Konu: Tarihte bugün

2 AĞUSTOS


1491- Din değiştirmedikleri için İspanya'yı terke zorlananan Musevilerin büyük bir kısmı Kemal Reis'in kadırgaları ile İstanbul'a geldiler ve Osmanlı topraklarına kabul edildiler.
1865- Lewis Carroll'un yazdığı Alice Harikalar Diyarı'nda ilk kez basıldı.
1875- Dünyanın ilk buz pateni pisti, Londra'da açıldı.
1914- I.Dünya Savaşı'na Girmek İçin Osmanlı Devleti Seferberlik İlan Etti.
1914- Osmanlı Devleti ile Almanya arasında işbirliği anlaşması imzalandı.
1914- Almanya, Rusya'ya savaş ilan etti.
1919- Milli Mücadele aleyhine yazılar yazan Ali Kemal tarafından "Peyam" adlı gazetenin çıkarılmaya başlanması ( Peyam, daha sonra "Sabah" gazetesi ile birleşerek "Peyam-ı Sabah" adıyla yayımlanmıştır.)
1923- Büyük Millet Meclisi'nin II. Dönem Çalışmalarına Başlaması.
1926- Bozkurt gemisi ile Fransız Lotus gemisi Ege Denizi açıklarında çarpıştı; Bozkurt gemisi battı, 8 kişi öldü.
1934- Adolf Hitler Almanya'nın Führer'i haline gelir. Totaliter rejim süreci başlar.
1937- İzmir'de bir petrol deposunda yangın: 17 işçi yandı.
1939- Adalet Bakanlığı halk önünde idam yapılmayacağına dair bir genelge yayımladı.
1944- Meclis Almanya ile siyasi ve iktisadi ilişkileri kesti.
1945- II. Dünya Savaşı sonrası Avrupa'sına yön vermek için Potsdam'da bir araya gelen ABD Başkanı Harry Truman, İngiltere Başbakanı Winston Churchill ve Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Joseph Stalin, görüşmelerini tamamladılar. Konferansta Almanya; Amerikan, İngiliz, Fransız ve Sovyet komutanlarınca yönetilecek dört ayrı işgal bölgesine ayrıldı.
1955- Zonguldak'ta sel: 3 ölü, 560 ev ve dükkan sular altında.
1959- Diyarbakır'da ''Sinan I'' petrol kuyusu işletmeye açıldı.
1961- Cumhuriyet Halk Partisi Gençlik Kolları 1. Kurultay'ı toplandı. Türkiye'nin ilk siyasi gençlik kurultayı.
1967- Anayasa Mahkemesi Çetin Altan'ın dokunulmazlığını kaldırma kararını iptal etti.
1969- Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreteri Bülent Ecevit, "İlericilik-gericilik tartışması dinsel değil, ekonomik bir çekişmedir" dedi.
1975- İstanbul Taksim'deki Sheraton Oteli açıldı. Açılışı Başbakan Süleyman Demirel yaptı.
1979- Renault ve Tofaş fabrikalarında parça yokluğundan üretim durdu. Aynı gün Devrimci İşçi Sendikaları Genel Başkanı Fehmi Işıklar Diyarbakır'da tutuklandı.
1980- İtalya'da Bologna istasyonunda bomba patladı; 84 kişi öldü. Eylemi sağcı Devrim Birlikleri örgütü üstlendi.
1987- Türkiye'de kan kanserli bir hastaya ilk kemik iliği nakli yapıldı.
1990- Saddam Hüseyin önderliğindeki Irak, Kuveyt'i işgal etti. Kuveyt Emiri Şeyh Cabir es-Sabah, Suudi Arabistan'a kaçtı.
1991- Şili ve Arjantin bir yüzyıldan fazla bir zamandır aralarında süren sınır anlaşmazlıklarına bir anlaşma imzalayarak son verdi.
1996- Hakkari'nin Şemdinli ilçesinde operasyona çıkan güvenlik kuvvetlerine teröristlerce pusu kuruldu. Çıkan çatışmada, 6 er ile 5 korucu şehit oldu.
1997- Muhammed Hatemi İran İslam Cumhuriyeti'nin yeni başkanı oldu.
1997- Cizre'de, bir düğünde bir korucunun el bombası patlayınca diğer korucular sağa sola ateş ettiler: 9 ölü, 57 yaralı. Yetkililer olayın kaza değil, kişisel öç amaçlı olduğunu açıkladı.
