
1968- Amerika Birleşik Devletleri'nin 6. Filo askerlerini denize atma iddiasıyla 30 öğrenci tutuklandı. İstanbul Teknik Üniversitesi rektör, dekan ve senato üyeleri tutuklamaları protesto ederek istifa etti.
1969- Başbakan Süleyman Demirel, "Birbirimizi yemeyelim. Birbirimizi yiyerek karnımızı doyuramayız," dedi.
1971- Profesör Sabahattin Eyüboğlu ve yazar Yaşar Kemal'in eşi Tilda Gökçeli tutuklandı.
1972- Çetin Altan, cumhurbaşkanına hakaret gerekçesiyle verilen bir yıllık hapis cezası için cezaevine girdi.
1974- ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger’in yardımcısı Sisco, Londra'ya gelerek Bülent Ecevit ile görüştü. Müdahaleden vazgeçmesi için Ecevit’in şartlarını öğrendi ve bunları Yunanlılar ile görüşmek üzere Atina’ya hareket etti.
1979- Milliyetçi İşçi Sendikaları Konfederasyonu (MİSK) Bahçelievler Eğitim Merkezi'nde bomba imal edildiği belirlendi. Milliyetçi Hareket Partisi genel merkezi ve Gençlik Kolları arandı.
1980- Fatsa Belediye Başkanı Fikri Sönmez tutuklandı.
1981- İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) taraftarlarının Dublin'deki gösterileri sırasında 120 kişi yaralandı.
1982- Her yıl 24 Kasım Öğretmenler Günü'nün kutlanması amacıyla bir yönetmelik yayınladı.
1986- İnsan Hakları Derneği Ankara'da kuruldu.
1989- Emlak Bankası'nı dolandırdığı gerekçesiyle Kemal Horzum tutuklandı.
1996- Dönemin başbakanı Tansu Çiller'i dolandırarak kendisine örtülü ödenekten 5,5 milyar lira verilmesini sağlamakla suçlanan Selçuk Parsadan'ın yargılanmasına başlandı.
1998- İnsanlık ve savaş suçu işleyenlerin yargılanabilmeleri için uluslararası mahkeme kurulmasını öngören sözleşme Roma'da imzalandı.
2000- KKTC'de casusluk yaptıkları gerekçesiyle 11 gündür tutuklu bulunan Avrupa gazetesi sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni Şener Levent dahil bütün sanıklar serbest bırakıldı. Davada tutuklu kalmadı.
2001- Üniversite öğrencisi Birtan Altınbaş'ı "suçunu itiraf ettirmek için öldürmek"ten yargılanan dört polis, "kasıt olmadığı" gerekçesiyle dört yıl altı ay 10 gün ağır hapis cezasına çarptırıldı.
2001- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 1994 yılında gözaltında kaybolan Kenan Bilgin'in kardeşi İrfan Bilgin'in başvurusunu sonuçlandırdı.
(( Türkiye'nin Avrupa ınsan Hakları Sözleşmesi'nin yaşam hakkı, özgürlük ve güvenlik hakkını ihlal ettiğine karar verdi. Türkiye, 270 bin Fransız Frangı tazminat ödeyecek. ))
2002- Hindistan'da Müslüman biliminsanı A. P. J Abdüllelam milletvekillerinin yüzde 89'unun oyuyla Komünistlerin kadın adayı Lakşmi Seghal'e karşı cumhurbaşkanlığı seçimini kazandı.
2002- Yunanistan'da "17 Kasım" örgütü liderlerinden Prof. Aleksandras Yiotopulos 30 yıl izini kaybettirdikten sonra yakalandı.
2003- Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Terörle Mücadele Yasası'nın 8. Maddesini yürürlükten kaldıran 6. uyum paketini onayladı.
2003- İngiltere hükümetinin savaşa gerekçe yapmak için Irak'ın kitle imha silahlarıyla ilgili istihbaratı çarpıttığı iddiasını BBC'ye sızdırmakla suçlanan Britanya Savunma Bakanlığı danışmanı David Kelly, ölü bulundu.
2004- Belçika'da başkent Brüksel bölgesi hükümetine Türk asıllı Emir Kır devlet bakanı olarak atandı. Kır, Avrupa'daki Türkiye kökenli ilk bakan.
2004- Emekli büyükelçi Kamuran Gürün, 80 yaşında. Tiyatro yönetmeni ve eski vekil Gencay Gürün'le evliydi.
2004- Türk sinemasının ilk kadın yönetmenlerinden Feyturiye Esen, 76 yaşında. Esen'e, 2001 Uçan Süpürge Kadın Filmleri Festivali'nde plaket verilmişti.
2005- Yeşim Ustaoğlu'nun filmi "Bulutları Beklerken" Ermenistan'ın başkenti Erivan'da düzenlenen "Altın Kayısı Uluslararası Film Festivali"nde eleştirmenlerin FIBRESCI ödülü'nü aldı.
2009- TMSF Hayyam Garipoğlu'na ait 70 şirketin İstanbul, İzmit, Bandırma, Lüleburgaz, Amasya, Adana ve Adıyaman'da bulunan fabrika işletmelerinde yönetimi devraldı.





