15 EKİM


1582- Avrupada Gregorian takviminin kabulu.
1783- İlk defa balonla uçuş gerçekleştirildi.
1878- Edison, Edison Electric Light Co adlı şirketi kurdu.
1878- İstanbul'da duvarcılar, kunduracılar ve terzi işçileri greve çıktı.
1917- Mata Hari casusluk suçlamasıyla Paris'in dış mahallelerinden Vincennes'da kurşuna dizildi.
( Aslen Hollandalı ve asıl adı Margaretha Geertruida Zelle olmasına karşın bir Hint tapınağında büyüdüğü efsanesini yaymıştı. Erkekleri baştan çıkararak casusluk yaptığı ileri sürülüyordu. Fransızlarca tutuklanan ve Alman gizli servisine bazı bilgiler verdiğini kabul eden Hollandalı dansçı Mata Hari (Margaretha Geertruida), askeri mahkemece yargılandıktan sonra, kurşuna dizildi. Zelle aslında sanıldığı kadar güzel, çekici ve başarılı bir casus değildi. Onu bu kadar "büyüten" Fransızların cephelerdeki yenilgilerini bu kadının üzerine atmalarıydı.)
1927- Gazi Mustafa Kemal Paşa Cumhuriyet Halk Partisi kurultayında "Büyük Nutuk"u okumaya başladı. Nutuk'un okunuşu 6 gün sürdü.
1928- Almanya'dan hareket eden dünyanın en büyük hava gemisi Graf Zeppelin Amerika'da New Jersey'e ulaştı. Uçuş 111 saat sürdü.
1928- Yusuf Ziya Ortaç Meşale dergisini kapattı.
( Böylece, birkaç ay önce bu dergide başlayan ve yedi genç şairin ortak kitabı Yedi Meşale ile süren "Yedi Meşaleciler" akımı da sona ermiş oldu. )
1934- Mao Zedung'a bağlı 100 bin kişilik birlik, Çin'in güneydoğusundan başlayıp kuzeydoğusuna kadar sürecek 10 bin kilometrelik Büyük Yürüyüş'e başladı.
1937- Yeni harflerle basılan ilk kağıt paralar tedavüle çıktı.
( Üzerinde Atatürk'ün resmi bulunan 100 liralık banknotlar 1942'de tedavülden kaldırıldı. )
1945- Nazi işgali altında işbirlikçi Geçici Fransız hükümetinde başbakanlık yapan Pierre Laval "vatana ihanet"ten suçlu bulundu ve kurşuna dizildi.
1946- Nazi savaş suçlusu Hermann Goering idam edilmesine saatler kala zehir içerek intihar etti.
1961- Uluslararası Af Örgütü Londra'da kuruldu.
1961- 27 Mayıs 1960 askeri darbesi sonrasında kısıtlı ve sınırlı seçim kampanyasının ardından genel seçimler yapıldı.
( Seçime dört parti katıldı. Cumhuriyet Halk Partisi 173, Adalet Partisi 158, Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi 54, Yeni Türkiye Partisi 65 milletvekili kazandı. )
1964- Sovyetler Birliği lideri Nikita Hruşçov Karadeniz kıyısında tatildeyken görevden alındı.Yerini Leonid Brejnev aldı. Aleksey Kosigin başbakan oldu.
1964- Uzun bir aradan sonra İngiltere'de İşçi Partisi iktidara geldi. Harold Wilson başbakan oldu.
1966- Aşıklar Bayramı. 1966'dan bu yana kutlanan bayramda her çevreden aşıklar atışma, türkü, şiir dallarında yarışıyor.
1969- Amerika Birleşik Devletleri'nde, Vietnam Savaşı karşıtı mitingler düzenlendi.
1970- İstanbul'da güvenlik güçleri 12 Ekim1970'de oturma eylemine başlayan Gislaved Lastik Fabrikası işçilerini fabrikadan zorla çıkardılar; 1 işçi öldü, 50 işçi yaralandı.
1970- İstanbul'da kolera salgını olduğu açıklandı.
1990- Sovyetler Birliği başkanı Mihail Gorbaçov, Nobel Barış Ödülü'nü aldı.
1993- Nobel Barış Ödülü, Güney Afrika Devlet Başkanı De Klerk ile Afrika Ulusal Kongresi Başkanı Nelson Mandela'ya verildi.
1995- Türkiye'nin birçok ilinden Ankara'ya gelen binlerce işçi, Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu, TÜRK-İŞ'in düzenlediği mitingde Tansu Çiller'i protesto etti.
1996- Guatemala'da bir stadyumda izdiham yaşandı; 78 ölü, 100 yaralı.
1997- Borusan Kültür Merkezi İstanbul'da açıldı.
1999- Sınır Tanımayan Doktorlar örgütü, Nobel Barış Ödülü'nü aldı.