2000- Hindistan'ın Keşmir bölgesinde üç ayrı yerde düzenlenen saldırılarda 93 Hindu öldü. Hindistan, Pakistan destekli ayrılıkçı örgütleri sorumlu tuttu.
2001- Savaş Suçları Mahkemesi, Srebrenica katliamının faili Sırp General Radislav Kristiç'i 46 yıl hapse mahkum etti. Kristiç,1995'te Srebrenica'da 8 bin Müslüman Boşnak katledilirken Drina müfrezesinin ikinci komutanıydı.
2001- Eski Milli Savunma bakanlarından Ercan Vuralhan,karşılıksız çek davasından hakkında çıkan gıyabi tutuklama kararı nedeniyle gözaltına alındı.
2002- Diyarbakır DGM, AKP lideri Recep Tayyip Erdoğan'ın 312'den mahkumiyetine ilişkin adli sicilindeki kaydının silinmesi talebini reddetti. Böylece, Erdoğan milletvekili adayı olabilmek için gereken "temiz" adli sicil kaydını alamayacak.
2002- Filistin polisi,İsrail'in aradığı 20 militanı Filistin lideri Yaser Arafat'ın Ramallah'taki karargahı içinde tutuklayarak cezaevine nakletti. Operasyon ABD ve İsrail'in talebi üzerine gerçekleşti.
2003- Uluslararası Para Fonu (IMF),Türkiye'nin beşinci gözden geçirme niyet mektubunu onayladı. 500 milyon dolarlık kredi dilimini serbest bıraktı. 29 maddelik niyet mektubuna göre, Türkiye 2003 sonu itibarıyla 25 bin 74 KİT işçisini işten çıkaracak.
2004- İslamcı bir internet sitesinde Tevhid ve Cihad militanlarının Murat Yüce adlı Türkiyeli işçiyi öldürme görüntüleri yayımlandı. Tepe Grubu şirketlerinden Bilintur Catering'de çalışan Murat Yüce Irak'ta öldürülen ilk Türkiyeli rehine oldu.
2004- Arkeoloji alanında mimari başarı gösterenlere verilen Koldeway Ödülü, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yard. Doç. Arzu Öztürk'e verildi.
2005- AİHM, 2001 yılında HADEP'li Serdar Tanış ile Ebubekir Deniz'in kaybolmasıyla ilgili iki ayrı davada Türkiye'nin "yaşam hakkını ihlal ettiğine" hükmetti. 25 Ocak 2001 tarihinde Silopi HADEP ilçe Başkanı Serdar Tanış ile İlçe Sekreteri Ebubekir, Deniz çağrıldıkları Silopi Jandarma Karakolu'na gitmiş bir daha kendilerinden haber alınamamıştı.
2005- Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'İn onayladığı Türk Telekom'un yüzde 55 hissesinin 6,550 milyon dolar bedele Oger Telecom'a satışına ilişkin karar Resmi Gazete'de yayımlandı.
2005- İran'da bazı cinayetlerde devlet parmağı olduğunu yazdığı için hapse atılan ve açlık grevinde olan gazeteci Ekber Genci'nin davasına bakan yargıç, bir suikast sonucu öldürüldü.
2005- Irak'ta bağımsız çalışan Amerikalı gazeteci Steven Vincent Basra'da kaçırılarak öldürüldü.
2005- Fransız Sağlık Bakanı Xavier Bertrand, Paris'teki Saint-Vincent-de-Paul hastanesi morgunda saklanılan, doğduktan sonra kısa sürede ölmüş veya ölü doğmuş olduğu belirtilen 351 çocuk cesedinin keşfedilmesi üzerine, bu konuda soruşturma açılmasını istedi.
2006- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, fındık mitinginde halkı dağıtmayan Ordu Emniyet Müdürü Rıdvan Güler'in merkeze alınmasını savundu: "Güler gerekirse su ve biber gazı sıkmalıydı" dedi.
2006- İsrail,Lübnan'da Hizbullaha gözdağı vermek için ilk kez kuzeydoğu Lübnan'a operasyon düzenledi.Baabek kentinde yedisi çocuk en az 19 sivil öldü.Helikopterden kaçan Bedevi anne ile beş çocuğu tek tek vuruldu.