18 Temmuz - Doğanlar

1811- William Makepeace Thackeray. "Vanity Fair" adlı romanıyla bilinen Napolyon dönemi İngiliz romancısı.
1883- Lev Borisoviç Kamenev.
(( Asıl soyadı Rosenfeld olan Kamanev 1917 devrimi sonrasındaki on yıl boyunca Komünist Partisi ve Bolşevik hükümetin önde gelen liderlerindendi. Stalin'le düştüğü anlaşmazlık sonunda "büyük temizlik"te idam edildi. ))
1918- Güney Afrika'nın siyahi lideri Nelson Mandela doğdu.
(( Güney Afrika'nın seçimle başa gelen ilk devlet başkanı olan Mandela 1993 yılında Nobel Barış Ödülü'ne layık görülmüştür. ))
1922- Thomas S. Kuhn.
(( "Bilimsel Devrimlerin Yapısı" adlı, 20. yüzyılın en önemli tarih ve felsefe yapıtlarından biri olan eseriyle bilinen Amerikalı bilim tarihçisi. ))
1933- Modern Rus ve Sovyet şiirinin önde gelen temsilcilerinden Yevgeniy Yevtuşenko.
1989- Dmitri Soloviev, Rus buz patenci




18 Temmuz - Ölenler

1610- Caravaggio, İtalyan ressam (d. 1571)
1817- İngiliz edebiyatının en bilinen yapıtlarından biri olan "Üç Kızkardeş"in kadın yazarı Jane Austen.
1965- Gazeteci ve yazar Refik Halit Karay. Eserleri arasında, "İstanbul'un İki Yüzü", "Bugünün Saraylısı", "Guguklu Saat" yer alıyor.
2002- Eski senatör, Milliyet Gazetesi yazarı, gazeteci Metin Toker, 78 yaşında.
(( 1955 yılında İsmet İnönü'nün kızı Özden Toker'le evlendi. 59 yıl gazetecilik yaptı. Eserleri: "Tek Partiden Çok Partiye", "DP'nin Altın Yılları", "İsmet Paşa'nın Son Yılları", "Şeyh Sait İsyanı", "Sağda ve Solda Vuruşanlar". ))
2003- Pulitzer ödüllü Kanadalı yazar Carol Shields, 68 yaşında. Eserlerinde genellikle orta sınıf kadınların günlük yaşamlarını konu etmişti.
2004- II. Dünya Savaşı sonunda, tarihte savaş amaçlı kullanılmış ikinci ve son atom bombasını Japonya'nın Nagasaki kentine bırakan Amerikalı pilot Charles W. Sweeney, 84 yaşında öldü.
2009- Ünlü Spor Spikeri Orhan Şengürbüz beyin kanaması sonucunda hayata gözlerini yumdu.
2009- Dünyanın en yaşlı adamı Henry Allingham, 113 yaşında hayatını kaybetti.