“Médecins Sans Frontières 1971 yılında Nijerya İç Savaşı sonrasında Bernard Kouchner'in de dahil olduğu küçük bir Fransız doktor grubunca kuruldu. Dünyanın çoğu yerinde Fransızca ismini veya MSF kısaltmasını kullanan kuruluş, ABD'de daha çok Doctors Without Borders (Sınırları Olmayan Doktorlar) olarak anılır.
MSF, Cenevre, İsviçre'de bulunan uluslararası bir kurul tarafından yönetilir. 20 alt bölümü vardır. Her yıl 3,000 doktor, hemşire, ebe ve ikmalci projelerde çalışmak üzere işe alınır. Sürekli istihdam edilen 1,000 kişilik ekip, gönüllüleri toplar ve medya ile finans işlerini düzenler. Özel bağışlar, kuruluşun gelirlerinin %80'ini oluştururken, geri kalan kısım hükümetlerin ve şirketlerin yardımlarından sağlanır. MSF'nin yıllık bütçesi 400 milyon ABD Doları civarındadır.[1]
Nijerya İç Savaşı sırasında açlık çeken bir kız çocuğu.
Kuruluş, 70'den fazla ülkede sağlık hizmetleri ve tıbbi eğitim programları uygular ve sıklıkla Çeçenistan ve Kosova gibi bölgelerde politik sorumluluk alınması talebinde bulunur. Kuruluş tarihinde sadece bir kez, 1994'teki Ruanda soykırımında ordu yardımı isteğinde bulunmuştur.
MSF 1999 yılında üyelerinin özellikle hızlı gelişen krizlerde tıbbi hizmetler sağlaması ve uluslararası ilgiyi bu krizlere çekmesi[2] ile Nobel Barış Ödülü'nü kazanmıştır. O dönemde MSF başkanı olan Dr. James Orbinski ödülü MSF adına aldı. Bundan önce, MSF 1996 Seul Barış Ödülü'nü de kazanmıştır.[3] Kuruluşun şu andaki başkanı Dr. Christophe Fournier'dir.
Türkçe'ye de çevrilen İnsancıl Hukuk Sözlüğü de (ISBN 9750500970), örgütçe tasarlandı ve üye doktorlardan Françoise Boucher-Saulnier tarafından hazırlandı.”

2000- Beyoğlu Savcılığı, hortumla işkence yaptığı görüntülerle kanıtlanan başkomiser Süleyman Ulusoy hakkında 27 yıl hapis istemiyle dava açtı.
2002- Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin yedi yıl daha liderlik yapmak için referanduma gitti. Seçime katılan 11 milyon 445 bin 638 seçmenin hepsi Saddam için "evet" oyu kullandı. Kuzey Iraklı Kürtler sandığa gitmedi.
2003- Azerbaycan'da devlet başkanlığı seçimi yapıldı. Devlet başkanı Haydar Aliyev'in oğlu İlham Aliyev oyların yüzde 79.57'sini alarak seçildi. Muhalefetle polis arasında çatışma çıktı. AGİT gözlemcileri seçimin şaibeli olduğunu söyledi.
2005- Irak'ta Şii ve Kürtlerin Sünnilerin boykotuna rağmen hazırladığı anayasa referanduma sunuldu. Katılım yüzde 65'i buldu. Yüzde 21 hayıra karşı yüzde 78 oy oranıyla kabul edildi.


15 Ekim - Doğanlar

M.Ö.70- Publius Vergilius Maro, Romalı şair (ö. M.Ö. 19)
1608- Barometrenin kaşifi İtalyan bilim insanı Evangelista Torricelli.
1836- Friedrich Nietzsche, Alman filozof (ö. 1900)
1915- Izak Şamir, İsrailli politikacı
1920- "Baba" romanının yazarı Mario Puzo(ö. 1999)
1923- Italo Calvino, İtalyan yazar (ö. 1985)
1924- Lee Iacocca, ABD'li sanayici
1926- Michel Foucault, Fransız düşünür (ö. 1984)
1948- Chris de Burgh, İrlandalı şarkıcı



15 Ekim - Ölenler

1563- Andreas Vesalius, Romalı hekim (d. 1514)
1872- Handrij Zejler, Alman yazar (d. 1804)
1917- Mata Hari, Hollandalı dansçı ve sözde casus (d. 1876)
1934- Raymond Poincaré, Fransız devlet adamı (d. 1860)
1945- Pierre Laval, Fransız siyasetçi (d. 1883)
1946- Hermann Göring, Alman general ve politikacı (d. 1893)
1958- Asaf Halet Çelebi, Türk şair 51 yaşında öldü. (d. 1907)
1976- Carlo Gambino, ABD'li mafya lideri (d. 1902)
1997- Dünya Bektaşilerinin Halife Babası Turgut Koca.