Konu: Tarihte bugün

14 EKİM


1808- Nizam-ı Cedid, Sekban-ı Cedid adıyla yeniden kuruldu.
1882- Pencap üniversitesi (Pakistan) kuruldu.
1913- İngiltere'de maden kazası: 439 madenci öldü.
1925-Türkiye'de ilk betonarme köprü, Menderes Nehri üzerinde yapıldı.
1926- İlk medeni nikah Şehremini Muhittin Bey tarafından İstanbul'da kıyıldı.
1927- Türkiye Milli Futbol Takımı Bulgaristan'ı 3-1 yendi.
1933- Adolf Hitler, Cenova Silahsızlanma Konferansı'na katılmayacağını ve Milletler Cemiyeti'nden ayrılacağını açıkladı.
1941- İstanbul Şehir Tiyatroları Hamlet'i sergilemeye başladı.
1944- İngilizler Atina'ya girdi.
1944- Hitler'e suikastta rol alan Mareşal Erwin Rommel intihar etti.
1944- Britanya güçleri Almanya işgali altındaki Atina'ya girdi.
1947- Amerika Birleşik Devletleri test pilotu Chuck Yeager, uçakla ses duvarını aştı.
1950- Kore'ye Türk askeri birliği ulaştı.
1958-ABD Nevada'da bir yeraltı nükleer deneme yaptı.
1959- İstanbul Basın Mahkemesi Tercüman gazetesine bir ay süreyle kapatma, sorumlu yazı işleri müdürü Kayhan Türkçü'ye de 10 ay hapis cezası verdi.
1960- Yassıada yargılamaları başladı. İlk dava Afgan Kralı'nın Celal Bayar'a hediye ettiği köpeğin hayvanat bahçesine satışıyla ilgili "Köpek Davası" idi.
1962- Manisa Milletvekili ve Ulus gazetesi başyazarı Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Cumhuriyet Halk Partisi'nden istifa etti. Karaosmanoğlu, partinin Atatürk ilkelerinden taviz verdiğini öne sürdü. Genel Başkan İsmet İnönü, "Çok esef ettim" dedi.
1964- Leonid Brejnev, Nikita Kruşçev'in yerine Sovyetler Birliği Komünist Parti'sinin başkanı ve devlet başkanı oldu.
1964- Tokyo Olimpiyat Oyunları'nda Türk Serbest Güreş Milli Takımı şampiyon oldu.
1964- Nobel barış ödülü siyah rahip ve insan hakları savunucusu Martin Luther King Jr.'a verildi.
1968- Avustralya'nın Meckering kentinde 6,8 şiddetinde bir deprem meydana geldi.
1968- ABD'li Jim Hines, Meksiko'da düzenlenen olimpiyatlarda 100 m'de 10 saniyenin altına inen (9,95 s) ilk kişi oldu. Hines bu unvanı 1983'e kadar koruyabildi.
1969- Olof Palme İsveç başbakanı oldu.
1973- Genel seçimler sonuçlandı.
( Cumhuriyet Halk Partisi 187, Adalet Partisi 148, Milli Selamet Partisi 48, Demokratik Parti 44, Cumhuriyetçi Güven Partisi 13, Milliyetçi Hareket Partisi 3, Türkiye Birlik Partisi1 milletvekilliği kazandı. 6 da bağımsız milletvekili seçildi. )
1973- Kutsal Yorm Kippur gününde Mısır ve Suriye orduları İsrail'e saldırdı.
1973- Tayland üniversitesi öğrencilerinin demokratik bir hükümet için protesto eyleminde 77 kişi öldü, 857 kişi yaralandı.
1979- Bağımsız aday Fikri Sönmez Fatsa Belediye Başkanı seçildi.
1980- Diyarbakır'a kaçırılan Türk Hava Yollarına ait Diyarbakır uçağına operasyon düzenlendi. Kökten dinci oldukları öne sürülen 4 hava korsanı yakalandı. Operasyon sırasında bir yolcu öldü.
1981- Hüsnü Mübarek, Enver Sedat'ın suikast sonucu öldürülmesinin bir hafta sonrasında Mısır cumhurbaşkanı oldu.
1982- Yaşar Kemal Fransa'da Uluslar arası Cino del Duca Ödülü'nü kazandı.
1987- Uluslararası Atatürk Barış Ödülü, Federal Almanya Cumhurbaşkanı Richard von Weizsaecker'e verildi.
1992- Rusya'nın en korkunç seri katillerinden Andrei Chikatilo, 52 kadın ve çocuğu öldürmek veya yaralamak suçundan mahkum edildi. Chikatilo 1994'te idam edildi.
1994-Nobel Barış Ödülü Yaser Arafat, İzak Rabin ve Şimon Perez'e verildi.
2001- Amerika Birleşik Devletleri Afganistan'da Celalabad'ın Kadam köyünü havadan bombaladı; en az 200 Afganlı öldü.
2003- Irak'a asker gönderme kararından yedi gün sonra Türkiye'nin Bağdat Büyükelçiliği'ne intihar saldırısı yapıldı; en az 10 kişi yaralandı.
2004- Avrupa Parlamentosu tarafından 1995 yılında "Sakharov Düşünce Özgürlüğü" ödülüne değer bulunan Leyla Zana, ödülünü 9 yıl sonra alabildi. Avrupa Parlamentosu'ndaki ödül töreninde Kürtçe ve Türkçe konuşma yaptı.
2004- Kamboçya'da 81 yaşındaki Kral Norodom Sihanuk 60 yıl boyunca oturduğu tahtı bıraktı.
( Ülkenin siyasi ve dini liderlerinden oluşan dokuz üyeli Taç Konseyi, yeni kral olarak Sihanuk'un 51 yaşındaki küçük oğlu Norodom Sihamoni'yi seçti. )
2005- Suudi Arabistan'da yeni Kral Abdullah, ilk röportajında "Kadın haklarına inanıyorum, kadınlar da bir gün otomobil kullanabilecek" dedi.
2005- Rusya Federasyonu'na bağlı Kabarday-Balkar Cumhuriyeti'nde Çeçen militanların hükümet binalarına baskını, Rus birliklerinin operasyonu ile sona erdi; 61'i Çeçen militan 85 kişi öldü.


14 Ekim – Doğanlar

1712- George Grenville, İngiliz siyasetçi (ö. 1770)
1784- VII. Fernando, İspanya kralı (ö. 1833)
1873- Jules Rimet, Fransız FIFA başkanı (ö. 1956)
1882- İrlanda bağımsızlık lideri ve1959-973 arası cumhurbaşkanı Eaman de Valera.
1890- 1952-1960 arası ABD (Amerika Birleşik Devletleri)34. başkanı General Dwight Eisenhower.(ö. 1969)
1894- E. E. Cummings, ABD'li şair (ö. 1962)
1906- Hannah Arendt, Alman siyaset bilimcisi (ö. 1975)
1914- Raymond Davis Jr., ABD'li fizikçi (ö. 2006)
1917- Violeta Parra, Şilili folk müziği sanatçısı
1925- Nevzat Atlığ, Türk bestekâr
1927- Roger Moore, İngiliz sinema oyuncusu
1930- Joseph Mobutu, Zaire devlet başkanı (ö. 1997)
1938- Farah Diba, İran kraliçesi
1940- İngiliz pop müzik şarkıcısı Cliff Richard.
1964- Neşe Erberk, Türk manken
1970- Anzhela Atroshchenko, Beyaz Rusya asıllı Türk atlet
1970- Daniela Peştova, Çek model
1974- Tümer Metin, Türk futbolcu
1978- Usher, ABD'li RB şarkıcısı
1981- Akon, Senegal asıllı reggae müzisyeni


14 Ekim - Ölenler

1092- Farısi vezir Nizam-ül Mülk (d. 1018)
1931- Ressam Mehmet Ruhi Arel, Türk ressam (d. 1880)
1944- Erwin Rommel, Alman general (d. 1891)
1959- Errol Flynn, Avustralyalı aktör (d. 1909)
1967- Gazeteci, yazar ve eğitimci Kazım Nami Duru öldü.
1967- Marcel Aymé, Fransız yazar (d. 1902)
1969- Şair Mustafa Seyit Sutüven öldü.
1981- 1961 Anayasası'nı hazırlayanlardan Prof. Hüseyin Nail Kubalı öldü.
1990- Leonard Bernstein, ABD'li besteci
2002- Orhan Aldinç, Türk gazeteci
2005- Sinema sanatçısı Bilal İnci 69 yaşında. "Kötü adam" tiplemeleriyle tanınıyordu.
2006- Besteci Selahattin İçli, 83 yaşında. "Zeytin Gözlüm", "Gül Açılsın Dudaklarında Gülüver" onun besteleriydi.
2006- 27 Mayıs döneminin çalışma bakanlarından ve Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi dekanlarından Prof.Cahit Talas, 89 yaşında.

16 EKİM


Dünya Gıda ve Tarım Günü


1793- Fransa kraliçesi Marie-Antoinette başı giyotinle kesilerek idam edildi.
1924- Topkapı Sarayı müze olarak ziyarete açıldı.
1934- Çin'de "Uzun Yürüyüş" başladı.
( Büyük kentlerdeki devrimci ayaklanmalar bozgunla sonuçlanınca Mao Zedong Çin devrimci güçlerini kırsal bölgelere doğru yönlendirdi. )
1940- Varşova gettosu Nazi SS birlikleri tarafından kuruldu.
1946- Nürnberg Duruşmaları'nda ölüme mahkum edilen 12 Nazi'den onunun cezası infaz edildi; Hermann Goering infazdan birkaç saat önce intihar etti.
1946- Mareşal Fevzi Çakmak önderliğinde bir grup İnsan Hakları Cemiyeti kurmak üzere başvurdu.
1949- Yunanistan İç Savaşı sona erdi.
1951- Pakistan Başbakanı Ali Han öldürüldü.
1964- Çin, ilk atom bombasını patlatarak dünyanın 4. nükleer gücü oldu.
1964- İngiltere'de İşçi Partisi iktidara geldi. Harold Wilson başbakan oldu.
1966- Türkiye- Sovyetler Birliği milli futbol karşılaşmasını Türkiye 2-0 kazandı.
1966- Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı İsmet İnönü Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel'e yazdığı mektubu kamuoyuna açıkladı. İnönü, Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan'ın idamlarının durdurulmasını istemişti.
1970- Enver Sedat, Mısır devlet başkanı oldu.
1978- Polonyalı Kardinal Karol Wojtla Papa seçildi. Johannes Paulus II adını aldı.
1980- Eski başbakanlardan Nihat Erim'i öldürmekten gözlem altına alınan Ahmet Karlangaç İstanbul emniyetindeki hücresinde ölü bulundu. Karlangaç'ın intihar ettiği öne sürüldü.
1981- Yumurtalık yargıcını öldürmekten hükümlü oyuncu ve yönetmen Yılmaz Güney'in Isparta Yarıaçık Cezaevi'nden bayram izni bittiği halde geri dönmediği açıklandı.
1984- 3 bin imzalı "Gökova'da santrala Hayır" dilekçesi Cumhurbaşkanı Kenan Evren'e iletildi.
1987- Kapatılan Türkiye İşçi Partisi (TİP) genel başkanı ve eski milletvekili Behice Boran için Meclis'te cenaze töreni düzenlendi. Boran 11 Ekim günü sürgünde ölmüştü.
1988- Cumhurbaşkanı Kenan Evren Federal Almanya'da "Bir zaman gelecek Türkiye'de de komünist partisi kurulacak" dedi.
1990- Sovyetler Birliği Cumhurbaşkanı Gorbaçov, ''serbest piyasa ekonomisi''ne geçileceğini açıkladı.
1992- Türk Silahlı Kuvvetleri, Kuzey Irak'ın Haftanin bölgesinde sınır ötesi harekat başlattı.
1994- Türk asıllı Alman vatandaşları Leyla Onur ile Cem Özdemir Almanya parlamentosuna milletvekili seçildi.
1996- Guatemala'da bir stadyumda izdiham yaşandı; 78 ölü, 100 yaralı.
1999- CNN Türk yayın hayatına başladı.
2000- Polonya'da komünist rejim yıkıldıktan sonra ilk seçimlerde Devlet Başkanı seçilen Lech Walesa siyaseti bıraktı. 14 Ekim'de yapılan son başkanlık seçimlerinde yüzde 1'den az oy almıştı.
2002- Manisa'da çoğu liseli 16 gence işkence yapmaktan yargılanan polisler ikinci kez ceza aldı.
( Sekiz ay içinde cezaları onaylamazsa dava zamanaşımına uğrayarak 25 Haziran 2003'de düşecekti. Yargıtay 8. Ceza Dairesi 4 Nisan 2003'te cezaları onayladı. )
2002-ABD başkanı George Bush, ABD kongresinin onayladığı, Irak'a savaş açma yetkisi veren kararı imzaladı.
2002- Irak devlet başkanı Saddam Hüseyin, 7 yıllık yeni görev süresi için düzenlenen halk oylamasında oyların tamamını aldı.
2003- ABD ve eski Sovyetler Birliği'nden sonra uzaya insan gönderen üçüncü ülke Çin Halk Cumhuriyeti'nin Şensu-5 adlı uzay aracı Dünya'ya döndü.
2004- MKE'ye bağlı Çankırı Silah Fabrikasında Türkiye'nin ilk bomba atar silahı üretilmeye başlandı.
2004- 3. Avrupa Sosyal Forumu 'Başka bir dünya mümkün' sloganıyla Londra'da başladı.
( 20 bin kişi ve 2 bini aşkın örgüt katıldı. Che Guevara'nın kızı Aleida IMF ve Dünya Bankası'nın Latin Amerika'ya felaket getirdiğini söyledi. )
2005- Şeriat kanunları ile yönetilen Suudi Arabistan'da Ramazan bayramı boyunca halka açık bir yerde film izletilmesine izin verildi. Suudi Arabistan'da 20 yıldır sinema izlemek yasaktı.
2006- YÖK Başkanı Prof. Dr. Erdoğan Teziç, Fransa'da 'Ermeni soykırımının inkarını suç sayan'yasa teklifinin kabul edilmesini protesto için, kendisine iki yıl önce verilen Fransa'nın en yüksek nişanını iade etti. Böylece "Commandeur" nişanı tarihte ilk kez geri verilmiş oldu.


16 Ekim – Doğanlar

1854- "Dorian Gray'in Portresi" adlı romanıyla tanınan İrlanda doğumlu İngiliz yazar Oscar Wilde.
1886- İsrail devletinin kurucusu ve İlk başbakanı David Ben-Gurion Polonya'da.
1888- Nobel edebiyat ödüllü Amerikan oyun yazarı Eugene O'Neil.
1927- Günter Grass, Teneke Trampet adlı romanıyla tanınan ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Alman yazar
1930- Patricia Jones, Kanadalı atlet
1982- Selçuk Kiraz, Satrab adlı romanıyla tanınan Antakya doğumlu Türk yazar


16 Ekim - Ölenler

1939-Damat Ferit Paşa kabinesinin Dahiliye Nazırı Mehmet Ali Bey.
1941- Gabriele Reuter, Alman edebiyatçı (d. 1859)
1951- Pakistan Başbakanı Ali Han 1951'de öldürüldü.
1956- Jules Rimet, Fransız FIFA başkanı (d. 1873)
1971- Sosyalist hareketin önde gelen teorisyenlerinden Dr. Hikmet Kıvılcımlı, Eski Yugoslavya'nın başkenti Belgrad'da sürgünde öldü.(d. 1902)
1980- İtalyan komünist hareketinin öncüsü Luigi Longo.
1988- Türk sanat müziği sanatçısı Güneri Tecer.
2002- Seslendirmen ve tiyatro oyuncusu Soner Ağın, 57 yaşında.
2003-Mustafa Kemal portreleriyle tanınan Ressam Avni Arbaş 84 yaşında İzmir'de öldü.(d. 1919)
2005- ABD'li söz yazarı ve besteci Baker Knight, 75 yaşında. Bestelerini seslendiren vokalistler arasında Elvis Presley, Frank Sinatra, Paul Mc Cartney de vardı.
2006- Türk Tabipler Birliği (TTB) Merkez Konseyi Başkanı Füsun Sayek, 59 yaşında.