2 Ağustos - Doğanlar

1924- Siyah Amerikalı yazar James Baldwin.
1925- John Dexter, İngiliz tiyatro, film ve opera yönetmeni (ö. 1990)
1932- "Arabistanlı Lawrance" filmiyle üne kavuşan İrlandalı aktör Peter O'toole.
1942- Isabel Allende, Şilili yazar
1989- Bronte Barratt, Avustralyalı yüzücü



2 Ağustos - Ölenler

1921- Dünyaca ünlü İtalyan tenor Enrico Caruso.
1922- Telefonun mucidi Alexandr Graham Bell öldü.
1930- Yönetmen, tiyatro ve sinema sanatçısı Ahmet Fehim, 74 yaşında öldü.
1934- Alman Devlet Başkanı Paul von Hindenburg öldü.
1976- "Metropolis" filminin yaratıcısı Alman yönetmen Fritz Lang.
1997- William S. Burroughs, ABD'li roman ve deneme yazarı (d. 1914)
1999- Eski Hva Kuvvetleri Komutanı ve İçişleri Bakanı İrfan Özaydınlı.
2004- Tüm zamanların en iyi fotoğrafçılarından Henri Carter Bresson, 95 yaşında. Magnum Fotoğraf Ajansı'nın kurucularındandı."an" fotoğrafçılığının en iyi temsilcilerindendi.
2006- Gazeteci-yazar Yılmaz Çetiner, 79 yaşında.

