14 AĞUSTOS


1893- Dünyada ilk kez Fransa'da otomobillere plaka takıldı.
1908- İngiltere'nin Folkstone kentinde, dünyada ilk kez uluslararası güzellik yarışması düzenlendi.
1923- Rauf Bey (Orbay) başbakanlıktan ayrılınca; Meclis, Fethi Bey'in (Okyar) başbakanlığında yeni bakanlar kurulunu belirledi.
1925- Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk posta pulları tedavüle çıkarıldı.
1934- İzmit Birinci Kağıt ve Karton Fabrikası'yla Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası'nın temeli törenle açıldı.
1937- Japon bombardımanları sonucunda Şanghay'da yüzlerce insan öldü.
1941- ABD Başkanı Franklin Roosevelt ve İngiltere Başbakanı Winston Churchill, Atlantik Sözleşmesi'ni yayımladılar.
1945- Japonya'nın müttefiklere kayıtsız şartsız teslim olmasıyla 2. Dünya Savaşı sona erdi.
(( Hirohito, 1901'de Tokyo’da doğdu. Babası İmparator Taişo, annesi Teimei’dir. Çocukluk adı Michinomiya idi. 1904'te Gakushūin (soylular okulu ve müdürü Orgeneral Nogi Maresuke) ve 1921'de 'Veliaht okuma yeri' bitirdi. Aynı yılda 6 aylık bir Avrupa gezisine çıktı. Böylece yurtdışına çıkan ilk Japon prensi oldu. Bu geziden dönünce, babası İmparator Toişo'nun hastalığı ağırlaşınca görevlerini yerine getiremez hale geldi. Bunun üzerine Hirohito, naib prens oldu. 1924’te Prenses Nagako ile evlendi. Babası 25 Aralık 1926’da ölünce Japon İmparatoru ilan edildi. Büyük Japon İmparatorluğu Anayasası (Dai Nihon Teikoku Kenpō) imparatora çok büyük yetkiler tanıyordu. II. Dünya Savaşı'nda Japonların yenilmesi üzerine, 15 Ağustos 1945’te radyoda Japonya’nın Potsdam Bildirisi’ni kabul ettiğini açıkladı. Bu konuşması ile Japon imparatorlarının geleneksel konuşmama âdetini bozdu. ))
1947- İngiltere, Hindistan'a bağımsızlık verdi.
(( Hindistan'daki Müslüman Birliği Lideri Muhammed Ali Cinnah ve Kongre Partisi Lideri Pandit Nehru'nun Hindistan'ın paylaşımına ilişkin İngiliz planını kabul etmesinin ardından ülke ikiye ayrıldı ve bağımsız Pakistan devleti kuruldu. ))
1949- Almanya Federal Cumhuriyeti'nde yapılan seçimleri Hıristiyan Demokratlar kazandı; Konrad Adenauer şansölye oldu.
1949- Yunanistan'da General Markos yönetimindeki komünist ayaklanma Vitsi Dağı'nda yenilgiye uğratıldı.
1953- Millet gazetesi yazı işleri müdürü Hüsnü Söylemezoğlu tutuklandı.
1953- Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği hidrojen bombası yaptığını ilan etti.
(( 12 Temmuz'da yapılan denemeye Joe-4 adı verilmişti ancak bu gerçek anlamda bir füzyon bombası değil fizyon bombasıydı. ))
1962- 9 Amerikalı Ağrı Dağı'nda Nuh'un Gemisi'ni aramaya başladı.
1969- Öğrenciler, Ankara İktisadi ve Ticari Bilimler Akademisi'ni işgal etti.
1971- İdam istemiyle yargılanan eski Milli Birlik Komitesi üyesi İrfan Solmazer tahliye edildi.
1972- Atatürk Üniversitesi sosyoloji asistanı Dr. İsmail Beşikçi 13 yıl hapse mahkum oldu.
1974- İkinci Kıbrıs Barış harekatı başladı.
(( Türkiye, İngiltere ve Yunanistan Cenevre'de Kıbrıs'la ilgili toplanmıştı. Cenevre Konferansı görüşmeleri çıkmaza girince, Türkiye Kıbrıs'ta ikinci bir askeri harekât başlattı. ))
1974- ANKA Ajansı muhabiri gazeteci Adem Yavuz, Rumlar tarafından tutsak edildi ve gözleri bağlıyken ateş edilerek, yaralandı. Yavuz, 26 Ağustos'ta Adana Tıp Fakültesi hastanesinde öldü.
1979- Senaryosu'nu Yılmaz Güney'in cezaevinde yazdığı ve Zeki Ökten'in yönettiği "Sürü" adlı film Locarno Film Şenliği'nde 4 ödül aldı.
1982- Yüksek Hakem Kurulu (YHK) 6 aya mahkum olan işçinin işten çıkarılabileceğini kararlaştırdı.
1985- Başbakan Turgut Özal Yüce Divan'da tanıklık yaptı.
(( Özal, eski Devlet Bakanı İsmail Özdağlar'ın rüşvet aldığını kendisine itiraf ettiğini söyledi. ))
1985- Pişmanlık yasası ilk kez uygulandı. 4'ü müebbet, biri 24 yıl hapse mahkum 5 itirafçı serbest bırakıldı.
1986- Edip Servet Demirci, "Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) Genel Merkezi'nde Kürtçe konuşulduğu" iddiasıyla ilgili olarak gözaltına alındı
1987- Bitlis, Muş, Adıyaman illeri de Olağanüstü Hal Bölge Valiliği'ne bağlandı.
1988- Özel araçlarda ad, soyadı ve ünvan yazılı plaka uygulaması başladı.
2000- Rus Nükleer Denizaltı'sı Kursk, 107 mürettebatıyla deniz dibine oturdu. Kurtarma çalışmaları sonuç vermeyince mürettebatın tamamı hayatını kaybetti.
2000- Uğur Mumcu ve Ahmet Taner Kışlalı suikastlarının da aralarında bulunduğu bazı siyasal cinayetlerin failleri olduğu belirtilen kişilerin yargılanmasına Ankara İki Numaralı DGM'de başlandı. Dokuz sanık hakkında idam istendi.
2001- Fazilet Partisi'nin (FP) kapatılmasının ardından Recep Tayyip Erdoğan önderliğinde "yenilikçiler" parti kurdu. Partinin adı Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP). Amblemi yanan bir ampul.
2003- Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Türk Telekom'un GSM şirketi Aycell ile Aria'nın birleşmesinin önünü açan "Özelleştirme Yasası" ile "Kamu İhale Yasası"nda değişiklik yapan yasayı kabul etti.
2003- Şili'de Sosyalist hükümetin uygulamaya başladığı serbest piyasa politikalarına karşı ülke çapında greve gidildi. Protesto gösterilerine polis müdahale etti; 130 kişi gözaltına alındı.
2004- Kırgızistan'da seçmenlerin yüzde 89'unun oyunu alarak devlet başkanı seçilen Kurmanbek Bakiyev yemin ederek göreve başladı.
2005- Larnaka-Atina-Prag seferini yapan Kıbrıs uçağı Atina'nın kuzeyinde düştü;121 kişi öldü.
2005- İsrail yönetimi Gazze'de yirmi bir, Batı Şeria'da dört yerleşim bölgesinden çekilmeye başladı. Yahudi yerleşimciler, ertesi güne kadar Gazze'yi terk etmezlerse İsrail zor kullanacak.
2006- Lübnan'da sabah saat 08.00'de başlayan ateşkesle silahlar kısmen sustu.
(( Ama İsrail 'savunma' adı altında çok sayıda Hizbullah gerillası öldürdü. Evlerini terk eden 1 milyondan fazla mülteci geri dönmek için yollara düştü. 34 gündür süren savaşta Lübnan'da üçte biri çocuk 1084 sivil can verdi. ))
2007- Yazılarında yolsuzlukları ve Cumhuriyet'in temel ilkelerini hedef alanları konu eden gazeteci Emin Çölaşan'ın Hürriyet Gazetesi'ndeki köşe yazarlığına son verildi.