17 EKİM


1448- II. Kosova Savaşı başladı.
1929- Nadir Han Afganistan Kralı oldu.
1933- Albert Einstein, Nazi Almanyası'ndan göçmen olarak Amerika'ya geldi.
1938- Atatürk'ün sağlığıyla ilgili ilk ''resmi tebliğ'' yayımlandı.
( Hastalığı iyice artan ve karın bölgesinde su toplanmaya başlayan Mustafa Kemal Atatürk, ilk ağır komaya girdi. Atatürk'e konulan teşhis sirozdu. )
1945- Juan Peron, Arjantin Devlet Başkanı oldu.
1950- Kore'ye giden ilk Türk birliği, Pusan Limanı'nda sevgi gösterileriyle karşılandı.
1951- Türkiye'nin NATO'ya katılmasıyla ilgili protokol Londra'da imzalandı.
1956- Türkiye İlk şeker ihracatını gerçekleştirdi.
1957- Fransız yazar Albert Camus, edebiyat alanında Nobel Ödülü aldı.
1961- Paris polisi düzinelerce Cezayirli göstericiyi öldürdü ve bazılarını Sen Nehri'ne attı.
1962- Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, siyasi Af Kanunu'nu imzaladı; 258 Yassıada hükümlüsünün tahliyesi başladı.
1966- Türkiye Birlik Partisi kuruldu.
( Parti genel başkanlığına Hasan Tahsin Berkman getirildi. Alevi cemaatinin desteklediği partinin amblemi Hz. Ali'yi simgeleyen bir aslan ve onun çevresinde 12 imamı temsil eden 12 yıldız olarak belirlendi. )
1972- Sıkıyönetim Askeri mahkemesi'nde görülen Türkiye İşçi Partisi davası sonuçlandı. 21 sanığa TCK'nin "komünizmi yasaklayan" 141 ve 142. maddelerini ihlal gerekçesiyle ağır hapis cezaları verildi. Genel Başkan Behice Boran 15 yıla mahkum oldu.
1973- Amerika Birleşik Devletleri'nin Yom Kippur savaşında İsrail'i desteklemesine misilleme olarak petrol üreten 10 Arap ülkesi petrol fiyatlarına yüzde 70 zam yaptılar, ayrıca, petrol üretimini, her ay yüzde 5 azaltma kararı aldılar.
1975- BM ''siyonizmin ırkçılığın bir biçimi'' olduğu kararını aldı.
1980- Milli güvenlik Konseyi, kıdem tazminatlarına sınır getirdi; kıdem tazminatının 1 yıllık tutarı, aylık asgari ücretin ancak 7,5 katı olacak
1996- Sanatçı Şanar Yurdatapan, "bölücülük" iddiasıyla tutuklandı.
2001- İsrail Turizm Bakanı Rehavam Zeevi öldürüldü.
( Saldırıyı Suriye'de üslenen Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC) üstlendi. Suikastın bir süre önce öldürülen lideri Abu Ali Mustafa'nın intikamını almak için düzenlendiği söylendi. Zeevi İsrail'in Filistinlilere yeterince sert davranmadığını gerekçe göstererek iki gün önce kabineden istifa etmişti.)
2003- Türkiye, AİHM'de görülen Mardin Kayaballı Köyü davasında mağdurlara toplam 130 bin Euro (214 milyar) ödemeyi kabul etti.
( Kayaballı köyünde yaşayan altı kişi, güvenlik güçlerince dövüldükleri, ardından evlerinin yakıldığı ancak sanıkların cezalandırılmadığı ve tazminat ödenmediği iddiasıyla 1996'da AİHM'e şikayette bulunmuştu. )
2003- Tayvan'da dünyanın en yüksek binası 508 metrelik Taypey 101'in inşası bitti.
2005- Norveç'te Merkez Partisi ve Sosyalist Sol Parti'yle koalisyon kuran İşçi Partisi lideri Jens Stoltenberg yeni hükümeti açıkladı.19 kişilik kabinede 9 sandalye kadınlara verildi.
2006- Dışişleri eski bakanlarından Kamran İnan Fransa'da "Ermeni soykırımının inkarını suç sayan" yasa teklifinin kabul edilmesini protesto etti; kendisine daha önce verilmiş olan Legion d'Honneur nişanını Fransa'ya iade etti.
2007- Türk Silahlı Kuvvetleri unsurlarının, Irak'ın terör örgütü PKK'nın yuvalandığı kuzey bölgesi ile mücavir alanlara gönderilmesi için Hükümete bir yıl süreyle izin verilmesini öngören Başbakanlık Tezkeresi, TBMM Genel Kurulunda kabul edildi. Tezkerenin kabulüyle TBMM, 1950'den bu yana yurt dışına asker göndermek için 21. kez izin vermiş oldu.
2007- Avrupa Konseyi, Abdullah Oğuz'un yönettiği, Zülfü Livaneli'nin romanından uyarlanan ''Mutluluk'' filmini insan hakları ödülüne layık gördü.


17 Ekim – Doğanlar

1915- "Satıcının Ölümü" adlı eseriyle ün kazanan Amerikan oyun yazarı Arthur Miller.


17 Ekim - Ölenler

1849- Polonyalı besteci ve piyanist Frederick Chopin.
1889- "Ne Yapmalı" adlı romanıyla Rus devrimci kültüründe derin izler bırakan yazar Nikolay Gavriloviç Çernişevskiy.
1938- Alman sosyalist lider, II. Enternasyonal'in önde gelen teorisyeni Karl Kautsky.
1998- Prof. Dr. Faruk Erem İstanbul'da öldü.

18 EKİM


1867- ABD, Alaska'yı Rusya'dan alarak topraklarına kattı.
( Alaska, Lincoln döneminin ABD Dışişleri Bakanı William Seward tarafından, 7 milyon 200 bin dolar karşılığında Ruslardan satın alındı. Birkaç yıl sonra, o değersiz arazilerde çok yüksek oranda altın bulundu. )
1892- Chicago ve New York arasında ilk uzun telefon hattı açıldı.
1898- ABD, Porto Riko'nun sahibi oldu
1912- I. Balkan Savaşı başladı.
1912- Trablusgarp Savaşı'nı sona erdiren Uşi Antlaşması imzalandı.
1920- Türkiye Komünist Fırkası, Ankara'da resmen kuruldu.
1920- Saimbeyli(Adana) düşman işgalinden kurtuldu.
1925- Türkiye ile Bulgaristan arasında dostluk anlaşması imzalandı.
1936- Atatürk, Ankara Hipodromu'nda at yarışlarını izledi.
1943- Ulvi Cemal Erkin ve Necil Kazım Akses Berlin'de başarılı bir konser verdi.
1944- Sovyetler, Çekoslovakya'yı işgal etti.
1954- Texas Instruments şirketi ilk transistörlü radyoyu üretti.
1959- III. Akdeniz Oyunları Beyrut'ta yapıldı. Türkiye serbest güreş milli takımı 8 sıklette birinci oldu.
1968- Dünya Olimpiyat Komitesi, iki siyah atleti (Tommie Smith, John Carlos) madalya töreni sırasında ''Kara güç'' selamı verdikleri gerekçesiyle cezalandırdı.
1968- Deniz Kuvvetleri'ne ait Gölcük Tersanesi'nde yapılan Amiral Sadık Altıncan şilebi denize indirildi.
( Türkiye'de o güne kadar inşa edilen gemilerin en büyüğü olan şilebin 155.5 metre boyunda, 19.5 metre eninde olduğu ve saatte 18 mil hız yapabildiği kaydedildi. Gemi 40 milyon liraya mal oldu. )
1970- Türkiye Devrimci Gençlik Dernekleri Federasyonu, DEV-GENÇ başkanlığına Ertuğrul Kürkçü seçildi.
1976- Başbakan Süleyman Demirel, Fırat nehri üzerindeki Karakaya Barajı ve Hidroelektrik Santralı'nın temelini attı.
1977- Filistinli uçak korsanlarına Somalide baskın düzenlendi.
( Almanya'daki Kızıl Ordu Fraksiyonu (RAF) liderlerini hapisten kurtarmak üzere Filistinli eylemcilerce kaçırılan Lufthansa uçağına Alman GSG-9 komandoları Somali'nin Mogadişu havalimanında baskın düzenledi. 3 eylemci öldürüldü, 88 yolcu kurtarıldı. Aynı gece Almanya'da Stammheim cezaevinde mahkum olarak bulunan RAF liderleri Andreas Baader, Gudrun Ennslin, Jan-Carl Raspe ve Irmgard Möller intihar ettiler, Möller kurtarıldı. )
1977- Halkın Kurtuluşu gazetesi sorumlu müdürü Mustafa Yıldırımtürk için 18 kez tutuklama kararı çıktı.
1979- Balgat katliamının iki sanığı Mustafa Pehlivanlı ve İsa Armağan idama mahkum edildi. 10 ağustos1978'de Ankara Balgat'ta genellikle solcuların gittiği 4 kahve taranmış, 5 kişi ölmüş,11 kişi yaralanmıştı.
1982- 186 idam istemli, 574 sanıklı Ankara Devrimci-Yol davası başladı.
1984- İletişim Yayınları'nın çıkarttığı Yeni Gündem dergisi kapatıldı.
1988- 7 Ekim1988'de; Tuzla'da Türkiye İşçi Köylü Kurtuluş Ordusu (TİKKO) üyesi olduğu öne sürülen dört kişi öldürülmesi olayına karışan16 polise 56'şar yıl hapis cezası istemiyle dava açıldı.
1991- Azerbaycan bağımsızlığını ilan etti.
1991- 1967'de kesilen İsrail-SSCB diplomatik ilişkileri yeniden kuruldu.
( Filistin Ulusal Konseyi ile 3 Ekim'de görüş birliğine varmasının ardından James Baker Sovyet Başbakan yardımcısı ile beraber 30 Ekim'de Madrid'te "İsrail ile Arap ülkeleri arasımda" barış konferansı yapılacağını Kudüs'te açıkladı. )
1995- Türkiye katrilyonla tanıştı. Cumhuriyet tarihinde ilk kez, bütçe katrilyonla bağlandı. 1995 yılı bütçesi 1.4 katrilyon olarak öngörüldü.
1996- Gazeteci Metin Göktepe'nin gözaltında dövülerek öldürülmesiyle ilgili dava Aydın'da başladı.
1996- Yargıtay, Yaşar Kemal'e verilen 1 yıl 8 aylık hapis cezasını onayladı.
2001- F tipi cezaevlerine karşı yapılan ölüm orucu eyleminde Komünist Partisi İnşası Örgütü üyesi olduğu iddiasıyla yargılanan Ali Ekber Barış, eyleminin 157. gününde yaşamını yitirdi. 20 Ekim 2000'de başlayan ölüm orucu eyleminde "1.Ekip" olarak adlandırılan eylemcilerin tümü yaşamını kaybetti.
2002- İtalya'da işçiler, işten çıkarmaları kolaylaştıran yeni yasa tasarısını protesto için genel greve gitti. 1 milyon çalışan 120 kentte sokak gösterileri, mitingler düzenledi.
2006- ABD Başkanı George W.Bush, terör zanlılarının askeri mahkemelerde yargılanması, CIA'in gizli programını sürdürmesi ve sorgulamada daha sert yöntemlerin uygulanmasını öngören yasayı imzaladı. Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği yasayı "Amerikan tarihinin en kötü yasası" diye niteledi.
2006- Türksat AŞ, Türksat 1B uydusunun ömrünün bittiğini ve uzay çöplüğüne gönderildiğini açıkladı.
2007- Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ile eşi Cecilia Sarkozy boşandı. Sarkozy, Fransa tarihinde görevi sırasında boşanan ilk cumhurbaşkanı oldu.
2007- Eski Pakistan başbakanı Benazir Butto, 8 yıllık sürgünün ardından döndüğü ülkesinde bombalı bir saldırıya hedef oldu. 126 kişinin öldüğü ve 248 kişinin yaralandığı saldırıdan Butto yara almadan kurtuldu.
2008- Şırnak'ta terör örgütü PKK'ya karşı düzenlenen yürüyüşe yaklaşık 20 bin kişi katıldı.




18 Ekim - Doğanlar

1405- II. Pius, papa (ö. 1464)
1663- Savoy Prensi Eugen, Avusturyalı general (ö. 1736)
1822- Mithat Paşa, Osmanlı devlet adamı (ö. 1884)
1862- Mehmet Esat Bülkat, Türk asker ve yazar (ö. 1952)
1923- "Pazarları Asla" filmiyle ve Albaylar Cuntası'na muhalefetiyle ünlü Yunanlı sinema oyuncusu ve Yunanistan eski Kültür Bakanı Melina Mercuri.
1927- "General Patton" filmiyle kazandığı Oscar ödülünü reddeden Amerikalı aktör George C. Scott.
1939- Lee Harvey Oswald, ABD'li suikastçi (ö. 1963)
1956- 9 kez Wimbledon tenis Turnuvası bayanlar birincisi Çek asıllı Amerikalı tenisçi Martina Navratilova.



18 Ekim - Ölenler

1871- Charles Babbage, İngiliz matematikçi ve mucit (d. 1791)
1931- Yüzlerce buluşa imza atan ampulün mucidi Amerikalı bilim adamı Thomas Alva Edison 84 yaşında öldü.
1949- Şair Enis Behiç Koryürek, 58 yaşında Ankara'da öldü.
1955- Jose Ortega y Gasset, İspanyol filozof (d. 1883)
1957- Gazeteci ve yazar Hüseyin Cahit Yalçın.
1964- Ressam Halil Dikmen.
1989- Tiyatro sanatçısı Alpay İzer.
1996- Hikayeleri insanın içine işleyen gazeteci ve yazar Kemalettin Tuğcu, İstanbul'da yaşama veda etti.
2000- Julie London, ABD'li sinema oyuncusu ve şarkıcı (d. 1926)
2001- Üç Oscar ödüllü besteci ve söz yazarı Jay Livingston, 86 yaşında.
2002- Altı kez Grammy ödülü kazanan İrlandalı Chieftains grubunun üyesi Derek Bell, 66 yaşında. İrlanda müziğine katkılarından dolayı İngiltere Kraliçesi tarafından 2000'de "Britanya İmparatorluğu üyesi" seçilmişti.
2004- Türkiye'nin ilk kadın doğum uzmanı Dr. Pakize Tarzi 94 yaşında öldü.
( Türkiye'deki ilk özel kadın doğum kliniğinin kurucusu olan Tarzi, ''Boğazı yüzerek geçen ilk kadın unvanını'' da taşıyordu. )
2006- Ruhi Su Kültür ve Sanat Vakfı'nın kurucusu ve yönetim kurulu başkanı Sıdıka Su, 83 yaşında. ( 1952 yılında TKP Tevkifatı sırasında Ankara'da tutuklandı. Hapishanedeyken Ruhi Su ile evlendiler. Nikah ikiside kelepçeliyken kıyıldı. Şahitleri Behice Boran ile Nevzat Hakko'ydu. )
2007- İngiliz sinema oyuncusu Deborah Kerr 86 yaşında öldü.