19 TEMMUZ


711- Tarık bin Ziyad’ın ordusu İspanya topraklarına girdi.
1870- Fransa, Prusya'ya savaş ilan etti.
1912- 19 Temmuz 1912'de yaklaşık 190 kg ağırlığında bir meteor, Navajo County-Arizona semalarında infilak etti ve parçalar kentin üzerine yağdı.
1921- Yalova düşman işgalinden kurtuldu.
1926- İzmir Suikastı davasında idama mahkum eski Ankara Valisi Abdülkadir Bey Trakya sınırında yakalandı.
1928- Mısır'da Kral Fuat parlamenter yönetime son verdi.
1939- Film denetimine ilişkin sansür nizamnamesi yürürlüğe girdi.
1943- Müttefikler Roma'ya hava saldırısı yaptı: 1400 ölü.
1943- Türkiye'de Varlık Vergisi tahsilatının 19 milyon lirayı geçtiği açıklandı.
1948- Millet Partisi kuruldu.
1949- Laos bağımsızlığını ilan etti.
1954- Elvis Presley'in ilk albümü "That's All Right Mama" çıktı.
1957- Türkiye- Mısır arasında ticaret anlaşması imzalandı.
1958- Nükleer silah taşıyan Amerika Birleşik Devletleri uçakları İncirlik üssüne indi.
1960- Milli Birlik Komitesi eski iktidar üyelerinin Yassıada'da yargılanmalarına karar verdi.
1966- Kültür Bakanı İsmail Kahraman "Toplumun geniş kesimleri Kırkpınar güreşlerini seviyor. Opera ve Bale için aynı şeyi söylemek mümkün değil" dedi.
1968- Savcılık, 6. Filo olayları sonrası, öğrenci yurduna girmesi ve öğrencilerin cop ve sopalarla yaralanması üzerine 19 Temmuz 1968'de polisler hakkında soruşturma başlattı.
1974- İspanya'da General Fransisco Franco sağlık gerekçesiyle yönetimi Kral Juan Carlos'a devretti.
1979- Nikaragua'da Sandinist devrimci güçler, başkent Managua'ya girdiler.
1980- 22. Olimpiyat Oyunları Moskova'da başladı. Sovyetlerin Afganistan'ı işgalini protesto eden pek çok ülke olimpiyatlara katılmadı.
1980- 12 Mart dönemi başbakanı Nihat Erim İstanbul'da öldürüldü.
1980- Dünya Şairler Kongre'si açıldı.
1982- Refah Partisi kuruldu. Ali Türkmen Genel başkanlığa getirildi.
1982- Dünya Şairler Kongre'si açıldı.
1987- Uluslararası San Francisco Maratonu'nu Mehmet Terzi kazandı. Terzi'nin derecesi 2 saat 14 dakika 7 saniye.
1990- "Karun Hazinesi"nin Türkiye'ye iadesi için açılan dava 19 Temmuz 1990'de bitti. New York Federal Mahkemesi Türkiye lehine karar verdi.
(( New York Federal Mahkemesi, Karun Hazinesinin Türkiye'ye iadesi için açılan davada Türkiye lehine karar verdi. Metropolitan Museum of Art yetkililerinin 363 parçalık hazineyi Türkiye'ye iade etmek istemesi üzerine anlaşmaya varıldı ve hazine Ekim 1993'te Ankara'ya getirildi. ))
1991- ABD Başkanı George Bush, resmi bir ziyaret için Türkiye'ye geldi.
1993- Van'ın Bahçesaray ilçesi Sündüz Yaylası'na saldıran teröristler, 15 çocuk ile 9 kadını öldürdü.
1993- İstanbul Su ve Kanalizasyon İşletmesi (İSKİ) Genel Müdürü Ergun Göknel yolsuzluk iddiasıyla görevden alındı.
1996- Kültür Bakanı İsmail Kahraman "Toplumun geniş kesimleri Kırkpınar güreşlerini seviyor. Opera ve Bale için aynı şeyi söylemek mümkün değil" dedi.
1996- 1996 Yaz Olimpiyatları, Atlanta-Georgia'da başladı
1997- Türkmenistan'da düzenlenen Dünya Biyoloji Olimpiyatları'nda Aydın Albayrak birinci oldu.
2000- Liseli iki kız öğrenciye gözaltında cop ile tecavüz ettiği iddiasıyla yargılanan polis memuru Gürkan İlhan'a Hatay Emniyeti tarafından "üstün başarılı" çalışmaları nedeniyle teşekkür belgesi verildi.
2001- Anayasa Mahkemesi af davaları ile ilgili karar aldı: İşkence ve kötü muamele davalarında mahkum olan veya yargılanan polislerin affa dahil edilebilmesi beşe karşı altı oyla reddedildi. Çetelerde ise oybirliği ile ret çıktı.
2001- Anayasa Mahkemesi, TCK'nın 312. maddesinden hükümlülüğü nedeniyle Hasan Celal Güzel'in parti üyesi olamayacağı gerekçesiyle, bu kişiyi üyelikten çıkarmayan Yeniden Doğuş Partisi'ne ihtar verilmesi istemiyle açılan davayı reddetti. Emsal oluşturan karar, aynı maddeden hükümlü AKP lideri Recep Tayyip Erdoğan'a siyaset yolunu açtı.
2002- Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi, Afganistan'da Uluslararası Güvenlik Destek Gücü'nün (ISAF) görev alanının genişletilmesi talebini reddetti. ISAF'ın komutası Türkiye'de.
2003- Bulgaristan Telekomünikasyon Kurumu'nun yüzde 65'inin satışı için Bulgaristan Özelleştirme Ajansı ile Koç Holding-Türk Telekom konsorsiyumu arasında anlaşma imzalandı.
2004- Dünya Alerji Araştırma Vakfı'nın 33 yıldan beri üç yılda bir verilen ödülünü Prof. Dr. Cezmi Akdiş aldı. Akdiş, İsviçre Alerji ve Astım Araştırma Enstitüsü'nde (SIAF) Hücresel Immünoloji Anabilim Dalı Başkanı.
2005- Irak Anayasa Komisyonu'nun üç Sünni üyesi Mücbil İsa, Aziz İbrahim ve Camin Hüseyin Bağdat'ta suikaste kurban gitti.
2006- İsrail, Hizbullah iki askerini kaçırdığı için bir haftadır kuşattığı ve havadan bombaladığı Lübnan'a karadan girdi.
2009- Sigara yasağının kapsamını genişletilerek yürürlüğe girdi.
(( Eğlence hizmeti verilen işletmeler ve lokantalar dahil kamu ve özel hukuk kişilerine ait tüm binaların kapalı alanlarında tütün ürünleri tüketimi artık yasak. ))