4 AĞUSTOS


1683- Dom Perignon, şampanyayı üretti.
1791- Osmanlı-Avusturya devletleri arasında Ziştovi Barış Antlaşması imzalandı.
(( Ziştovi Antlaşması 4 Ağustos 1791 tarihinde Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu (Avusturya) ile Osmanlı Devleti arasında imzalanan bir barış antlaşmasıdır. 1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı çerçevesinde gelişen Osmanlı-Avusturya mücadelesini sona erdirmiştir. ))
1870- Kızılhaç Derneği İngiltere'de kuruldu.
1914- İngiltere Almanya'ya savaş ilan etti.
(( 1. Dünya Savaşı sosyalistleri de etkiledi. Savaştan yana tavır alan sosyalist partilerin yarattığı bunalım sonucu II. Enternasyonal dağılma sürecine girdi. ))
1922- Enver Paşa, Tacikistan'da, Belçivan yakınlarında bir çarpışmada mitralyöz kurşunlarıyla şehit düştü ve Çeğen köyüne defnedildi.
1924- Lozan Antlaşması yürürlüğe girdi.
1929- Filistin Devlet Başkanı Yaser Arafat doğdu.
1940- Taksim Gazinosu açıldı. İstanbul Belediyesi'nin açtığı gazinonun amacı halka ucuz eğlence sağlamaktı.
1956- Ulus gazetesi toplatıldı.
1958- Uluslararası Para Fonu (IMF) baskısıyla, Cumhuriyet tarihinin en yüksek devalüasyonu yapıldı. 1 dolar 2 lira 80 kuruştan 9 liraya çıktı. Devalüasyon oranı yüzde 221 idi.
1959- İstanbul'da yumurta büyüklüğünde dolu yağdı; dolu yaralanmalara ve maddi hasara yol açtı.
1961- Yassıada duruşmalarını izleyen yönetmen Elia Kazan, Adnan Menderes'i hasta ve ürkek bulduğunu söyledi.
1966- İstanbul Nuh Çimento Fabrikası kuruldu
1971- Ortak Pazar'a geçiş protokolü yürürlüğe girdi.
1976- İspanya Kralı Juan Carlos siyasi tutukluların yüzde 90'ını affetti.
1980- Çeşitli illerde 19 kişi öldürüldü. Aynı gün Adana Cezaevi'nden 22 sol görüşlü tutuklunun kaçtığı belirlendi.
1982- 98 sanıklı İstanbul (TKP) Türkiye Komünist Partisi davası başladı.
1983- İtalya'da ilk sosyalist Başbakan Bettino Craxi göreve başladı.
1986- Yargıtay, ameliyatla cinsiyet değiştiren Bülent Ersoy'un erkek olduğuna karar verdi.
1986- "Türk Kadınını Güçlendirme ve Dayanışma Vakfı"nın "Papatyalar" diye anılan üyeleri İstanbul'da Yıldız Sarayı Hasbahçe'de "Lale Devri"ni canlandırdılar. Vakıf başkanı Semra Özal.
1987- Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü Türkiye'nin İran'a silah satan ülkeler arasında olduğunu ileri sürdü.
1988- Samsun ve Sinop sahillerine, zehirli oldukları bildirilen çok sayıda varil vurdu.
1993- Şiirli pul çıkardı. Pulda şair Cahit Sıtkı Tarancı'nın portresi ve Otuz Beş Yaş şiirine yer verildi.
1995- Bergamalılar Almanya'da "Kardeş Şehirler Olimpiyatları"na katıldılar ve Bergama'da siyanürle altın arayacak Eurogold firmasını destekleyen Dresdner Bank'ı protesto ettiler
1996- Başbakan Necmettin Erbakan, GAP TV'de günde 1-2 saat Kürtçe yayın yapılabileceğini söyledi.
1996- Yüksek Askeri Şüra Başbakan Necmettin Erbakan başkanlığında toplandı; 13'ü "irticai faaliyette" bulunduğu gerekçesiyle 29 subay ve astsubayı ordudan atma kararı aldı.
2005- Senarist Safa Önal, filme çekilmiş 395 senaryosuyla Guinness Rekorlar Kitabı'na girdi.


4 Ağustos - Doğanlar

1792- Percy Bysshe Shelley, İngiliz şair (ö. 1822)
1859- 1920 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Norveçli romancı, oyun yazarı ve şair Knut Hamsun.
(( Yüzyıl dönümünün neo-romantik isyanının önderlerinden biri olan yazar romana uç doğalcılığı getirmesiyle bilinir. ))
1900- İngiltere Ana Kraliçesi Elizabeth doğdu.
1901- Caz tarihinin en büyük trompetçisi Louis Daniel Armstrong.
1926- Ressam Alberto Uderzo'yla birlikte yarattığı çizgi romanı "Asterix"le dünya çapında ün kazanan Fransız yazar René Goscinny.
1960- José Luis Rodríguez Zapatero, İspanya başbakanı
1961- Barack Hussein Obama, Amerika Birleşik Devletleri devlet başkanı

4 Ağustos - Ölenler

1875- Danimarkalı masal yazarı Hans Christian Andersen.
1922- Enver Paşa, Osmanlı komutanı (d. 1881)
1957- Tiyatro sanatçısı Talat Artemel
1993- Ressam Sabri Berkel
2008- Craig Jones, İngiliz motosiklet yarışçısı (d. 1985)