19 EKİM


1448- Kosova Meydan savaşı zaferle sonuçlandı
[*** Varna'da alınan mağlubiyet ile Macaristan ve Lehistan ordularının önemli bir kısmının Türkler tarafından yok edilmesine rağmen, Eflak, Arnavutluk ve Mora'da başgösteren isyanlar, Hristiyan Avrupa'da yeni bir Haçlı ordusu kurarak, Osmanlılar'ı Balkanlar'dan atabilme umudu verdi.
Bunun üzerine Sultan II.Murad, yanına Şehzade Mehmed'i de alarak önce Mora, sonra Arnavutluk üzerine yürüdü ve isyanlar bastırıldı. Bu esnada kendisine karşı toparlanan Haçlı ordusundan haberdar olan Padişah, derhal Sofya'ya dönerek mevcut kuvvetlerini birleştirdi. Hazırlanan yaklaşık 60.000 kişilik birlik, Kosova'ya doğru ilerlemeye başladı.
Öte yandan, Hunyadi János'da beraberinde yeni Eflak prensi Vladislav ile beraber komuta ettiği yaklaşık 70.000 kişilik ordusu ile Peşte'den harekete geçti. Öncelikli amacı Sırbistan'ı işgal etmek ve ardından Belgrad-Kosova yönünde ilerleyerek Arnavutluk'ta olduğunu düşündüğü Osmanlı ordusunu arkadan vurmak, en kötü ihtimalle de Kosova Ovası'nda hazır bekleyerek kendisi için en avantajlı noktada Türkler'i meydan savaşına mecbur bırakmaktı.
Savaş
17 Ekim sabahı hafif çarpışmalarla başlayan savaş, öğleden sonra Hunyadi János'un 38 koldan genel taarruza geçmesi ile devam etti, fakat Haçlı ordusu bu saldırılardan bir sonuç alamadı. Türk askerleri de Haçlı ordusunun zırhlı birlikleri karşısında ilk günün sonunda oldukça zorlanmıştı. Aynı günün akşamında Hunyadi János'un birlikleri Türk saflarına gece baskını yapmış, fakat bu saldırı da püskürtülmüştü.
Savaşın ikinci gününde Haçlı ordusu kanatlardan saldırıya geçti. Bunu gören II.Murad, merkezde yer alan Azap ve Yeniçeri kuvvetlerinden oluşan birliklerini sabit tutup kanatlardaki askerlerini geri çekilme emri verdi. Bunu gören Hunyadi János'un birlikleri Osmanlılar'ın savaşı terkettiğini düşünüp tüm güçleri ile merkeze saldırdılar. Bunun üzerine II.Murad merkez birliklerine de geri çekilme emri verdi, fakat bu bir savaş hilesiydi. Çünkü sağ ve sol kanatlarda yer alan Anadolu ve Rumeli beylerbeyliğine bağlı kuvvetler ani ve hızlı bir manevrayla yeniden hücüma geçip Haçlı ordusunu çembere almayı başardılar. Mağlup olacağını anlayan Hunyadi János kaçtı.
19 Ekim sabahı Haçlı ordugahında kalan kuvvetlerin kurduğu son barikatlar da Türkler tarafından aşıldı ve çok sayıda esir alındı. Bununla birlikle iki buçuk gün süren savaş Osmanlı ordusunun kesin zaferi ile sonuçlandı.
II. Kosova Savaşı, Osmanlı'nın ilk zamanlarındaki en uzun süren ve en çok kan dökülen savaşlardan biridir. Bunun sebebi elbette her iki ordunun da dişe diş savaşmış olmasıdır.
Savaş Sonrası
Osmanlı Devleti'ne karşı Hristiyan devletlerce oragize edilen altıncı Haçlı Ordusu'nun da başarısız olması nedeniyle, Avrupa'lı devletler Osmanlılar'ın Balkanlar'daki varlığını kabullendiler. Ayrıca Hunyadi János, bu mağlubiyetin ardından Avrupa'daki itibarını kaybetti.
Osmanlı Devleti bu sayede Tuna nehri kıyısına kadar olan bölgenin güvenliğini sağlamış oldu. Kosova'da alınan zaferin ardından Arnavutluk'ta karışıklık çıkarmaya devam eden İskender'in üzerine yeni bir sefer-i hümayun düzenleyerek isyanı bütünüyle bastirip Edirne'ye geri döndü.***]

1781- Amerikan Bağımsızlık Savaşı, İngilizlerin George Washington'a teslim oluşuyla sona erdi.
( Bir sene sonra aynı gün Lord Cornwall'in denetimindeki Amerikan ordusunun Yorktown ve Virginia'ya girmesiyle, Amerikan Devrimi tamamlandı. )
1872- Dünyanın en büyük altın külçesi (215 kilogram) Avustralya New South Wales'de bulundu.
1925- Ankara Tıp Fakültesi açıldı.
1927- Amele Teali Cemiyeti kapatıldı.
1934- Mübadele Komisyonu görevini tamamladı.
( Anadolu ve Trakya Rumları ile Yunanistan Müslümanlarının mübadelesini düzenlemekle görevli Komisyon 7 Ekim 1923'de kurulmuştu. )
1934- Turhal Şeker Fabrikası açıldı.
1945- Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi açıldı.
1949- Fahrettin Kerim Gökay, İstanbul valiliği ve belediye başkanlığına atandı.
1951- İngiliz askerleri, Süveyş Kanalı'nı ele geçirdi.
1960- 6-7 Eylül Olaylarıyla ilgili dava başladı.
1960- Eşraftan 155 Kürt için sürgün yasası çıkarıldı.
1962- Meclis'te, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu kabul edildi.
1972- Gazeteci İlhan Selçuk, İstanbul Sıkıyönetim Askeri Savcılığı kararıyla gözaltına alındı.
1982- Milli Güvenlik Konseyi'nin son şeklini verdiği anayasa tasarısı metni açıklandı.
( Geçici maddelerle eski parti yöneticilerine10 yıl siyaset yasağı getiriliyor, anayasanın kabulüyle birlikte Kenan Evren cumhurbaşkanı oluyor. )
1988- İngiltere, IRA mensuplarıyla yapılan röportajların yayımlanmasını yasakladı.
1992- Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP) kuruldu.
1995- Avrupa Parlamentosu Yeşiller Grubu sözcüsü Claudia Roth, kendisine ve iki Avrupalı kadın parlamentere "fahişe" dediği gerekçesiyle, Devlet Bakanı Ayvaz Gökdemir aleyhine 3 milyar liralık manevi tazminat davası açtı.
1996- Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) üyesi kamu çalışanları birçok şehirde eylem yaptılar. KESKliler, nema olarak adlandırılan, zorunlu tasarruf fonunda biriken paralarının faiziyle ödenmesini istediler.
2000- ABD Temsilciler Meclisi'nde görüşülen Osmanlı İmparatorluğu'ndaki "Ermeni Soykırımı" karar tasarısı, ABD Başkanı Bill Clinton ile Genelkurmay Başkanı Heny Shelton'un mektupları üzerine Meclis Başkanı Denis Hastert tarafından geri çekildi.
2001- ABD'nin Afganistan harekatında, özel birlikler karadan harekata başladı.
( 200 Amerikalı komando Kandahar'daki Taliban karargahına vur-kaç operasyonu düzenledi. )
2002- İrlanda'da referandum yapıldı. Seçmenler Nice Anlaşması'na yüzde 63 oranında oyla 'Evet' dedi. 10 Doğu Avrupa ülkesinin AB'ye üye olmasını düzenleyen Nice Anlaşması için 2001'de yapılan referandumda "Hayır" çıkmıştı.
2003- İsviçre'de genel seçimlerden aşırı sağcı ve AB karşıtı Halk Partisi (SVP) yüzde 27.7 oy oranıyla birinci çıktı. Sosyalist Parti (SP) yüzde 23.3 oy oranıyla ikinci oldu. İsviçre,1959'dan beri dört partili "uzlaşı hükümetleri"yle yönetiliyordu.
2004- Burma'da başbakan Khin Nyunt muhalif kadın lider Aung San Suu Kyi ile diyalog kurunca ordu tarafından istifaya zorlandı
2005- Irak'ta devrik lider Saddam Hüseyin'in yargılanmasına başlandı.
( ABD işgaliyle Nisan 2003'te Irak devlet başkanlığından devrilmiş ve Aralık 2003'te ABD güçlerince ele geçirilmişti. )
2006- DİSK'e bağlı Genel-İş Sendikası'yla Diyarbakır Kayapınar Belediyesi arasında imzalanan toplu sözleşmede, Kürtçe bilmeyen personel için yılda dört kez Kürtçe dil ve sağlık eğitimi maddesi konuldu.
2006- Türkiye, Lübnan'a asker gönderdi. Birleşmiş Milletler Barış Gücü (UNIFIL) harekatına katılacak Türk Birlik ve unsurlarının bulunduğu gemiler, Mersin'de düzenlenen törenle uğurlandı.


19 Ekim – Doğanlar

1605- Thomas Browne, İngiliz yazar (ö. 1682)
1862- Sinemanın mucitlerinden Fransız fotoğrafçı Auguste Lumiere.
1899- Miguel Angel Asturias, Nobel ödüllü Guatemalalı yazar ve diplomat (ö. 1974)
1910- Jean Genet, Fransız yazar (ö. 1986)
1921- Gunnar Nordahl, İsveçli futbolcu (ö. 1995)
1931- "Soğuktan Gelen Casus" adlı romanıyla ünlü, İngiliz casusluk romanları yazarı John Le Carre.
1973- Okan Buruk, Türk futbocu


19 Ekim – Ölenler

1745- Hiciv şaheseri "Gulliver'in Seyahatleri"nin yaratıcısı Jonathan Swift, İrlanda'da öldü.
1920- "Dünyayı Sarsan On Gün" adlı belgesel eserin yazarı, 1917 Ekim Devrimi'nin gazetecisi, Amerikalı gazeteci-yazar John Silas Reed.
1937- Ernest Rutherford, Nobel Kimya Ödülü sahibi İngiliz fizikçi (d. 1871)
1957- Gordon Childe, Avustralyalı arkeolog (ö. 1892)
1961- Eski başbakanlardan Şemsettin Günaltay.
1988- Türkçe sözlü tango besteleriyle bilinen Necdet Koyutürk.
2002- Meksikalı fotoğrafçı,Manuel Alvarez Bravo,100 yaşında.
2003- Bosna-Hersek Cumhuriyeti başkanlığını 1990-2000 arasında 10 yıl yürüten Aliya İzzetbegoviç,78 yaşında. Ülkesinde "Bilge Kral" olarak anılıyordu.
2006- Anadolu Ajansı Hukuk Müşaviri ve Türkiye Barolar Birliğinin eski başkanlarından Teoman Evren vefat etti.

20 EKİM


1827- İngiliz, Fransız, Rus Birleşik filosu Yunanistan açıklarında Navarin'de Osmanlı donanmasını tahrip etti.
1903- Türkiye'nin ilk futbol klübü Beşiktaş kuruldu.
1905-Türkiye'nin ikinci futbol klübü Galatasaray kuruldu.
1921-TBMM ile Fransa Hükümeti arasında ''Ankara Anlaşması'' imzalandı.
( Fransa adına Franklin Bouillon'un sürdürdüğü görüşmeler sonrasında Fransa işgal ettiği Anadolu topraklarından çekildi.)
1935- Çin'de Milliyetçi hükümete karşı başlatılan, 1 yıl süren 6 bin millik "Uzun Yürüyüş" sona erdi. Mao önderliğindeki Birinci Öncü Ordu Yenan'a girdi.
1940- Nüfus sayımı yapıldı. Türkiye'nin nüfusu 17 milyon 820 bin 950.
1941- II. Dünya Savaşı: Alman işgalindeki Sırbistan'da binlerce sivil öldürüldü: Kragujevac katliamı.
1942- Ekmek karneye bağlandı. Karneler, dağıtılmaya başladı.
1944- İkinci Dünya Savaşı'nda Sovyet Kızıl Ordusu Belgrad'a girdi. Aynı gün Gestapo, Alman anti-faşist ve sosyal demokrat Julius Leber'i kurşuna dizdi.
1944- Gestapo, Alman anti-faşist ve sosyal demokrat Julius Leber'i kurşuna dizdi.
1945- Mısır, Suriye, Irak ve Lübnan, Filistin topraklarında devlet kurmak isteyen yahudilere karşı Arap Cemiyeti'ni kurdu.
1949- ''Minik Vali'' olarak tanınan Ordinaryüs Prof. Dr. Fahrettin Kerim Gökay, İstanbul Valiliği ve Belediye Başkanlığı görevine başladı.
1954- İngiltere'de 51 bin liman işçisi greve gitti. İngiltere'nin deniz ticareti yarı yarıya durdu.
1954- Dünya Bankası genel sekreteri Türkiye'ye geldi. Genel sekreter "Türkiye ekonomik geleceği çok parlak bir ülkedir" dedi.
1959- III. Akdeniz Oyunları Beyrut'ta sonuçlandı.
( Türk greko-romen milli güreş takımı şampiyon oldu. Türkiye toplam 4 altın, 2 gümüş,1 bronz madalya aldı. )
1968- Mexico Olimpiyatları'nda serbest güreşte 78 kiloda Mahmut Atalay ve 97 kiloda Ahmet Ayık altın madalya kazandılar.
1968- Amerika Birleşik Devletleri'nin öldürülen başkanlarından John Kennedy'nin eşi Jackie Yunanlı armatör Aristotle Onassis ile evlendi.
1969- İstanbul Belediye Meclisi halı ve kilimlerin yalnızca pazartesi günleri silkelenebileceğini kararlaştırdı.
1969- İstedikleri zammı alamayan sinema salonu işletmecileri İstanbul'da sinemaları süresiz kapattılar.
1969- Esin Afşar Dario Moreno ödülünü aldı.
1976- Trabzonspor, Trabzon'da oynanan Avrupa Şampiyon Kulüpler Şampiyonluğu ikinci tur futbol maçında İngiltere şampiyonu Liverpool'u 1-0 yendi.
1978- Ordinaryüs Profesör Dr. Bedri Karafakioğlu öldürüldü. Karafakioğlu İstanbul teknik Üniversitesi Elektrik Fakültesi dekanıydı. Katilleri hala ortaya çıkarılamadı.
1980-Yunanistan, NATO askeri kanadına yeniden girdi.
1982- Bir gün önce, Anayasa metinin açıklayan Milli Güvenlik Konseyi, Devlet Başkanı Kenan Evren'in anayasayla ilgili konuşmalarını eleştirmeyi yasakladı.
1984- Bilkent Üniversitesi kuruldu.
1985- 12. nüfus sayımı yapıldı. Türkiye'nin nüfusu: 50 milyon 664 bin 458. İstanbul'un nüfusu: 5 milyon 475 bin 982.
1992- Gazeteci Namık Tarancı, Diyarbakır'da öldürüldü.
1992- Bingöl’ün Solhan ilçesi Hazarşah köyü yakınlarında, bir otobüsü durduran PKK militanları 19 yolcuyu kurşuna dizerek öldürdü, 6 kişiyi yaraladı.
1999- Uluslararası uyuşturucu kaçakçısı Abuzer Uğurlu, İstanbul'da yakalandı.
2000- Çankırı ve Ümraniye Cezaevleri'ndeki siyasi tutuklu ve hükümlüler F Tipi Cezaevleri'ni protesto için süresiz açlık grevi başlattılar.
( Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürü Ali Suat Ertosun ise,yapımı devam eden F Tipi Cezaevleri'nden vazgeçmeyeceklerini ve bu konuyu mahkumlarla görüşmeyeceklerini söyledi. )
2000- Bergama Cezaevi hükümlüleri gördükleri işkenceyi fotoğraflarla ispatladılar. Mahkumlar fotoğrafları basına verdikleri için 15'er gün hücre cezası aldılar.
2001- Hükümet Ziraat Bankası Matbaasını kapatmaya karar verince, matbaada çalışan 60 işçi tazminatlarıyla işyerlerini 810 milyara satın aldı. Grup Matbaacılık'ı kurdular.
2002- Sırbistan ile birlikte Yugoslavya'yı oluşturan Karadağ'da yapılan genel seçimlerde, devlet başkanı Milo Cukanoviç'in bağımsızlık yanlısı partisi meclis çoğunluğunu elde etti.
2002- Dünya Satranç Şampiyonu Vladimir Kramnik, Deep Fritz adlı bilgisayarla yaptığı satranç karşılaşmasında 4-4 berabere kaldı. Dünya şampiyonlarıyla bilgisayarlar arasında yapılan maçlarda,şampiyon ilk kez yenilmemiş oldu.
2004- KKTC'de Başbakan Mehmet Ali Talat yönetimindeki Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP)-Demokrat Parti (DP) koalisyonu istifa etti. Hükümet, 50 sandalyeli Meclis'te bütçeyi onaylatmak için gerekli 26 oyu bulamamıştı.
2005- İran'da Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad başkanlığındaki Yüksek Kültür Koruma Konseyi, feminist, laik, liberal, nihilist ve Doğu kültürünü aşağılayan filmlerin dağıtım ve gösterimini yasakladı.
2006- 227 Türk askeri, Osmanlı'nın 1918'de Mondros Mütarekesi ile terk ettiği Lübnan'a BM gücü olarak ayak bastı. BM Geçici Gücü'ne (UNIFIL) katıldı.
2008- Ergenekon operasyonları kapsamında açılan ve 46’sı tutuklu 86 sanıklı Ergenekon davası başladı.