19 Temmuz – Doğanlar

1814- Samuel Colt, ABD'li silah üreticisi (ö. 1862)
1834- Fransız empresyonist ressam Edgar Degas.
1898- Alman kökenli ABD'li filozof Herbert Marcuse.
(( 20. yüzyıl Batı toplumlarını Marksizm ve Freudcu psikanaliz yordamıyla eleştirisi 1968 başkaldırısını gerçekleştiren ABD ve Batı Avrupa gençliğini harekete geçirmekte önemli bir rol oynamıştı. ))
1905- Amerikalı gazeteci Edgar (Parks) Snow. Çin Devrimi gerçekleşmeden önce Çin komünistleri üzerine en önemli haberleri gerçekleştirmesiyle biliniyordu.
1908- Ernest Buckler, Kanadalı roman ve öykü yazarı (ö. 1984)
1947- Brian May, İngiliz müzisyen (Queen grubu)
1948- Argentina Menis, Rumen atlet




19 Temmuz – Ölenler

1374- Francesco Petrarca, İtalyan şair (d. 1304)
1929- Fausto Zonaro, İtalyan ressam (d. 1854)
1980- Nihat Erim, Türkiye Cumhuriyeti başbakanı (suikast) (d. 1912)
1992- Yazar, gazeteci ve çevirmen Vahdet Gültekin.
2001- Post-empresyonist ressam, heykel ve gravür sanatçısı İtalyan Aligi Sassu, 88 yaşında.
2004- Zenko Suzuki, Japonya başbakanı (d. 1911)
2005- Sinema yönetmeni Hulki Saner, 84 yaşında. "Turist Ömer" serisinin yönetmeni olarak tanınıyordu.
2005- İrlanda asıllı Amerikalı sinema oyuncusu Geraldine Fitzgerald, 91 yaşında.
2006- Kızıl Kmerler rejiminin "kasap" lakaplı komutanı Ta Moh, 80 yaşında. 1997'de Pol Pot'u devirerek örgütü ele geçirmiş, 1999'da yakalanmıştı