14 OCAK

1539-Küba, İspanya'nın sömürgesi oldu.
1882- Osmanlı İmparatorluğu döneminde Dersaadet Ticaret Odası kuruldu. 8 Mart 1950'de yürürlüğe giren yasayla yeni bir kimlikle İstanbul Ticaret Odası adını aldı.
1897-İsviçreliMatthias Zurbriggen, Aconcagua zirvesine tırmanan ilk kişi oldu.
1900-Giacomo Puccini'nin Tosca operası Roma'da ilk kez icra edildi.
1907-Jamaika'da deprem: 1000'den fazla kişi öldü.
1915-Swakopmund, Güney Afrika birlikleri tarafından işgal edildi.
1920- Mustafa KemalAtatürk, Meclis-i Mebusan’ın açılışını kutladı.
1923-Mustafa Kemal, Batı Anadolu'da geziye çıktı.
1923- Londra- New York arası ilk telefon görüşmesi yapıldı.
1924- Türkiye'de Askerlik süresi 18 aya indirildi.
1926- Borçlanma Kanunu TBMM'de kabul edildi.
1932- Amerika Birleşik Devletleri'nde işsizlerin sayısının 8,2 milyona ulaştığı açıklandı.
1938- Türkiye- Irak - İran - Afganistan arasında imzalanan Sadabad Paktı Türkiye Büyük millet Meclisi'nde onaylandı.
1938- T.C.Dışişleri Bakanlığı kuruluş kanunu kabul edildi.
1938-Norveç, Antarktika'nın Kraliçe Maud Toprakları olarak anılan bölgesi üzerinde hak iddia etti.
1941- İstanbul Valiliği Üniversite Talebe Birliği tüzüğünü onayladı; Talebe Birliği faaliyete geçti.
1943- Sir Winston Churchill, Franklin Roosevelt ve Charles de Gaulle Casablanca Konferansı'nda bir araya geldiler.
1945- Ekmek istihkakı kişi başına 450 grama çıkarıldı.
1950-Sovyetler Birliği'nde MiG-17 jet uçağının ilk prototipi uçuş denemesini tamamladı.
1953- Josip Broz Tito Yugoslavya devlet başkanı oldu.
1954- ABD'li sinema oyuncusu Marilyn Monroe, beyzbol oyuncusu Joe Dimaggio ile evlendi.
1957- Tüm Üniversite, Akademi ve Yüksek Okullar Asistanları Birliği (TÜMAS) kuruldu.
1963- Fransa Cumhurbaşkanı Charles De Gaulle İngiltere'nin (AET)Ortak Pazar'a girmesini reddetti.
1964- Meclis, Ortak Pazar anlaşmasını onayladı.
1969- Amerika Birleşik Devletleri uçak gemisi Enterprise'da, Hawaii açıklarında patlama meydana geldi: 25 ölü.
1970-Türk Lirası 1211 sayılı kanuna göre çıkarıldı.
1970- Mahkum aileleri "genel af" için yürüyüş yaptılar.
1974- Antalya Gazeteciler Cemiyeti kuruldu.
1975- Tüm Üniversite, Akademi ve Yüksek Okullar Asistanları Birliği (TÜMAS) kuruldu.
1979-Kars - Ankara seferini yapan Mehmetçik Ekspresi'nin 6 vagonu, Erzurum'un Selim ilçesi, Yolgeçmez köyü yakınlarında ray kırılması yüzünden devrildi; üçü ağır 18 kişi yaralandı.
1983- Cumhurbaşkanı Kenan Evren'e fahri profesörlük ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nin fahri hukuk doktorluğu unvanları verildi.
1985-AET, Türkiye'den topluluk ülkelerine ihraç edilen kuru üzüm, fındık ve işlenmiş tütüne koyduğu gümrük vergilerini sıfıra indirdi. Topluluk bu ürünlere 25 bin ton kota koydu.
1985-Martina Navratilova, kendisinin 100. tenis turnuvasını kazandı.
1987-Uluslararası Ticaret OdasıVehbi Koç'u "Dünyada Yılın İş adamı" seçti.