20 Ekim – Doğanlar

1632- Christopher Wren, İngiliz gökbilimci ve mimar (ö. 1723)
1859- Pragmatizm ekolünün kurucularından Amerikalı düşünür ve eğitimci John Dewey.
1854- Arthur Rimbaud, Fransız şair. (ö. 1891)
1859- John Dewey, pragmatizm ekolünün kurucularından, ABD'li düşünür ve eğitimci (ö. 1952)
1891- Sir James Chadwick, İngiliz fizikçi, Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1974)
1941- Philipp Vandenberg, Alman yazar
1942- Christiane Nüsslein-Volhard, Nobel Ödülü sahibi, Alman biyolog.
1946- Elfriede Jelinek, Avusturyalı yazar, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi
1948- Melih Gökçek, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı
1957- Anouar Brahem, Tunus'lu besteci, udi müzisyen
1958- Viggo Mortensen, sinema oyuncusu, şair, fotoğraf sanatçısı
1966- Stefan Raab, Alman oyuncu ve sunucu
1966- Ebu Musa el-Zarkavi, El-Kaide lideri (ö. 2006)
1969- Lambros Papakostas, Yunan yüksek atlayıcısı
1971- Snoop Dogg, ABD'li rap müzisyeni
1975- Sevinç Erbulak, Türkaktris
1975- Eirik Glambek Bøe, Norveç'li besteci, müzisyen


20 Ekim - Ölenler

1964- Herbert C. Hoover, ABD'nin 31. başkanı (d. 1874)
1967- Şigeru Yoşida, Japon siyaset adamı (d. 1878)
1977- Besteci Ferit Tüzün 48 yaşında öldü.(d. 1929)
1978- Ord.Prof.Dr. Bedri Karafakioğlu, İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik Fakültesi dekanı
1984- Paul Dirac, İngiliz fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1902)
1985- Sabri Altınel, şair
1994- Burt Lancaster, ABD'li artist (d. 1913)
2004- Türk Tiyatrosu'nun ''Arap Bacı''sı (Bacı Kalfa) usta sanatçı Tevfik Gelenbe 73 yaşında öldü.

21 EKİM


1805- Amiral Nelson komutasındaki İngiliz Filosu İspanya'nın güneybatısında Trafalgar'da Napolyon'un Birleşik Fransız-İspanyol Donanmasını yendi. Amiral Nelson da savaşta öldü.
1860- Tercüman-ı Ahval gazetesi çıkmaya başladı. Sahibi Yozgatlı Çapanoğlu Agah efendiydi.
( Tercüman-ı Ahvâl, İstanbul'da 1860-1866 arasında yayımlanan ilk özel gazetedir.
22 Ekim 1860'ta Agah Efendi ve Şinasi tarafından çıkarıldı. Önceleri pazar günleri çıkan gazete 22 Nisan 1861'deki 25. sayısıyla birlikte haftada üç gün yayımlanmaya başladı. Gazete zamanla Ceride-i Havadis gazetesiyle rekabet edebilmek için yayınını beş güne çıkardı. Bahçekapı'da bir matbaada basılan gazete, matbaanın altındaki bir tütüncü dükkânından satılıyordu.
Şinasi, Ahmed Vefik Paşa, Ziya Paşa, Refik Bey'in sık sık bu gazetede yazıları yer aldı. Bu yazılarda Osmanlı toplumunun geri kalma nedenleri ve ülkede olup bitenler tartışılıyordu.Ancak 24.sayisindan sonra Şinasi ayrilmistir. Ayrıca edebi eserlerin de yayımlandığı gazetede, batılı anlamda ilk Türkçe oyun olan Şinaşi'nin Şair Evlenmesi de (1860) dizi olarak yayınlamıştı. Gazete, Ziya Paşa'nın kaleme aldığı sanılan ve eğitim sistemine sert eleştirilerde bulunan bir yazı yüzünden Mayıs 1861'de iki hafta süreyle kapatıldı. Bu olay Türk basınında yayın durdurmanın ilk örneği oldu. 792 sayı yayımlanan Tercüman-ı Ahval 11 Mart 1866'da yayınına son verildi. )
1879-Thomas Edison, karbon filamanlı elektrik ampulünü icat etti.
1935- Almanya, Milletler Cemiyeti'nden ayrıldı.
1938- Japonlar, Çin'in Kanton kentini işgal etti.
1940- Ernest Hemingway'in "Çanlar Kimin İçin Çalıyor" kitabı New York'ta basıldı.
1945-Fransa'da kadınlar, ilk kez oy kullanma hakkı elde etti.
1945- Nüfus sayımı yapıldı. Türkiye nüfusunun 18 milyon 871 bin 203 olduğu açıklandı. İstanbul il nüfusu ise 1 milyon 686 bin 71.
1950- Çin askerleri, Tibet'i işgal etti.
1969- Federal Almanya'da sosyal demokrat Willy Brandt şansölyeliğe seçildi.
1970- Adana Bossa Fabrikası'nda sendikaya kızan 4.000 işçi direnişe geçti.
1971- Pablo Neruda, Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı.
1972- Profesör Mümtaz Soysal Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı'nca, "Anayasaya Giriş" adlı ders kitabında komünizm propagandası yaptığı gerekçesiyle tutuklandı.
1973- Necmettin Erbakan Milli Selamet Partisi genel başkanı seçildi.
1981-Atatürk Barajı'nın temeli, Devlet Başkanı Kenan Evren tarafından atıldı.
1984- Afşin-Elbistan Termik Santralı açıldı.
1985- Alman gazeteci ve yazar Günter Wallraff'ın Türk işçisi kimliğiyle yaşadıklarını anlattığı En Alttakiler (Ganz Unten) adlı yapıtı piyasaya çıktı.
1987-Türkiye'de montajı yapılan ilk savaş uçağı F-16 ''Savaşan Şahin'' resmi törenle uçuruldu.
1990- Genel nüfus sayımı sonuçlandı. Türkiye'nin nüfusu 56 milyon 473 bin 35
1992- Almanya Yeşiller Partisi kurucularından ve ilk genel başkanı Petra Kelly evinde ölü bulundu. Kelly'nin hayat arkadaşı emekli general Gerd Bastian'la birlikte intihar ettiği anlaşıldı.
1997- 1991'de yaptığı bir konuşmadan ötürü İstanbul DGM tarafından hükmedilen cezası kesinleşen Avukat Eşber Yağmurdereli tutuklanarak cezaevine gönderildi.
1997- Avrasya feribotunu kaçırmaktan mahkum Ramazan Zubaroyev ile Roki Gitsba firar etti. Aynı davadan mahkum Muhammed Emin Tokcan, Viskhan Abdurrahmanov ile Tuncer Özkan daha önce firar etmişti.
1999- Öğretim üyesi ve gazeteci yazar Profesör Ahmet Taner Kışlalı bombalı bir saldırı sonucu öldürüldü.
1999- Çeçenistan'ın başkenti Grozni'de kalabalık bir alışveriş merkezine yapılan roket saldırısında 110 kişi öldü, 400 kişi yaralandı.
2000- Almanya'da yükselen ırkçılığa karşı Dortmund kentinde 10 bin kişi miting düzenledi.
2002- 680 bin nüfuslu eski Yugoslavya'dan ayrılan devletlerden Karadağ'da yapılan genel seçimleri bağımsızlık yanlıları kazandı. Sosyalist Demokrat Partisi ile koalisyon ortağı Sosyal Demokrat Parti,75 sandalyeli parlamentoda toplam 39 sandalye kazandı.
2003- İsrail'in Batı Şeria'da inşa ettiği "Güvenlik Duvarı"nın kınanmasını öngören tasarı Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nda Türkiye dahil 144 ülke tarafından kabul edildi. BM Genel Kurulu'nun yaptırım gücü yok.
2004- Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) yöneticilerine "iş bırakma kararı almak"tan açılan dava beraatla bitti. Gerekçe: Sendikaların siyasal, sosyal görüş açıklama ve eleştiri hakları var.
2005- BM Soruşturma Komisyonu Başkanı Alman Savcı Detlev Mehlis, eski Lübnan Başbakanı Refik Hariri'nin öldürülmesi ile ilgili soruşturma raporunu BM Güvenlik Konseyi'ne sundu: "Hariri Suriye ve Lübnan istihbaratlarının hazırladıkları bir eyleme kurban gitti."
2006- Iraklı Sünni ve Şii 29 din adamı İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) girişimiyle Mekke'de biraraya geldiler.
( İmzaladıkları Mekke Belgesi'nde Irak'ın bağımsızlığı, birliği ve toprak bütünlüğünün korunması çağrısı yapıldı. Radikal Şii lider Mukteda Sadr toplantıya temsici yollamadı. )
2007- Saat 00:20 sıralarında, Irak'ın kuzeyinden Türkiye'ye sızan PKK mensupları tarafından, Türk Silahlı Kuvveteri'nin Hakkari Dağlıca'da konuşlu piyade taburunun emniyet unsuru olan bir bölüğe kalabalık bir grupla üç ayrı bölgeden silahlı saldırıda bulunuldu. Genelkurmay çıkan çatışmada 12 şehit, 16 yaralı verildiğini ve 32 PKK'lının da öldürüldüğünü açıkladı.
2007- 2007 Sivil Anayasasının halk tarafında referandum oylaması yapıldı.
( Referandum Sonucu: ''EVET'' diyenler 70, ''HAYIR'' diyenler 30 oy oranına sahip Bu sonuca göre: 12.Cumhurbaşkanından itibaren tüm Cumhurbaşkanlarımızı halkımız seçecek. Genel seçimler 4 yılda bir yapılacak. Cumhurbaşkanı 5+5 yıl olmak üzere 2 dönem görev yapabilecek. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde toplantı yeter sayısı 184 oldu. )



21 Ekim – Doğanlar

1772- Samuel Taylor Coleridge, İngiliz şair. (ö. 1834)
1833- Dinamitin mucidi, İsveçli kimyacı Alfred Nobel.
1846- Edmondo De Amicis, İtalyan yazar (ö. 1908)
1908- Niyazi Berkes, Türk toplumbilimci (ö. 1988)
1925- Celia Cruz, Kübalı Şarkıcı (ö. 2003)
1929- Ursula K. Le Guin, ABD'li yazar.
1964- Levent Yüksel, Türk şarkıcı
1983- Maggie Grace, ABD'li sinema oyuncusu




21 Ekim - Ölenler

1931- Başta ampul olmak üzere elektrikle çalışan bir çok aygıtın mucidi Thomas Edison.
1952- Eski bayındırlık bakanlarından Sırrı Day.
1956- Türk gazeteci Hakkı Tarık Us 67 yaşında İstanbul'da öldü.(d. 1889)
1969- Jack Kerouac, ABD'li yazar (d. 1922)
1984- Kürt şair Cigerxwin.
1984- Fransız film yönetmeni, Yeni Dalga akımının kurucularından François Truffaut. (d. 1932)
1985- Savaş Başar, Tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1938)
1996- Ünlü çevreci Kriton Curi vefat etti.
1999- Öğretim üyesi ve gazeteci yazar Prof. Dr. Ahmet Taner Kışlalı bombalı saldırıda öldürüldü.(d. 1939)
2001- Süreyya İsfendiyari Bahtiyari, İran eski kraliçesi (d. 1932)
2003- Derya Arbaş, Türk oyuncu (d. 1968)

23 EKİM


1840-İlk Posta Teşkilatı ( Bugünkü PTT ) Kuruldu.
1853- Kırım Savaşı başladı.
[*** Savaşın sebepleri
Rusya, 1853 yılından itibaren Kavalalı Mehmet Ali Paşa bunalımı sırasında takip ettiği zayıf bir Osmanlı Devleti üzerinde etki alanı kurma politikasını bırakarak, bu devleti yıkma politikası takip etmeye başladı. Bunu gerçekleştirebilmek için de kutsal yerler sorununu kullandı. Osmanlı Devleti, Hıristiyanlarca kutsal sayılan Kudüs ve çevresinde Katolik ve Ortodokslar'a çeşitli ayrıcalıklar tanımıştı. 1853 yılına gelindiğinde ayrıcalıklar konusunda Rusya ile Katolikliğin dünya çapında savunuculuğunu yapan Fransa çatışmaya başladılar. Bu durumu bahane eden ve asıl amacı "Hasta adam" gözüyle baktığı Osmanlı devleti'ne ve onun bekasına son vermek isteyen Rusya, Birleşik Krallık'a mirasın paylaşılması teklifinde bulundu. Ancak, çıkarları gereği Osmanlı Devleti'nin toprak bütünlüğünün muhafazasından yana olan Birleşik Krallık bu teklifi kabul etmedi. Bunun üzerine Rusya, tek başına harekete geçerek, Osmanlı Devleti'ne bir ittifak teklifinde bulundu ve bu devletin sınırları içinde yaşayan Ortodoksların koruyuculuğunun Rusya'ya bırakılmasını önerdi. Osmanlı Devleti Britanyalın de desteğine güvenerek Rus isteklerini reddetti.

Savaşın anlam ve önemi
* Kırım Savaşı, Osmanlı devletine yardım etmekten çok, Avrupa'nın siyasal statüsü ile ilgili idi.
* Birleşik Krallık için önemli olan husus, Avrupa'daki güç dengesiydi ve bunun Birleşik Krallık aleyhine bozulmasına izin verilemezdi.
* Bu nedenle, Avrupa'nın statükosu tek taraflı iradelerle değil, "Avrupa uyumu" içinde diplomasi yoluyla yapılmalıydı.
* Özellikle 1848 yılında çıkan Macar ayaklanmasının Rusya tarafından kanlı bir şekilde bastırılmasıyla yara alan Avrupa özgürlükleri korunmalı ve dengeleri Rusya'nın tek başına bozmasına göz yumulmamalıydı.
* Fransa'ya göre başarının anahtarı Birleşik Krallık ile anlaşmaktan geçiyordu ve Kırım Savaşı bunun için bir fırsattı.
* Birleşik Krallık ile Fransa'nın ortak düşüncesi ise Rusya'nın Avrupa dışında tutulmasıydı.
* Rusya, Avrupa dışında tutulabilir ve büyük devlet statüsünden indirilebilirdi.
* Polonya (Lehistan) yeniden kurulabilirdi.
* Osmanlı Devleti zamansız bir dağılmadan kurtulabilirdi.
* Fransa Avrupa'da yeniden üstün duruma gelebilirdi.
* Tüm bunlara karşı Prusya başta olmak üzere merkezi Avrupa devletleri bu düşüncelere karşıydı.
* Özellikle Avusturya, savaş sonunda yapılacak antlaşmadan ve ortaya çıkacak yeni statükodan endişeli idi.
* Kısacası; batılı devletler "neye" karşı savaşacaklarının bilincinde olmakla birlikte "ne" için savaşacaklarını tam bilmiyorlardı. Dolayısıyla, gerçek barış antlaşması hemen hemen hiçbir sorunu çözemedi.
* Rusya ile Batı Avrupa'nın arası gergindi. Yani bir nevi Soğuk savaş vardı. O aslında bir Rus-Osmanlı savaşından çok Rus-Batı savaşı idi.