14 Ağustos – Doğanlar

1945- Steve Martin, ABD' li komedyen, yazar, yapımcı ve aktör
1945- Alman film yönetmeni Wim Wenders
1959- Magic Johnson.
(( Los Angeles Lakers'ın NBA'de beş kez şampiyonluğu kazanmasında büyük pay sahibi olan ABD'li basketbol oyuncusu. ))
1966- Tuncay Özkan, Türk gazeteci ve yazar
1966- Halle Berry, ABD'li oyuncu ve model
1983- Mila Kunis, ABD'li oyuncu




14 Ağustos - Ölenler

1464- II. Pius, papa (d. 1405)
1950- Kanto sanatçısı Kınar Sıvacıyan.
1956- Alman oyun yazarı Bertolt Brecht
1974- Edebiyat araştırmacısı ve tarihçisi Nihad Sami Banarlı.
1985- Ressam Nazlı Ecevit, başbakan Bülent Ecevit'in annesi
2000- Tiyatro sanatçısı Güzin Özipek, 75 yaşında. "Bizimkiler" TV dizisiyle tanınmıştı.
2002- Çek şair ve ressam Jiri Koral, 97 yaşında.
(( Komünist rejim sırasında kitapları yasaklanmış ve hapis yatmıştı. ))
2004- Polonyalı şair Çeslav Miloş, 93 yaşında. 1980 Nobel Edebiyat Ödülü'nü almıştı.