1990-Yugoslavya Komünistler Birliği’nin olağanüstü toplantısında yayınlanan "Yugoslavya için Demokratik Sosyalizm Deklarasyonu" şiddetli tartışmalara sebep oldu.
1993- Nubar Terziyan, Ankara Uluslararası Film Festivali'nde "Emek Ödülü"ne değer bulundu.
1994- 4 şehirlerarası yolcu otobüsüne yerleştirilen bombaların patlaması sonucu 3 kişi öldü,17 kişi yaralandı. Eylemleri PKK'nın (Kürdistan İşçi Partisi) askeri kanadı ARGK (Kürdistan Halk Kurtuluş Ordusu) üstlendi.
1994- Bill Clinton ile Boris Yeltsin, füzelerin herhangi bir ülkeye hedeflenmesine son verilmesi ve Ukrayna'nın nükleer silah stoğunun yok edilmesi üzerinde anlaştılar.
1995- İlk kez düzenlenen Uluslararası Nazım Hikmet Şiir Ödülü, İstanbul'da yapılan bir törenle Lübnan'lı şair Adonis'e verildi.
1996- Besteci Onno Tunç, Bursa'dan İstanbul'a gelirken kullandığı tek motorlu uçağın Armutlu, Bozburun'da düşmesi sonucu birlikte yolculuk ettiği Hasan Kanık'la birlikte öldü.
1998- Bir Afganistan kargo uçağı güneybatı Pakistan'da bir dağa düştü: 50 kişi öldü.
2000- Türkiye Sanayici ve İşadamları Derneği (TÜSİAD), Prof.Dr. Bülent Tanör'e hazırlattığı "Türkiye'de Demokratik Standartların Yükseltilmesi-Tartışmalar ve Son Gelişmeler" başlıklı yeni raporunu açıkladı. Raporda;"Genelkurmay'ın hükümete bağlanması, askerin siyasi hayattan çekilmesi" gerekliliği vurgulanıyor, herkese "anadilde eğitim hakkı" isteniyor.
2000- Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi,1993'te Bosna içsavaşı sırasında Almici kasabasında aralarında 33 kadın ve çocuğun da bulunduğu 103 Boşnak'ı katletmekten suçlu bulduğu beş Hırvat'ı 25'er yıl hapse mahkum etti. Katliamda Hırvatlara dokunulmamış, Müslümanlar makinalı tüfekle taranmıştı.
2002- RTÜK, Amerikalı yazar Charles Bukowski'nin bir öyküsünü yayımlayan Açık Radyo'ya 1, 5 yıl önce verdiği 15 gün kapatma cezasını, dava devam etmesine rağmen uygulamaya koydu.
2003- KKTC'de tarihinin en büyük mitingi yapıldı. "Ortak Vizyon Eylem Komitesi" ve "Bu Memleket Bizim" platformunun ortak mitingine 60 bin kişi katıldı.
( "Açıkhava hapishanesinde yaşamak istemiyoruz. Sorunu çözelim, AB'ye girelim" sloganları atıldı. BM Genel Sekreneri Kofi Annan, "Denktaş halkın sesine kulak versin" dedi. )
2004- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, "Kürtler Kuzey'deki petrol bölgelerini etki altına almak istiyor, Irak parçalanmaya giderse, komşu ülkelerde müdahil olur" dedi.
2004- ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Richard Armitage, KHK ve Kongra-Gel örgütlerinin ABD Göç ve Milliyet Yasası kapsamında 'yabancı terörist örgüt' kapsamına alındığını açıkladı.
2005- Norveç Yazarlar Birliği'nin Norveç Kültür Bakanlığı ile birlikte her yıl bir yazara verdiği Özgürlük Ödülü, bu yıl Türkiye'den yazar, yayıncı Ragıp Zarakolu'ya verildi. Ödül, ifade özgürlüğü için mücadele veren yazarlara veriliyor.