Savaşın başlaması ve gelişmesi
Rusya'nın İstanbul'da görevli elçisi Aleksandr Mençikof isteklerinin reddedilmesi üzerine 19 Mayıs 1853'te İstanbul'dan ayrıldı. Rus orduları savaş dahi ilan etmeden 22 Haziran 1853'de Eflak ve Boğdan'ı (Memleketeyn) işgale başladılar. Çar, bu hareketinin bir savaş başlangıcı kabul edilmemesi gerektiğini açıkladı ve bu teşebbüsün bir güvenlik tedbiri olduğunu belirtti. Ancak, bu durum Avrupa'nın statüsünü değiştirmeye yönelikti. Bunun üzerine Avusturya'nın teklifi ile Viyana'da bir konferans toplandı. Fakat toplantıdan sonuç alınamadı. Bu sırada İstanbul'da, Rusya'ya karşı savaş ilanı için halk padişaha baskı yapmaya başladı. 4 Ekim 1853'te Rusya'ya bir nota verildi ve Eflak ile Boğdan'ın 15 gün içinde boşaltılması istendi. Rusya bu notaya kayıtsız kaldı ve tanınan sürenin sonunda savaş fiilen başladı.
Savaşın başlangıcında Osmanlı ordusu Balkanlar'da başarılı oldu. Fakat Batum'a yardım götüren Osmanlı donanması 30 Kasım 1853'te Rus donanması tarafından Sinop açıklarında batırıldı. Rusların bu ani hareketi ve Karadeniz'de durum üstünlüğü sağlamaları Boğazlar'ı ve İstanbul'u tehli***e düşürdü. Bu durum Avrupa devletlerini endişelendirdi. Birleşik Krallık ve Fransa devreye girerek tarafları uzlaştırmak istedi, ancak yapılan teklifi Rusya reddetti. Bunun üzerine Fransa ve Birleşik Krallık, Rusya'ya bir ültimatom verdiler ve taraflardan şu isteklerde bulundular:
* Eflak ve Boğdan'dan çekilmesi;
* Osmanlı Devletinin ülke bütünlüğüne riayet etmesi;
* Ortodoksların himayeciliği iddiasından vazgeçmesi istendi.
Osmanlı Devleti'nden;
* Vatandaşlarına eşit haklar tanıması ve tatbik etmesi;
* Hıristiyanlara olumsuz muamelede bulunulmaması;
* Karma mahkemeler kurulması;
* Hıristiyan tebaadan vergi alınmaması talep edildi.
Çar, ültimatomu ve istekleri kabul etmedi ve Rus ordusuna Tuna nehrini geçerek ilerleme emrini verdi. Birleşik Krallık ve Fransa, 12 Mart 1854'te Rusya'ya savaş ilan ettiler.
Birleşik Krallık ve Fransa, Osmanlı Devleti lehine savaşa girerken Avrupa kamuoyunu tatmin edecek ve özel menfaatler sağlayacak tedbirleri almayı da ihmal etmediler. Bu maksatla 12 Mart 1854'te İstanbul'da; 10 Mayıs 1854'te Londra'da ve 14 Haziran 1854'te de; Avusturya ile antlaşmalar imzaladılar. Avusturya ile yapılan antlaşma Tuna eyaletlerinin Rus ordusundan boşaltılmasını öngörüyordu ve Avusturya, gerekirse asker göndermeyi taahhüt etmekteydi. Bu nedenle 15 Mart 1855'te Sardenya'da ittifaka katıldığını açıkladı.
Britanyalı Coldstream Muhafız Alayı askerleri Haydarpaşa yakınlarında Kırım'a gitmek için beklerken.
Savaş devam ederken Osmanlı ülkesinin Epir, Etolya ve Teselya eyaletlerinde Rum halkının isyan hareketleri başladı. Yapılan ikazlar dikkate alınmadı ve bunun üzerine Fransızlar Pire limanına asker çıkararak Yunanistan'ı abluka altına aldılar. Bu hareket Yunanistan'ı tarafsızlığa mecbur etti ve Rusya da bir müttefikini kaybetti.
Savaş Tuna, Kafkas ve Karadeniz'de yoğunluk kazandı. Tuna cephesinde durum önce Osmanlılar lehine gelişti. Fakat bir süre sonra Rus ordusu Silistre ye kadar ilerledi. Bunun üzerine Britanyalı ve Fransızlar Gelibolu yarımadasına asker çıkardılar ve çıkan birlikleri Varna bölgesine sevk edildi. Bu sırada Avusturya'da Rusya'yı baskı altına aldı. Rus ordusu Silistre önlerinden çekilmeye mecbur kaldı. Müteakiben de Eflak ve Buğdan'ı tahliye ederek savunmaya geçti.
Müttefikler, Rusya'yı barışa zorlamak için Kırım yarımadasında da bir cephe açmaya karar verdiler. 20 Eylül 1854'te 30 bin Fransız, 21 bin Britanyalı ve 60 bin Osmanlı askerinden oluşan müttefik kuvveti 89 harp ve 267 nakliye gemisiyle Kırım'a çıkarıldı. Ancak Kırım Savaşı düşünüldüğü gibi kısa sürede tamamlanamadı. 1855 ilkbaharında 140 bin kişilik bir müttefik kuvveti daha bölgeye çıkarıldı. Ruslar mağlup oldu ve çekilmek zorunda kaldılar. Kafkas cephesinde ise Ruslar başarı kazandılar ve Kars'ı ele geçirmeye muvaffak oldular. Bu sırada Çar I. Nikolay öldü, yerine geçen II. Aleksandr barış istemek zorunda kaldı. Barış şartlan Avusturya tarafından kendisine verilen bir ültimatomla bildirildi. II. Aleksandr istenen şartları esas tutarak barış teklifini kabul etti. Önce 15 Mayıs'tan 14 Haziran 1855'e kadar Viyana'da barış için hazırlık görüşmeleri yapıldı ve Paris Konferansı esasları tespit edildi.

Savaşın sonuçları
Kâğıt üzerinde, savaşın galiplerinden olan Osmanlı devleti, aslında savaştan çok büyük zarar alarak çıkmıştır. Çok pahalı olan bu savaşı yürütebilmek için Osmanlı devleti, ödeme yeteneğinin çok üstünde borç almıştır. Endüstrileşmeyi kaçırdığı için ekonomisi çağdışı kalmış olan devlet, bu borçların altından kalkamayacak ve 1881 yılında II. Abdülhamit döneminde Düyunu Umumiye idaresinin kurulmasıyla, Avrupalı devletlerin mali denetimi altına girip, yarı sömürge olacaktır.

Yahudilerden alınan borçlar ödenemedi
Özellikle Fransa'daki Yahudi Rothschild Ailesinin sahibi olduğu bankalardan alınan borçlar sonucunda, Yahudilerin vaat edilen topraklara yerleşmesine engel olunamamıştır.
Kırım Savaşı'nın sonunda ilan edilen Islahat Fermanı, Osmanlı reform hareketlerinde çok önemli bir yer tutar. Islahat Fermanı'nın amacı, imparatorluk içindeki herkese Osmanlı yurttaşlığı vererek, yasalar önünde dine bakılmaksızın eşitlik sağlamaktı. Islahat Fermanı ile Batı'da dolaşan liberal düşünceler Osmanlı'ya girmeye başlayacaktır.
Kırım Savaşı, İtalya birliğine giden yolu hızlandırmıştır. Savaşa asker göndererek Birleşik Krallığın sempatisi ve Fransa'nın etkin desteğini kazanan Sardinya-Piemonte Krallığı, savaşı izleyen yıllarda İtalya birliğini kuracaktır. ***]

1921-Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında Kars'da barış antlaşması imzalandı.
1923-Halk Fırkası’nın kuruluş dilekçesi İçişleri Bakanlığı’na verildi.
1926- Sovyetler Birliği'nde Leon Trotskiy ve Grigoriy Zinoviyev Komünist Partisi Merkez Komitesi üyeliğinden çıkarıldı.
1946-Birleşmiş Milletler, ilk genel toplantısını New York'ta yaptı.
1954-Almanya'nın NATO'ya girişiyle ilgili Paris Antlaşması imzalandı.
1956- Macaristan'da Sovyet egemenliğine karşı ayaklanma başladı.
( Bütün ülkeye yayılan gösterilerde, isyancılar Sovyet birliklerinin çekilmesini istediler. )
1960- Genel nüfus sayımı sonuçlandı: Türkiye'nin nüfusu 27 milyon 754 bin 820.
1965- Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel hükümeti kurma görevini Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel'e verdi.
1972- Zonguldak'ta iki ayrı kömür ocağında grizu patlaması: 20 işçi öldü, 76 işçi yaralandı.
1978- Resmi açıklamaya göre; Türkiye'nin Avrupa Ekonomik Topluluğu'na girmesi 2000 yılına kaldı.
1981- Danışma Meclisi ilk toplantısını yaptı.
1983- Beyrut'ta Amerikan ve Fransız barış gücü karargahlarına patlayıcı yüklü kamyonlarla intihar saldırısı yapıldı. 241 Amerikan deniz piyadesi ve 58 Fransız paraşütçü öldü.
1990- Metal işkolunda toplu sözleşme görüşmelerinin tıkanmasını protesto eden Türk Metal Sendikası üyesi 10 bin işçi saçlarını kazıttı.
1993-Karun Hazinesi, 28 yıl sonra Türkiye'ye getirildi.
1997- Vicdani retçi Osman Murat Ülke askere alındı, ancak askeri elbise giymeyi reddetti. Ülke'ye10 ay hapis cezası verildi.
2000- Adana Kürkçüler E Tipi Cezaevi'nde nakillere karşı çıkan isyanda 21,Bayrampaşa Cezaevi'nde çıkan isyanda ise 16 gardiyan rehin alındı.
2001- Bir Rus araştırma ekibi, nükleer Kursk denizaltısının enkazına 14 ay sonra ayak bastı. Denizaltı geçen Ağustos'ta 118 Rus denizciyle dibe oturmuş, denizciler kurtarılamamıştı.
2002- Rusya'da yarısı kadın 40-50 Çeçen militan, Moskova'da Kültür Sarayını bastı.
( 700 seyirci ile çalışanları rehin aldı. Çeçen eylemcilerin lideri Movsar Barayev, Rus işgalinin bir hafta içinde bitmemesi halinde binayı havaya uçuracaklarını söyledi. )
2003- İran son 30 yıldaki nükleer faaliyetlerini içeren belgeleri Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'na (UAEA) sundu.
2004- Kosova'da 1999'da BM denetimine geçilmesinden sonra ikinci kez genel seçimler yapıldı. Seçimi İbrahim Rugova'nın lider olduğu Demokratik Kosova Birliği kazandı. Milliyetçi Kosovalı Sırplar seçimi boykot etti. Ilımlı Sırplar ise oy kullandı.
2004-Hakkında kırmızı bülten çıkarılan Haluk Kırcı, Ukrayna'nın başkenti Kiev'de yakalandı.
2005- Dünyada en çok cinayet işlenen ikinci ülke olan Brezilya'da silah satışının yasaklanması için referanduma gidildi.Yüzde 64 gibi ezici bir çoğunluk silah satışı yasağına "Hayır" dedi. Bu sonuçta, yoksul kesimlerin hem mafya hem de polise karşı savunmasız kalma kaygısının rol oynadığı ileri sürüldü.
2006- İsrail Başbakanı Ehud Olmert, aşırı sağcı parti İsrail Evimiz Partisi'nin (Israel Beitenu) başkanı Avigdor Lieberman ile koalisyon protokolu imzaladı. Lieberman, Arapların sürülmesini, Filistinlilerle görüşen İsrail vatandaşı Arap vekillerin idam edilmesini istemişti.
2006- İspanya'da Mahkeme, Bask ülkesinin bağımsızlığı için mücadele yürüten Euskadi Ta Askatasuna'nın (Bask Vatanı ve Özgürlük-ETA) siyasi kanadı olmakla suçlanıp kapatılan Herri Batasuna (Halkın Birliği) Partisi lideri Arnaldo Otegi ve 37 Bastasuna üyesinin "silahlı örgüte üye olmak"tan yargılanmasına karar verdi.





23 Ekim - Doğanlar

1890-Orhan Seyfi Orhon, Türk şair (ö. 1972)
1905-Felix Bloch, İsviçreli-ABD'li fizikçi ve Nobel Ödülü sahibi (ö. 1983)
1925-Manos Hacıdakis, Yunan besteci.
1929-Adalet Ağaoğlu, Türk yazar
1940- Brezilyalı futbolcu Pele
1953-Taner Akçam, Türk sosyolog, tarihçi
1956-Dwight Yoakam, ABD' li müzisyen, şarkı sözü yazarı ve aktör.
1959-Sam Raimi, ABD' li film yonetmeni
1964-Robert Trujillo, Metallica' nın bas gitaristi





23 Ekim - Ölenler

930-İmparator Daigo, Japonya'nın 60. imparatoru (d. 885)
1984- Ressam Salih Urallı.
1999- Sinema sanatçısı Neriman Köksal.
1944-Charles Glover Barkla, İngiliz fizikçi, Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1877)
1999- Neriman Köksal, Türk sinema oyuncusu (d. 1929)
2005- Ahmet Özacar, Türk futbolcu (d. 1937)

24 EKİM


1857- FİFA ve İngiltere Futbol Federasyonuna göre dünyanın bugüne kadar gelen ilk futbol kulübü Sheffield kuruldu. Cambridge Üniversitesi de ilk futbol kulübünün aynı yıl üniversite bünyesinde kurulduğunu iddia ediyor.
1904- New York metrosu açıldı.
1923- Türkiye Büyük Millet Meclisi Hilafetin kaldırıldığı "1 Kasım1922"nin yıl dönümünün Hakimiyet Bayramı olarak kutlanmasını kabul etti.
1929- New York Borsasında hisse senetleri düştü.
( Bu çöküş sürecini izleyen bunalım, dünya dış ticaretinde ciddi bir daralma yarattı. Kriz, Türkiye'yi de etkiledi. "Büyük Bunalım", ABD'de derin izler bıraktı. ABD, ekonomik bunalımın etkisinden bir türlü dahil olmak istemediği 2. Dünya Savaşı ile sıyrılabildi. )
1935- I. Belediyeler Kongresi başladı.
1939- Naylon çoraplar, ilk kez Wilmington'da satışa sunuldu.
1945- Güvenlik ve barışın sağlanması amacıyla, Birleşmiş Milletler Bildirgesi yayınlandı ve Birleşmiş Milletler kuruldu.
1945- 2. Dünya savaşı sırasında, Nazilerin Norveç'i işgal etmesine yardım eden, daha sonra Hitler'in Norveç başbakanı yaptığı Faşist Parti lideri Vidkun Abraham Quisling kurşuna dizildi.
1955- Bayındırlık Bakanı, Demokrat Parti İzmir Milletvekili Muammer Çavuşoğlu, 6-7 Eylül olaylarında zarar gören Yunanistan'ın İzmir Konsolosluğu'na gitti. Hükümetin geçmiş olsun dileklerini iletti ve hükümet adına konsolosluk gönderine Yunan bayrağı çekti.
1956- Gazeteci Bedii Faik, cumhurbaşkanına hakaretten 6 ay hapse mahkum oldu.
1956- Sovyetler Birliği, Macaristan'ı işgal etti.
1961- Malta bağımsızlığını ilan etti.
1962- Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri'nin Küba'yı denizden ablukaya alma kararını kayıtsız şartsız desteklediğini açıkladı. Türkiye, ekonomik abluka kararını uygulayan ilk devlet oldu.
1964- Amerikalı sivil haklar savunucusu Martin Luther King Jr.'a Nobel Barış Ödülü verildi.
1965- Nüfus sayımı sonuçlandı. Türkiye'nin nüfusu 31 milyon 391 bin 207
1966- CHP'nin 18. Kurultayı ''ortanın solu'' görüşünü savunanların zaferiyle sonuçlandı. Zonguldak Milletvekili Bülent Ecevit Genel Sekreterliğe getirildi.
1970- Salvador Allende Şili cumhurbaşkanı seçildi.
1972- Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi (SBF) Anayasa profesörü Mümtaz Soysal, Ankara Sıkıyönetim Askeri mahkemesi'nce 6 yıl 8 ay hapse mahkum edildi. Soysal, "Anayasaya Giriş" kitabında Marksizm propagandası yaptığı gerekçesiyle yargılanıyordu.
1972- Hükümet Et ve Balık Kurumu grevini 30 gün erteledi.
1975- Türkiye'nin Paris Büyükelçisi İsmail Erez ve şoförü Ermeni militanlarca öldürüldü.
1984- Hıdır Aslan İzmir'de idam edildi.
( Aslan Devrimci-Yol örgütü üyesi olarak giriştiği iddia edilen eylemlerden Sıkıyöetim Askeri Mahkemesi'nde yargılanmış ve idama mahkum edilmişti. )
1986-Türkiye'nin ilk McDonalds'ı İstanbul Taksim'de açıldı.
1991- Dışişleri Bakanlığı gizli belgelerini açığa çıkarttıkları iddiasıyla "Kripto davası" olarak bilinen davada yargılanan gazeteci Uluç Gürkan ile Dışişleri Bakanlığı memuru Hande Mumcu beraat etti.
1992- Türk Silahlı Kuvvetleri'nin, PKK'nın Kuzey Irak'taki Hakurk kampını imha ettiği açıklandı.
1992- Türkiye'nin ilk özel hava alanı olan ''Hezarfen'', İstanbul Büyükçekmece'de hizmete girdi.
1996- Vehbi Koç'un cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı'ndan çalındı.
1996- I.Avrasya İslam Şurası Türkiye’de toplandı
2000- Ankara Ulucanlar Cezaevi'nde 20 Eylül 1999'da 10 tutuklunun ölümüyle sonuçlanan operasyonun davasında polis, sanık yakınlarına müdahale etti; 25 yaralı, 45 gözaltı var.
2000- TBMM İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Sema Pişkinsüt görevden alındı.
2001- İralanda Cumhuriyet Ordusu (IRA), Sinn Fein lideri Gerry Adams'ın "silahlarınızı bırakın" çağrısına uydu. Uluslararası silahsızlanma komisyonunun üyelerinin gözü önünde silahlarını imha etmeye başladı.
2001- IRA,Sinn Fein lideri Gerry Adams'ın 'silahlarınızı bırakın' çağrısına uydu.Uluslararası silahsızlanma komisyonunun üyelerinin gözü önünde silahlarını imha etmeye başladı.
2003- Concorde'un son uçuşu New York ile Londra arasında yapıldı.
2004- Irak'ın Bakuba kenti yakınlarında enselerinden vurularak öldürülmüş 49 acemi askerin cesedi bulundu. Eylemi Ürdünlü Ebu Musab Zarkavi'nin Kaide'nin Irak'ta Cihad Grubu "dönekleri vurduk" diyerek üstlendi.
2005- İslami Cihad örgütünün Batı Şeria'daki lideri Luay Saadi İsrail güçlerinin yaptığı operasyonla öldürüldü.
2005- Milli Güvenlik Kurulu toplantısında, yeni Milli Güvenlik Siyaset Belgesi uygun bulunarak, bu konudaki tavsiye kararının Bakanlar Kurulu'na bildirilmesine karar verildi.