2005- Amerikan Uzay Ajansı NASA, Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve İtalyan Uzay Ajansı (ISA) ortak yapımı Cassini–Huygens uzay aracı, Satürn gezegeninin ayı Titan'a iniş yaptı. Cassini-Huygens 15 Ekim 1997'de fırlatılmış ve 1 Temmuz 2004'te Saturn'ün yörüngesine girmişti.
2005- Afganistan'daki Uluslararası Güvenlik Yardım Kuvveti harekatına katılarak, Kabil Çok Uluslu Tugay Komutanlığı görevini 27 Ocak'ta 6 ay süreyle üstelenecek 28'inci Mekanize Piyade Tugayı için uğurlama töreni düzenlendi.
2006- ABD'de bir grup Ermeni, 1915'te öldürülen Ermenilerin hesaplarına el konulduğu iddiasıyla Deutshe Bank ile Dresdner Bank aleyhine dava açtı.
2007-Venezuela'ya ait, Panama-Karakas seferini yapan çift motorlu bir yolcu uçağı, Kolombiya'nın kuzey doğusunda düştü: 14 kişi öldü.
2011-Tunus'ta bir kişinin kendini yakmasıyla başlayan gösterilerin ardından, Devlet Başkanı Zeynel Abidin Bin Ali ülkeden kaçtı, geçiş hükümeti kuruldu.



14 Ocak – Doğanlar

1850- Bir süre İstanbul'da da yaşamış olan Fransız romancı Pierre Loti.
1861- Son Osmanlı Sultanı Mehmed Vahideddin.
1875- 1952 Nobel Barış Ödülü sahibi Alman din bilgini, filozof, orgcu, ve misyoner doktor Albert Schweitzer.
1892- Tanınmış Nazi karşıtı dinbilgini ve vaiz, Bekennende Kirche'nin (İtiraf Kilisesi)kurucusu Friedrich Gustav Emil Martin Niemöller.
1896- Birinci Dünya Savaşı sonrası "kayıp kuşak"ın önde gelen yazarlarından, ülkesinin yaşam tarzına yönelik sert eleştirilerini yansıttığı "Amerika" üçlemesiyle tanınan Amerikalı yazar John Dos Passos.
1919- 1972-92 arasında pek çok kez başbakanlık yapmış, önde gelen İtalyan Hıristiyan Demokrat siyasetçi Giulio Andreotti.
1925-Yukio Mishima, Japon yazar (ö. 1970)
1932-Carlos Borges, Uruguaylı futbolcu (ö. 2014)
1940-John Castle, İngiliz oyuncu
1941- Gergin ve izleyiciyi kendine çeken tarzıyla ünlü Amerikalı kadın sinema oyuncusu Faye. Dunaway.
1949-İlyas Salman, Türk sinema, tiyatro, dizi oyuncusu, yönetmen ve köşe yazarı.
1955-Dominique Rocheteau, Fransız futbolcu
1965- Şamil Basayev, Çeçen lider (ö. 2006)
1966-Marco Hietala, Finlandiyalı müzisyen
1969-Dave Grohl, Foo Fighters grubunun kurucusu
1970-Fazıl Say, Türk piyanist ve besteci
1973-Giancarlo Fisichella, İtalyan Formula 1 pilotu
1988-Nissrin Dinar, Faslı atlet



14 Ocak – Ölenler

1742- Edmond Halley, İngiliz bilimadamı (d. 1656)
1898- "Alis Harikalar Diyarında" adlı fantastik romanıyla ünlü İngiliz yazar Lewis Carroll.
1905- Ernst Abbe, Alman fizikçi ve sanayici (d. 1840)
1923- Mustafa Kemal Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım, İzmir'de öldü.
1940-Meissner, Hicaz Demiryolu'nun başmühendisi , İstanbul'da öldü
1941- Türkiye'de ilk sinemayı açan ve filmcilik konusunda ilk girişimde bulunan, Kemal Film'in sahibi Kemal Seden.
1944- Mehmet Emin Yurdakul, "Milli Şair" (d. 1869)
1957- "Casablanca" filmindeki performansıyla film dünyasının unutulmazları arasında yer alan Amerikalı sinema oyuncusu Humphrey Bogart.
(( Humphrey Bogart, tam adı Humphrey DeForest Bogart 25 Aralık 1899'da doğdu. Yarattığı sert adam tipiyle sinema tarihinde kalıcı bir iz bırakmışABD'li bir oyuncudur.
1940'ların ve 1950'lerin en yüksek gelirini sağlayan filmlerinde, duygularını belli etmeyen bir yüzün gerisinde idealist bir yan gizleyen, bireyci, serüvenci portreler çizmiştir.
Özel yaşamında da tepeden bakan ve yalnızlığı seven görünümüyle Hollywood alışkanlıklarına çok az ödün vermiş, Amerikan sinemasında çığır açan bir kahraman olmuştur.
Önemli Filmleri
* Malta Şahini (The Maltese Falcon), (1941)
* Casablanca (Kazablanka), (1942)
* The Treasure of the Sierra Madre (Sierra Madre Hazineleri), 1948
* The African Queen (Afrika Kraliçesi), (1951)
* The Caine Mutiny (Gemide İsyan), (1954)
* The Harder They Fall (Şöhretin Sonu), (1956) ))
1961-Barry Fitzgerald, İrlandalı aktör (d. 1888)
1970- Milli Mücadele kahramanlarından, Genelkurmay ikinci başkanlarından Orgeneral Asım Gündüz öldü.
1974- Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) Genel Başkanı Seyfi Demirsoy.
1977- Güncesiyle tanınan Fransız kökenli Amerikalı yazar Anais Nin.
1977-Peter Finch, İngiltere doğumlu Avustralyalı aktör (d. 1916)
1977-Anthony Eden, Britanyalı siyasetçi (d. 1897)
1986-Daniel Balavoine, Fransız şarkıcı (d. 1952)
1986-Donna Reed, ABD'li aktris (d. 1921)
1986-Rikkat Kunt, Tezhip sanatçısı (d. 1903)
1986- Yazar Enver Naci Gökşen.
1987-Turgut Demirağ, Türk yapımcı ve film yönetmeni (d. 1921)
1988-Georgiy Maksimilyanoviç Malenkov,Joseph Stalin'in yakın mesai arkadaşı ve Stalin'in ölümünden sonra SSCB başbakanı, Sovyet devlet adamı (d. 1902)
1990- Eski Milli kaleci, iş adamı Sabri Dino, Boğaziçi Köprüsü'nden atlayarak intihar etti.
1994- Sinemamızın karakter oyuncusu Nubar Terziyan.
( 50'li yılların sinemasında iyi adam rolleriyle sağlam bir yer edinen Terziyan, Yeşilçam'ın altın döneminde yüzlerce filmde oynadı. Sinemanın vazgeçemediği karakter oyuncularından biriydi. O dönemki filmleri, tüm teknik yetersizliğine karşın bugün dahi izlenilir kılan Terziyan gibi oyunculardır şüphesiz. )
1996- Besteci Onno Tunç, Bursa'dan İstanbul'a gelirken kullandığı tek motorlu uçağın Armutlu Bozburun'da düşmesi sonucu yanındaki Hasan Kanık ile beraber öldü.
1998- Safiye Ayla, Türk sanat müziği sanatçısı (d. 1907)
2002- ABD'li yazar Ernest Hemingway'in 'Yaşlı Adam ve Deniz' romanına ilham kaynağı olan Kübalı denizci Gregorio Fuentes, 104 yaşında.
2002- Amerikalı yönetmen Ted Demme, 38 yaşında.
2002- Görüntü yönetmeni İzzet Akay, 53 yaşında.
( "'Duvar", "Maden", "Sürü", "Almanya Acı Vatan", "40 Metrekare Almanya" filmlerinin görüntü yönetmeniydi. )
2006- İki Oscarlı Amerikalı oyuncu Shelley Winters, 85 yaşında.
2007-Darlene Conley, Amerikan aktris. (d. 1934)
2009-Ricardo Montalbán, Meksika asıllı ABD'li aktör (d. 1920)
2014-Ahmet Keleşoğlu, Türk işadamı, Selçuk Ecza Deposu'nun kurucusu (d. 1924)