24 Ekim - Doğanlar

51- Domitian, Roma imparatoru (ö. 96)
1817- 19. yüzyılda Fransa'nın en önemli eğitim ve başvuru kaynaklarını hazırlayan gramerci, sözlükbilimci ve ansiklopedici Pierre (-Athanase) Larousse.
1891- Rafael Trujillo, Dominik Cumhuriyeti'li diktatör (ö. 1961)
1924- Fuat Sezgin, İslam bilimcisi
1927- Gilbert Bécaud, Fransız şarkıcı, besteci ve oyuncu.
1933- Suna Pekuysal, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu
1953- Christoph Daum, Alman teknik direktör




24 Ekim - Ölenler

1725- İtalyan besteci Alessandro Scarlatti
1842- Bernardo O'Higgins, Şilili asker ve siyasetçi (d. 1778)
1939- Asker ve siyasetçi Salih Hulusi Paşa
1959- Besteci Osman Nihat Akın
1969- Şair Behçet Kemal Çağlar 61 yaşında öldü.
1975-Türkiye'nin Paris Büyükelçisi İsmail Erez ve şoförü Ermeni militanlarca öldürüldü.
1976- Ses sanatçısı Sevinç Tevs 46 yaşında öldü.
1991- Gene Roddenberry, ABD'li yazar, senarist. Uzay Yolu'nun yaratıcısı.
2005- Rosa Parks, ABD'li insan hakları savunucusu (d. 1913)

25 EKİM


1760-III. George Büyük Britanya kralı oldu.
1917-Lenin önderliğindeki Bolşevikler, Rusya'da yönetimi tamamen ele geçirdi (Julian Takvimi ile 25 Ekim, Gregoryen Takvimi ile 7 Kasım)
1929- İstanbul-Berlin arası "Hava Postası" seferleri başladı.
1935-Haiti'de kasırga; 2.000 den fazla kişi öldü.
1936-Adolf Hitler ve Benito Mussolini, Roma-Berlin güç ekseni'ni oluşturdu.
1937- Başbakan İsmet İnönü, istifa etti. Aynı gün Celal Bayar'ın kurduğu hükümet açıklandı.
1946- Serbest güreş milli takımı İsveç'te Avrupa birincisi oldu.
1947- Sovyetler Birliği, Birleşmiş Milletler'de Kars ve Ardahan'ı istedi.
1951-ABD'de ilk renkli TV kullanımı başladı.
1957- Tatbiki Güzel Sanatlar Okulu İstanbul'da açıldı.
1960-Küba, tüm Amerikan işyerlerini devletleştirdi.
1962-ABD Büyükelçisi Adlai E. Stevenson, Küba'daki Sovyet üslerinin fotoğraflarını, kanıt olarak BM Güvenlik Konseyi'ne sundu.
1970- Sokağa çıkma yasaklı nüfus sayımları devam ediyor: Türkiye'nin nüfusu 35 milyon 66 bin 549 olarak sayıldı.
1970-Televizyon nüfus sayımı dolayısıyla ilk kez kesintisiz 9 saat gündüz yayını yaptı.
1971- Sıkıyönetim Komutanlığı Türkiye Selüloz ve Kağıt Fabrikalarında (SEKA) grevini durdurdu.
1971- 143 sanıklı Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) davası Ankara Sıkıyönetim Mahkemesinde başladı.
1971- Çin Halk Cumhuriyeti'nin katılımını sağlamak için Tayvan Birleşmiş Milletler'den çıkarıldı ve Çin Halk Cumhuriyeti, Birleşmiş Milletler'e alındı.
1977- İstanbul'daki Federal Almanya Kültür Merkezi bombalandı.
1980- 13 Temmuz 1979'da Mısır'ın Ankara Büyükelçiliği'ni basan 4 Filistinli gerilla ölüm cezasına çarptırıldı.
1980- 12 Eylül Askeri yönetiminin, yasadışı silah ve patlayıcı maddelerini 15 gün içinde teslim edenlerin affedileceğini ilan etmesinden sonra 160 bin 140 ateşli silahın teslim edildiği açıklandı.
1980- Halkın Devrimci Öncüleri (HDÖ) grubundan Serdar Soyergin Adana'da idam edildi.
( Soyergin'in öldürülmesinden sorumlu tutulduğu yüzbaşıyı onun değil bir başkasının vurduğu 21 Ekim 2007'de Sabah gazetesinde yer alan bir haberde açıklandı. )
1981-Türkiye'nin Roma Büyükelçiliği'nde görevli ikinci katip Gökberk Ergenekon, ASALA teröristlerinin saldırısına uğradı; 3 kurşun yarası aldı.
1984-Hepatit virüsü bulundu.
1987- Yeni Sabah gazetesinin sahibi Safa Kılıçoğlu.
1991- Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) listesinden seçilen19 Halkın Emek Partisi (HEP) kökenli milletvekili, SHP'den ayrılmayacaklarını açıkladılar.
1996- PKK militanı genç bir kadın Adana Çevik Kuvvet Şube Müdürlüğü'nde polislerin arasına girerek üzerindeki bombaları patlattı. Kadın militan ve 3 polis öldü, 11 kişi yaralandı.
1997-Konya-Adana karayolunda bir yolcu otobüsüyle tankerin çarpışması sonucunda 48 kişi yanarak yaşamını yitirdi.
1998-Cumhuriyetin 75. yıldönümü kutlamaları çerçevesinde 80 il ve 700 ilçede, ''75. Yıl Cumhuriyet Yürüyüşü'' yapıldı. Yürüyüşlere milyonlarca yurttaş katıldı.
2001-Microsoft, Windows XP işletim sistemini piyasaya sürdü.
2003-Rektörler, öğretim üyeleri, sivil toplum örgütlerinin temsilcileri ve öğrenciler, Ankara'da ''Cumhuriyete Saygı'' yürüyüşü yaptı, Anıtkabir'e giderek saygı duruşunda bulundu.
2003-Sedir Yangını, Amerika Birleşik Devletleri Güney Kaliforniya'daki yangın.
2003- Ürdün'de Başbakan Faysal el-Fayez kabinesini açıkladı.
( Ürdün tarihinde ilk kez üç kadın kabinede yer aldı. Esma Hadr hükümet sözcüsü, Aliye Buran Turizm ve Çevre, Emel Ferhan da Yerel Yönetim Bakanlığı'na getirildi. )
2004- 20 Kasım 2003 tarihindeki bombalı saldırıdan sonra restore edilen İngiltere'nin İstanbul Başkonsolosluğu, İngiltere veliahtı Prens Charles ve Kültür Bakanı Erkan Mumcu'nun katıldığı törenle açıldı.
2004- İsrail Yönetimi, Filistin Yönetimi lideri Yaser Arafat'ın Ramallah'taki karargahından tedavi amacıyla çıkmasına izin verdi. Arafat, İsrail ablukası nedeniyle 2,5 yıldır Ramallah'taki karargahtan dışarı çıkamıyor.
2005-Anadolu'da Vakit gazetesinin Almanya sınırları içinde basılması ve dağıtılması yasaklandı.
2006- Avrupa Parlamentosu (AP), İspanya'da Sosyalist Zapatero hükümetinin Bask ayrılıkçı örgütü ETA ile barış görüşmelerinin başlatılmasına destek verdi. Karar, AP'de yapılan oylamada 321'e karşı 311 gibi kılpayı farkla çıktı.
2009-Bağdat’ta Adalet Bakanlığı ve Vilayet binasına iki bombalı araçla düzenlenen saldırıda 90 kişi öldü, 600 kişi yaralandı.




25 Ekim - Doğanlar

1825- Johann Strauss, Avusturyalı besteci (ö. 1899)
1838- "Carmen" operasının yaratıcısı, Fransız besteci Georges Bizet.
1881- Kübizm akımın öncülerinden İspanyol ressam ve heykeltraş Pablo Picasso.
1889- "Napolyon" filmiyle tanınan Fransız yönetmen Abel Gance.
1904-Cemal Reşit Rey, Kudüs de doğdu.
( Cumhuriyet tarihinin ilk kuşak bestecilerinden, Türk Beşleri grubunun bir üyesi, Onuncu Yıl Marşı, Lüküs Hayat opereti gibi ünlü eserlerin yaratıcısı. (ö. 1985) )
1941-Anne Tyler, ABD'li romancı
1984-Federico Higuaín, Arjantinli futbolcu


25 Ekim - Ölenler

1920-Aleksandros I, Yunanistan kralı (d. 1893)
1924-Türk milliyetçiliğinin fikir babası ve sosyolog Ziya Gökalp öldü.
( Türk Ocağı çevresindeki çalışmaları, Türkçülük akımının ilkelerini saptayan ve çağdaş uygarlık karşısında yerli bir senteze varılmasını şart koşan önerileri (Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak 1918) İttihat ve Terakki'nin yönetici kadrosu üzerindeki etkisiyle Ziya Gökalp dönemin düşünce ve siyaset hayatına yön veren etkenlerin başında yer aldı. )
2002-Richard Harris, İrlanda'lı sinema oyuncusu (d. 1930)
2002- Amerikalı senarist Adolph Green, 86 yaşında.
( En İyi 100 Film listesinin 10'uncu sırasında yer alan Singin' in the Rain (Yağmurda Dans) filminin senaryosunu da yazmıştı. )
2003-Behram Kurşunoğlu, Türk fizikçi (d. 1922)
2005- ABD'de ırkçılığa karşı mücadelede önemli yeri olan siyah kadın eylemci Rosa Lee Parks,92 yaşında.
( Parks, otobüste koltuğunu bir beyaz adama vermeyi reddedip 1955'de çıkarılan "Jim Crow" yasasını çiğnemişti. Bu yasa, siyahların kamusal alanlarda beyazlardan ayrı durmasını öneriyordu. )

26 EKİM


740-İstanbul'da çok sayıda ölüm ve yaralanmaya neden olan deprem oldu.
1461- Trabzon Rum İmparatorluğu, Fatih Sultan Mehmet komutasındaki Osmanlı güçlerine teslim oldu.
1730-Osmanlı'da ayaklanma başlatan Patrona Halil ve arkadaşları idam edildi.
1863- Uluslararası Kızıl Haç organizasyonu Cenova'da kuruldu.
1905- Norveç, İsveç'ten bağımsızlığını ilan etti.
1912- Selanik, Yunanistan ile birleşti.
1918-Atatürk, Halep'in kuzeyindeki işgalcilerin taarruzunu durdurdu.
1922- Dışişleri Bakanlığı’ndan ayrılan Yusuf Kemal Tengirşenk’in yerine İsmet İnönü Lozan Konferansı'nın hemen öncesinde Dışişleri Bakanlığı görevine getirildi.
1923- Türk Milli Futbol Takımı, ilk maçında Romanya ile 2-2 berabere kaldı.
1923- Bakanlar Kurulu, Fethi Bey'in (Fethi Okyar) başbakanlıktan istifasını kararlaştırdı. Fethi Bey bir gün sonra istifa etti.
1924- Kazım Karabekir Paşa, Birinci Ordu müfettişliğinden ayrıldı; artık milletvekili olarak çalışacağını bildirdi.
1932- ''Yo yo'' oyuncağı İstanbul'da büyük ilgi uyandırdı.
1933- Cumhuriyetin 10.yılı dolayısıyla Genel Af Kanunu çıktı. 80 yıllık cumhuriyet tarihi boyunca çeşitli adlar altında 100'ü aşkın af yasası çıkarılarak, kırılması zor bir rekora imza atıldı.
1936- Hoover Barajının ilk jeneratörü devreye girdi.
1936- 16 yaşındaki ressam Turgut Cansever, ilk resim sergisini açtı.
1938- Du Pont, ilk sentetik naylon fibere adını verdi.
1947- Irak'taki İngiliz akeri işgali sona erdi.
1951- 77 yaşındaki Winston Churchill, yeniden İngiltere başbakanı oldu.
1951- Türkiye'deki son büyük Türkiye Komünist Partisi tevkifatı başladı.
1958- Pan American havayolları şirketi Boeing 707'nin ilk ticari uçuşunu New York'tan Paris'e gerçekleştirdi.
1961- Cemal Gürsel Cumhurbaşkanı seçildi.
1966- Kozlu maden işçileri oturma eylemi yaptı.
1966- Kuzey Atlantik Konseyi (NATO) karargahını Brüksel'e taşımayı kararlaştırdı.
1972- Rasih Nuri İleri 7,5 yıl hapse mahkum oldu. Gerekçe; H. Lefebvre'nin "Lenin Hayatı ve Eserleri" kitabını Türkçe'ye çevirmek.
1975- Nüfus sayımı tamamlandı: Türkiye nüfusu: 40 milyon 197 bin 669.
1975- Enver Sedat, ABD'ye resmi ziyarette bulunan ilk Mısır Devlet Başkanı oldu.
1977- Avrupa ile otomatik telefon görüşmesi, başladı.
1982- Ömer Ay, Mehmet Ali Ağca'nın suç ortağı olduğu iddiasıyla Türkiye'ye getirildi.
1982- Yılmaz Güney vatandaşlıktan çıkarıldı.
1983- Diyarbakır eski Belediye Başkanı Mehdi Zana 24 yıl hapse mahkum oldu.
1984-Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk kez bir bakan azledildi.
( Maliye ve Gümrük Bakanı Vural Arıkan, istifa etmeyince, Başbakanın önerisi üzerine Cumhurbaşkanı tarafından görevden alındı. )
1991- Türk Silahlı Kuvvetleri, Irak sınırından girerek operasyona başlattı.
1994- İsrail ile Ürdün arasındaki 46 yıllık savaşa son veren tarihi barış anlaşması; iki ülke arasındaki sınırda, 5 bin kişinin katıldığı gösterişli bir törenle imzalandı.
1995- İslami Cihad lideri Fathi Şikaki, Malta'daki otelinde Mossad ajanları tarafından öldürüldü.
1995- Demokrasi Partisi (DEP) davası, karara bağlandı.
( Yargıtay Leyla Zana, Hatip Dicle, Orhan Doğan ve Selim Sadak'ın15'er yıl, Mahmut Alınak ve Sırrı Sakık'ın 3'er yıl 6'şar ay hapis cezasını onayladı. Cezaları bozulan Ahmet Türk ve Sedat Yurttaş tahliye edildi. )
1997- Özgürlük ve Dayanışma Partisi, ÖDP, 1. Olağan Kongresi yapıldı. Genel başkanlığa yeniden Ufuk Uras getirildi.
2001- Afganistan'da Taliban yönetimi, muhalefetin önemli isimlerinden komutan Abdülhak'ı yakalayıp idam etti. Abdulhak, Paştunları Taliban'a isyana ikna için Afganistan'a gelmişti.
2002- Çeçen eylemcilerin Moskova Kültür Sarayı'nda 52 saat sürdürdükleri rehine eylemi kanlı bitti. Rus özel timleri tiyatroya baskın yaptı; 118 rehine ve 50 Çeçen eylemci operasyonda kullanılan gazdan öldü.
2003- İspanya'nın 17 özerk bölgesinden Bask ülkesinin Başbakanı Juan Jose İbarretxe,'yeni siyasi statü' önerisini Bask parlamentosuna sundu. Öneri,Bask ülkesinin özgür bir ülke olmasını öngörüyor ve buna referandumla halkın karar vermesini öneriyor.
2004- Küba lideri Fidel Castro,ülkesinde Amerikan Dolarının kullanımını yasakladı.Yıllarca yasak olan dolar kullanımı,1993'te yeniden serbest bırakılmıştı.
2005- Demokratik Toplum Hareketi, Demokratik Toplum Partisi (DTP) adıyla partileşme sürecini tamamladı. Eşbaşkanlık sistemini benimseyen partide bu göreve Ahmet Türk ile avukat Aysel Tuğluk seçildi. Partinin 60 kişilik yönetim kurulunun 24'ü kadın. Amblemi sarı zemin üzerine kırmızı gül.
2006- Danimarka'da yargı, Hz Muhammed'le ilgili karikatür yayımlayan Jyllands-Posten hakkında yedi Müslüman örgütün açtığı hakaret davasını reddetti.
2006- Kuzey İrlanda'da Ulster Bankası sadece 1 milyon adet basılacak 5 Pound'lukların üzerine ünlü futbolcu George Best'in resimlerinin konulacağını duyurdu. Para 27 Kasım'dan itibaren dolaşıma sokulacak.
2008- Galler'de Lake District olarak anılan bölgede düzenlenen geleneksel maraton, fırtına ve sağanak yağış yüzünden yarım kalırken, yüzlerce atlet bölgedeki okul, kilise ve evlere sığındı.



26 Ekim – Doğanlar

1685- Domenico Scarlatti, İtalyan besteci (ö. 1757)
1759- Fransız devriminin liderlerinden Georges Danton.
1883- Napoleon Hill, ABD'li yazar (ö. 1970)
1879- Sovyet devriminin liderlerinden Leon Trotskiy.
1916- Fransa cumhurbaşkanlarından François Mitterand,
1919- Son İran şahı Muhammed Rıza Pehlevi. (ö. 1980)
1947- Hillary Rodham Clinton, ABD başkanı Bill Clinton'ın eşi
1961- Dylan McDermott, ABD'li aktör



26 Ekim - Ölenler

1764- William Hogarth, İngiliz ressam (d. 10 Kasım 1697)
1890- Carlo Collodi, İtalyan gazeteci ve yazar.Pinokyo romanının yazarı.
1936- Şükrü Naili Gökberk, Kurtuluş Savaşı komutanlarından (d. 1876)
1957- Nikos Kazancakis, Yunan yazar (d. 1883)
1963- Tiyatro ve sinema sanatçısı Behzat Butak:
1967- Şair ve yazar Ali Canip Yöntem 80 yaşında öldü.
1972- İlk helikopteri yapan Rus asıllı Amerikalı İgor Sikorsky
1974- Kurtuluş Savaşı komutanlarından Orgeneral Fahrettin Altay 94 yaşında İstanbul'da öldü.(d.1880)
1993- Prof.Dr. Siyami Ersek, Türkiye'de açık kalp ameliyatlarını başlatan doktor.
2000- Yönetmen, sinema oyuncusu, senarist Nejat Saydam, 70 yaşında.
( 121 film yöneten Nejat Saydam, Belgin Doruk'lu "Küçük Hanımefendi" serisinin yaratıcısıydı. )
2002- İrlanda doğumlu İngiliz sinema oyuncusu Richard Harris,72 yaşında.
( En önemli filmleri arasında "Bir Spocunun Hayatı", "Navaron'un Topları", "Kassandra Geçidi","Gladyatör" ve "Harry Potter" vardı. )
2005- Efsanevi Maksim Gazinosu sahibi "Gazinocular kralı" Fahrettin Aslan,73 yaşında.
2008- Atatürk'ün aşçısı, 95 yaşındaki Halit Atay yaşamını kaybetti.

27 EKİM


1492- Kristof Kolomb Küba'yı keşfetti ve İspanya adına el koydu.
1806- Napolyon Bonapart komutasındaki Fransız ordusu Berlin'e girdi.
1904- New York metrosu açıldı.
1913-Mustafa Kemal, Sofya Ataşemiliterliği görevine atandı.
1922- İtalya'da Faşistler, Benito Mussolini önderliğinde Roma'ya yürüdüler ve iktidarı ele geçirdiler
1957- Genel seçimler son uçlandı.
( Demokrat Parti, oyları düşse de, 610 milletvekilliğinin 424'ünü kazanarak iktidarını korudu. Cumhuriyet Halk Partisi 178 milletvekili çıkardı. )
1922- İtilaf Devletleri, TBMM hükümeti ve İstanbul hükümeti temsilcilerini 13 Kasım 1922'de Lozan'da toplanacak barış konferansına davet ettiler.
1924- Sovyetler Birliği'nde Özbekistan'ın kuruluşu.
1960- 27 Mayıs askeri darbesinin ardından ikitdarı ele alan Milli Birlik Komitesi, 147 profesör, doçent ve asistanı görevden aldı.
( Gerekçe "tembel", "yeteneksiz", "reform düşmanı" olmalarıydı. Üniversitedeki tasfiye tartışma ve tepkilere yol açtı. Öğretim üyeleri, Mart 1962'de görevlerine dönebildiler. )
1971- Kongo Cumhuriyeti'nin adı Zaire cumhuriyeti olarak değiştirildi
1975- Paris büyükelçisi İsmail Erez ve şoförü, Ermeni militanlar tarafından öldürüldü.
1978- Nobel barış ödülünü Mısır devlet başkanı Enver Sedat ve İsrail başbakanı Menahem Begin paylaştılar.
1979- Sağcılar İstanbul Bayrampaşa'da bir kahvehane taradı; 6 ölü, 6 yaralı.
1979- Zülfü Livaneli'nin bazı şarkıları Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT) Denetim Kurulu tarafından yasaklandı.
1981- Prof. Sadi Irmak, 12 Eylül askeri darbesinin ardından atanan üyelerden oluşan Danışma Meclisi başkanı seçildi
1982- Çin, nüfusunun 1 milyarı aştığını açıkladı.
1983- Yayıncı İlhan Erdost'un askeri cezaevine götürülürken asker dayağı ile öldürülmesi davası sona erdi. 3 er ve bir astsubay "ölüme sebebiyet vermekten" 10'ar yıl hapse mahkum edildi.
1986- Süleyman Demirel'in Isparta'da konuşmasına izin verilmedi. Demirel'in şehir meydanına girişini engellemek için polis barikatı kuruldu.
1990- Sosyaldemokrat Halkçı Parti, İzmit'te "Savaşa Hayır" mitingi düzenledi. Mitinge on binlerce insan katıldı; miting sonrası 155 kişi gözaltına alındı.
1991- Türkmenistan, Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazandı.
1992- Türk Silahlı Kuvvetleri'nin teröristlere karşı Hantur Dağı'nda başlattığı harekatta 100 terörist öldürüldü.
1992- Genelkurmay Başkanı Doğan Güreş Kuzey Irak'ta süren operasyonla ilgili bir açıklama yaptı. Operasyona 20 bin askerin katıldığını, 9 erin öldüğünü ve binlerce PKK militanının öldürüldüğünü söyledi.
1995- Terörle Mücadele Yasası'nın 8. maddesini değiştirip terör suçunun kapsamını daraltan düzenleme Meclis'te kabul edildi.
1995- Litvanya, üyelik için Avrupa Birliği'ne başvurdu.
1996- Yeni Trafik Kanunu yürürlüğe girdi.
1998- Gerhard Schröder, Almanya başbakanı seçildi.
1999- Parlamento oturumu sırasında otomatik silahlı kişilerce yapılan saldırıda Ermenistan başbakanı Vazgen Sarkisyan ve 8 üst düzey yetkili öldü.
2000- Fazilet Partisi'nde "yenilikçiler" biraraya gelerek toplantı yaptılar.
( Yenilikçilerden Recep Tayyip Erdoğan,"takiye yapıp halkı kandırıyorlar, yeter artık. Oguzhan Asiltürk ve perde arkasındakilerle siyaset bitmiştir" dedi. )
2002- İşçi Partisi'nin adayı "Lula" lakaplı Luiz Inacio Lula da Silva ikinci turda yüzde 62 oyla Brezilya devlet başkanı seçildi. Latin Amerika tarihinde ilk kez bir işçi devlet başkanlığına geldi.
2003- CHP lideri Deniz Baykal Sosyalist Enternasyonal Başkan Yardımcılığı'na seçildi.
( Almanya Başbakanı Gerard Schröder, Britanya Başbakanı Tony Blair, İsrail İşçi Partisi lideri Şimon Peres ve Yunanistan Başbakanı Kostas Simitis'le birlikte bu göreve seçilen Baykal, Erdal İnönü'den sonra Türkiye'den bu göreve getirilen ikinci sosyal demokrat oldu. )
2004- TBMM, eski Başbakan Mesut Yılmaz'ı 14'e karşı 419 oyla, eski Devlet Bakanı Güneş Taner'i de yediye karşı 403 oyla Yüce Divan'a sevk etti. Gerekçe; Türkbank ihalesine fesat karıştırmak.
2005- Paris'te iki müslüman çocuğun ölümüyle birlikte şiddetli protesto hareketleri başladı.
2006- Uluslararası Fransız Radyosu "Radio France International" (RFI) 1971'den beri sürdürdüğü Türkçe yayınlara son verdi.




27 Ekim – Doğanlar

1728- Avustralya ve Yeni Zelanda'nın kaşifi İngiliz kaptan James Cook.
1782- İtalyan besteci ve kemancı Nicollo Pagannini.
1858- Theodore Roosevelt, ABD'nin 26. başkanı ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 1919)
1932- Amerikalı şair ve yazar Sylvia Plath
1940- John Gotti, ABD'li gangster (ö. 2002)
1952- Roberto Benigni, İtalyan aktör ve senarist ve yönetmen
1978- Vanessa Mae, Singapur'lu müzisyen
1982- Patrick Fugit, ABD'li oyuncu


27 Ekim - Ölenler

1505- III. İvan, Rus çarı (d. 1440)
1605- Celalleddin Muhammed Akbar, Moğol imparatoru (d. 1542)
1959- İsmet İnönü'nün annesi Cevriye Temelli.
1968- Lise Meitner, ABD'li nükleer fisyonu keşfeden Nobel Kimya Ödülü sahibi kimyacı, fizikçi (d. 1878)
1980- John H. van Vleck, Nobel Ödülü sahibi ABD'li fizikçi (d. 1899)
2005- Tiyatro sanatçısı 48 yaşındaki Şefik Kıran, Bakırköy'de oturduğu apartmanın boşluğunda ölü bulundu.
2006- Karikatürist Semih Balcıoğlu, 78 yaşında.
( Yazısız karilatürleriyle tanınan Balcıoğlu yedisi yurtdışında olmak üzere 70'den fazla sergi açtı. 28 karikatür kitabı var. )
2006- Pakistan'da 1988-1993 yıllarında başkanlık yapan Gulam Ishak.

28 EKİM


1516- Sadrazam Sinan Paşa yönetimindeki Osmanlı ordusu, Memlukları Gazze yakınlarında yendi.
1636- İlk Amerikan üniversitesi Harvard kuruldu.
1848- İspanya'da ilk demiryolu, Barcelona-Mataró arasında hizmete girdi.
1886- Özgürlük Anıtı, Fransızların armağanı olarak New York'ta dikildi.
Bayan Özgürlük (Lady Liberty) olarak da adlandırılan anıt, Fransa ile ABD arasındaki ilişkileri sağlamlaştırmak amacıyla tasarlanmıştır. 28 Ekim 1886 yılında Başkan Grover Cleveland tarafından açılan anıt New York Limanının girişindeki Özgürlük Adasında bulunan ve şehri süsleyen bir seyir kulesidir.

[*** Bakırdan yapılan Özgürlük Tanrıçası heykeli, Fransa tarafından kuruluşunun 100. yılı nedeniyle ABD'ye (10 yıl gecikmeli olarak) hediye edilmiştir,1884-1886 yılları arasında inşa edilen heykelin mimarı Frederic Bartholdi'dir. Çelik iskeleti Gustave Eiffel, kaideyi Richard Morris Hunt yapmıştır. ABD'nin New York şehrindeki Özgürlük Adası'nda yer alır.
Heykel, sağ elinde bir meşale, sol elinde ise bir tablet tutar. Tabletin üstünde 4 Temmuz 1776 tarihi (Bağımsızlık Bildirgesi'nin tarihi) yazılıdır. Heykelin başındaki taç'ın 7 sivri ucu 7 kıtayı veya 7 denizi simgeler. Heykelin yüksekliği 46 m, kaidesi ile beraber 93 m'dir. Ziyaretciler heykelin içinden meşaleye kadar 168 basamaklı bir merdivenden çıkabilirler. Heykelin meşale tutan sağ elinin yüksekliği 13 metredir. Meşalenin etrafındaki dehlizde 15 kişi birarada dolaşabilir. Heykelin başının genişliği 2 metre, yüksekliği ise tacı ile birlikte 5 metredir.
93 metre yüksekliğindeki Özgürlük Anıtı ilk olarak 1860’lerde, o zamanlar Osmanlı Devleti toprağı olan Mısır’da Süveyş Kanalı’nın açılışı anısına Mısır Hidivi tarafından Fransız bir heykeltraşa (Frederic Auguste Bartholdi) ısmarlanmış, bakır ve çelikten yapılarak tamamlanmış, ama sonradan yaşanan bazı korkular yüzünden (müslüman bir ülkede bu kadar büyük bir heykelin tepki göreceği düşüncesiyle ) Mısır’a dikilmesinden vazgeçilmiş ve Paris’te bir depoya kaldırılmış. Tasarlanan bu ilk heykel Kızıldeniz ile Akdeniz’in birleştiği yere koyulacak firavunlar zamanının giysilerine bürünmüş bir kadın şeklindeymiş ve elinde 'Asya'nın ışığının Mısır'dan geldiğini' sembolize eden bir meşale tutuyormuş.
Bu olaydan 20 yıl sonra 1885’te Fransa hükümeti A.B.D ile olan iyi ilişkilerinin bir göstergesi olarak büyük bir heykel yaptırmak istediğinde yine aynı heykeltraşın kapısı çalınmış. Hazır durumda olan heykel depodan çıkarılmış, heykeltraş Bartholdi ve Gustave Eiffel (Eyfel kulesinin mühendisi) birlikte çalışarak bazı değişikliklerle heykeli yenilemişler ve New York sahilinde Liberty Adasına yerleştirilmiş.
Özgürlük Heykeli, ziyaretçilere açıktır. Ziyaret etmek isteyenler adaya bir feribotla ulaşırlar, merdivenleri tırmanarak meşaleye çıkabilir ve New York limanını seyredebilirler.
Heykele Singer dikiş makinelerinin kurucusu Isaac Singer'in dul eşi Isabelle Eugenie Boyer modellik etmiştir. Özgürlük Heykeli 1884 yılında Fransa'da tamamlandıktan 1 yıl sonra 350 parçaya bölünüp 214 sandık içinde New York limanına ulaştırılmıştır. Parçalar, 4 ay içinde kaidenin üzerinde yeniden birleştirilmiş ve 28 Ekim 1886 tarihinde binlerce izleyicinin önünde açılışı gerçekleşmiştir.
Özgürlük Heykeli, 1984'ten beri UNESCO'nun Dünya Kültür Mirası Listesi'nde yer almaktadır.
Heykelin daha küçük boyutlarda bir kopyası Paris'tedir ve Atlas Okyanusu'na doğru bakar. Dünyanın başka çeşitli yerlerinde de (Osaka, Priştine, Pekin, Nevada, Güney Dakota, Bordeaux gibi) küçük kopyaları bulunmaktadır.***]

1918- Çekoslovakya, Avusturya-Macaristan imparatorluğundan bağımsızlığını kazandı.
1923- Mustafa Kemal Paşa Çankaya Köşkü'nde verdiği akşam yemeğinde, "Yarın Cumhuriyeti ilan edeceğiz" dedi.
1927- Türkiye Cumhuriyeti'nde ilk nüfus sayımı, yapıldı; nüfus 13 milyon 650 bin.
1937- Başbakan İsmet İnönü, Ankara'da paraşüt kulesinin açılışını yaptı.
1938- Ankara Radyosu, törenle hizmete açıldı.
1940- II. Dünya Savaşı: İtalya, Arnavutluk üzerinden Yunanistan'ı işgal etti.
1941- Litvanya'da Alman SS birlikleri 9.000 den fazla yahudiyi Kaunas şehrinin meydanında kurşuna dizdi.
1943- Tartışmalı Philadelphia Deneyimi oldu.
1948- İsviçre'li kimyacı Paul Hermann Müller DDT'nin böcek öldürücü özelliğini keşfinden ötürü Nobel Kimya Ödülü ile ödüllendirildi.
1951- Falih Rıfkı Atay'ın, "Yeni Rusya" adlı kitabı okul kitaplıklarından toplatıldı.
1960- Milli Birlik Komitesi'nin147 öğretim üyesini görevden alınmasını protesto eden İstanbul Üniversitesi Rektörü Sıddık Sami Onar ve İstanbul Teknik Üniversitesi Rektörü Fikret Narter görevlerinden istifa ettiler.
1961- Bir devre tanıklık eden Zeki Müren, Behiye Aksoy, Gönül Yazar, Seçil Heper gibi pek çok sanatçıyı senelerce sahnesinde ağırlayan Maksim Gazinosu açıldı.
1962- Küba Füze krizi sürüyor, Sovyetler Birliği lideri Nikita Hruşçov Küba'daki füze üslerini kaldıracaklarını açıkladı.
1965- İstanbul Üniversitesi rektörlüğüne Ekrem Şerif Egeli seçildi.
1968- Prag'da on binlerce Çek, Sovyet işgalini protesto etti.
1969- Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğrenci Derneği ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi Öğrenci Birliği kapatıldı.
1981- Heavy metal müzik grubu Metallica, San Francisco'da kuruldu.
1982- Felipe Gonzalez liderliğindeki sosyalistler, İspanya'da seçimlerinde büyük bir zafer kazandı.
1984- Çin Komünist Partisi (ÇKP), ekonomik durumu düzeltmek amacıyla serbest girişime ve rekabete izin verileceğini açıkladı.
1986- 23. Antalya Ulusal Altın Portakal Film Yarışması'nın sonuçları açıklandı. Altın Portakal'ı Atıf Yılmaz'ın yönettiği "Aaah Belinda" kazandı.
1991- İslami Cihad örgütü Ankara'da iki bombalı saldırı düzenledi; bir Amerikalı subay öldü, Mısırlı bir diplomat yaralandı.
1993- Hakkari, Üzümlü Jandarma sınır bölüğü'ne saldıran silahlı militanlardan 57'si öldürüldü. Çatışmada 10 er şehit oldu.
1998- Esenboğa Havalimanı, tarihinde ilk kez aynı gün 13 cumhurbaşkanı ağırladı. Yabancı ülke cumhurbaşkanları, Cumhuriyetin 75. Yılı törenleri için başkente geldiler.
2000- Kosova tarihinin ilk demokratik seçimleri yapıldı.
( 1 milyon Arnavut oy verirken, Sırplarla Türkler seçimleri boykot etti. Pasifist lider İbrahim Rugova'nın partisi Kosova Demokratik Birliği (LDK) yüzde 60 oyla kazandı. Kosova'da 110 bin Sırp ve 60 bin Türk de yaşıyor. Rugova Arnavutluk'tan da Sırbistan'dan da bağımsız bir Kosova tasarlıyor. )
2001- New York'ta bine yakın gösterici ABD'nin Afganistan harekatını protesto etti.
( İtfaiyeciler, araçlarının sirenlerini açarak savaş karşıtlarının sloganlarını bastırmaya çalıştı. Bazı Amerikalılar ise bayrak sallayıp laf atarak karşı gösteride bulundu. )
2004- Dev-Sol üyesi oldukları için 12 yıldır yargılanan 35 kişiden 10'u müebbet hapse mahkum oldu.
2005- İsrail Savunma Bakanı Şaul Mofaz, mevcut Filistin kuşağıyla barış şansının kalmadığını savundu. "Barış için bir sonraki kuşağı beklemek zorundayız. Gelecek yıllarda Filistin devletini göreceğimizi zannetmiyorum" dedi.


28 Ekim – Doğanlar

1837- Hitotsubashi Yoshinobu, Japon asker ve siyasetçi (ö. 1913)
1909- Francis Bacon, İngiliz ressam (ö. 1992)
1914- Jonas Salk, ABD'li hekim ve bakteriyolog (ö. 1995)
1929- Joan Plowright, İngiliz aktris
1933- Manuel Francisco dos Santos (Garrincha), Brezilya'lı futbolcu
1955- ABD'nin en zengin kişilerinden Microsoft bilgisayar yazılımları şirketinin kurucusu ve sahibi Bill Gates.
1956- Mahmud Ahmedinecad, İran devlet başkanı
1958- Ahmet Kaya, ses sanatçısı
1963- Eros Ramazzotti, İtalyan şarkıcı
1967- Amerikalı sinema oyuncusu Julia Roberts.
1969- Ben Harper, ABD'li müzisyen
1974- Joaquin Phoenix, ABD'li sinema oyuncusu
1984- Obafemi Martins, Nijeryalı futbolcu
1996- Jasmine Jessica Anthony, ABD'li oyuncu


28 Ekim - Ölenler

1049- Eğitimci ve siyaset insanı Nafi Atuf Kansu.
1704- İngiliz filozof John Locke
1929- Bernhard von Bülow, Almanya Şansölyesi (d. 1849)
1949- Eğitimci ve siyasetçi Nafi Atuf Kansu
1959- Camilo Cienfuegos, Kübalı devrimci (d 1932)
1977- Karikatürcü ve çizgi roman çizeri Ratip Tahir Burak 73 yaşında İstanbul'da öldü.
1978- Edebiyat tarihçisi ve yazar Agâh Sırrı Levend
1987- André Masson, Fransız ressam (d. 1896)
1998- Thomas Flowers, Colossus'un tasarımcısı İngiliz mühendis (d. 1905)
1998- Ted Hughes, İngiliz yazar, şair, çocuk edebiyatçısı.
2003- Ermeni kökenli Amerikalı müzisyen Vigen, 74 yaşında. "İran pop müziğinin kralı" olarak bilinen Vigen Farsça ve Ermenice caz söylemişti.
2005- Eski Ankara Üniversitesi Rektörü ve eski Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tahsin Özgüç 89 yaşında vefat etti.

29 EKİM


1787-Mozart'ın Don Giovanni operasının galası Prag'da yapıldı.
1859-İspanya, Fas'a savaş ilan etti.
1863-İsviçreli Henri Dumant’ın çabalarıyla Cenova'da toplanan 16 ülke, Uluslararası Kızılhaç'ın kurulmasına karar verdi.
1901- Amerika Birleşik Devletleri başkanı William McKinley'in suikastçısı Leon Czolgosz elektrikli sandalyede idam edildi.
1923- Türkiye'de Cumhuriyet ilan edildi, Mustafa KemalAtatürk ilk cumhurbaşkanı seçildi.
1924- Milletler Cemiyeti Konseyi'nde, Türkiye-Irak sınırı, Musul'u Irak'ta bırakacak biçimde saptandı.
1927- Irak'ta yapılan kazılarda, Ur kenti yakınlarında 5 bin yıl öncesine ait olduğu belirlenen bir molekül takımı bulundu.
1929- New York Borsası çöktü ve tüm dünyayı etkileyecek olan Büyük Bunalım başladı.
1930-Ankara'daki Cumhuriyet Bayramı törenlerine Yunanistan Başbakanı Venizelos da katıldı.
1933- Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal, coşkuyla kutlanan Cumhuriyetin 10. Yılı'nda ünlü nutkunu okudu.
1936- Cumhuriyet Bayramı kutlamalarında, Eribe Hanım paraşütüyle yere çakılarak öldü. Eribe Hanım tayyareci Vecihi'nin kızıydı.
1954- Dr.Hikmet Kıvılcımlı Vatan Partisi'ni kurdu.
1956- İsrail ordusu, Mısır sınırını geçti, Sina yarımadasını işgal etti.
1960- Cassius Clay (daha sonra Muhammet Ali) Louisville, Kentucky'de ilk profesyonel maçını kazandı.
1960- Milli Birlik Komitesi'nin 147 öğretim üyesini görevden almasına tepkiler sürüyor. Ankara Üniversitesi Rektörü Suut Kemal Yetkin istifa etti.
1961- İlk Türk yapımı otomobil ''Devrim'', Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel'e armağan edildi. ''Devrim''in deneme sürüşü, yetersiz benzin konulması yüzünden başarısızlıkla sonuçlandı.
1968- Milano'da düzenlenen kısa metrajlı film gösterisinde, Türkiye'den "Ebru" adlı film, "liyakat diploması" aldı.
1978- Sağcılar, Tokat'ta solcuların gittiği kahveyi, taradı, 3 kişi öldü.
1978- Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Alparslan Türkeş Almanya'da ülkücülere bir konuşma yaptı, "Bize açıkça katil derlerse ağızlarını yırtarım" dedi.
1979- İstanbul Paşakapısı Cezaevi'nde, ayaklanma çıktı. 523 tutuklu 12 gardiyanı rehin aldı.
1979- Kültür Bakanlığı Büyük Ödülü Yaşar Nabi Nayır'a verildi.
1983- Milliyetçi Demokrasi Partisi (MDP) Genel Başkanı Turgut Sunalp "Faşizm komünizm kadar tehlikeli değildir," dedi.
1987- Cumhuriyetin 64. yılında yerli yapım F-16 uçağı uçtu.
1992- Kazakistan ve Türkmenistan, ilk büyükelçiliklerini Ankara'da açtılar.
1992-Türkiye ile Irak'ın kuzeyi arasında stratejik öneme sahip Sinhat Boğazı, TSK'nin eline geçti. Çatışmalarda 90 terörist öldürüldü.
1994- Beyaz Saray'a giren Francisco Martin Duran adlı bir kişi, Birleşik Devletler Başkanı Bill Clinton'a suikast girişiminde bulundu.
1998- Amerikalı astronot John Glenn 36 yıl aradan sonra 77 yaşında, Discovery mekiğiyle yeniden uzaya gitti.
1998- Cumhuriyetin 75. yıldönümü, bütün yurtta, dış temsilciliklerde ve KKTC'de coşkuyla kutlandı.
1998- Azerbaycan, Gürcistan, Kazakistan, Özbekistan ve Türkiye, Hazar ve Orta Asya petrollerinin batı pazarlarına Bakü-Tiflis-Ceyhan ana petrol boru hattıyla ulaştırılmasına ilişkin Ankara Deklarasyonu'nu imzaladılar.
1998-THY'nin Adana-Ankara seferini yapan Boeing 737 tipi uçağı, 33 yolcu ve 6 kişilik mürettebatıyla kaçırıldı. Uçağı kaçıran Erdal Aksu, ölü ele geçirildi. Aksu'nun Diyarbakır'da 4 öğretmeni katletmekten aranan bir terörist olduğu belirlendi.
2000- Peru Devlet Başkanı Alberto Fujimori, ülkenin deniz, kara, hava kuvvetlerinin komutanlarını görevden aldı
2001- ABD uçakları Afganistan'da, El Kaide lideri Bin Ladin'in Sovyet işgali yıllarında yaptırdığı tünel ve mağaraları, başkent Kabil'i ve Mezar'ı Şerif'i havadan bombaladı. Taliban yönetimi Halk Sağlığı Bakanı Molla Muhammed Avaş, ABD'nin kimyasal silahlarla çok sayıda Afgan'ın ölümüne yol açtığını söyledi.
2002- 15 üye ve Türkiye dahil 13 aday ülkenin 105 temsilcisinin oluşturduğu Avrupa Konvansiyonu, üç bölümlük 414 maddelik AB anayasası taslağını açıkladı.
( Taslağa göre her vatandaş hem ülkesi hem AB'nin vatandaşı olacak, kurulacak "Avrupa Halkları Kongresi" hem Avrupa Parlamentosu hem de AB ülkelerinin ulusal parlamentolarından üyelerden oluşacak. )
2003- 1995'te yargısız infaz sonucunda öldürülen Serdar Oğraş'ın ailesinin şikayeti üzerine AİHM'de açılan dava uzlaşmayla çözümlendi.
( Türkiye hükümeti,ölümle sonuçlanan olaydan üzüntü duyduğunu belirtti.Aileye 76 bin euro (134 milyar lira) tazminat ödemeyi kabul etti. )
2004- İki yıldır Ramallah'ta kuşatma altında olan Filistin lideri Yaser Arafat,kan kanseri şüphesiyle İsrail'in izniyle Paris'e götürüldü.
2004- Avrupa Birliği üyesi 25 ülke, AB Anayasası Anlaşması ile nihai belgeyi, aday ülkeler (Türkiye,Bulgaristan ve Romanya) ise nihai belgeyi imzaladı. AB Anayasası ulusal yasanın üzerinde olacak, kararlar "oybirliği" yerine "nitelikli çoğunluk" sistemiyle alınacak.
2006- Nijerya'nın başkenti Abuja'da Boeing 737 tipi bir yolcu uçağı kalkıştan hemen sonra 104 yolcusuyla düştü: 6 kişi kurtuldu.



29 Ekim – Doğanlar

1864- Döneminin önemli kadın yazarı ve ilk çevirmen Fatma Aliye Hanım.
1897- Nazi Almanyası'nın propaganda bakanı Joseph Goebbels.
1925- Robert Hardy, İngiliz oyuncu
1926- Necmettin Erbakan, Türk siyasetçi, başbakan
1935- Füruzan, Türk yazar
1938- Ellen Johnson-Sirleaf, Liberya cumhurbaşkanı
1947- Richard Dreyfuss, ABD'li oyuncu
1950-Abdullah Gül, Cumhurbaşkanı
1970- Edwin van der Sar, Hollandalı futbolcu
1971- Winona Ryder, ABD'li oyuncu
1976- Michael Ballack, Alman futbolcu
1983- Malik Fathi, Alman futbolcu



29 Ekim - Ölenler

1783- Jean le Rond d'Alembert, Fransız matematikçi (d. 1717)
1829- Maria Anna Mozart, Wolfgang Amadeus Mozart'ın ablası, piyanist (d. 1751)
1911- Ünlü Amerikalı gazeteci Joseph Pulitzer, Güney Carolina'da öldü.(d. 1847)
1924- Anatole France, Fransız yazar (d. 1844)
1934- Lou Tellegen, Birleşik Amerikalı oyuncu (d. 1883)
1949- Şair ve yazar İbrahim Alaettin Gövsa.
1981- Türkiye İşçi Partisi kurucularından sendikacı Rıza Kuas.
2004- Ordal Demokan, Türk Bilim Adamı (d. 1946)

30 EKİM


1757- Sultan III. Mustafa tahta çıktı.
1873- Teodor Kasap tarafından çıkarılan mizah gazetesi ''Hayal'' yayınlanmaya başlandı.
1905- Aspirin ilk kez satışa sunuldu.
1918- Birinci Dünya Savaşı'ndan yenik çıkan Osmanlı devleti ile galip devletler arasında Mondros Mütarekesi imzalandı.
1918- Çekoslovakya'da cumhuriyet ilan edildi.
1919- Sedat Simavi tarafından çıkarılan siyasi mizah dergisi Diken yayınlanmaya başladı.
1920- Avusturalya Komünist Partisi Sidney'de kuruldu.
1920- Kars'ın Kurtuluşu. Doğu Cephesi Komutanı Kazım Karabekir Paşa komutasındaki ordu büyük bir zafere imza attı.
1923- Mustafa Kemal tarafından Başbakanlığa atanan İsmet Paşa (İsmet İnönü) kabinesi Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde güvenoyu aldı.
1937- Ankara Gar Binası törenle açıldı.
1938- Orson Welles'in radyoya uyarladığı Dünyalar Savaşı (H.G. Wells) oyunundaki Marslıların istilasını gerçek sanan Amerikalılar büyük panik yaşadı.
1942- İngiliz ordusu, El Alameyn'de Alman ordusuna karşı saldırıya geçti.
1956- İngiltere ve Fransa, İsrail ve Mısır'a Süveyş Kanalı'nı 12 saat içinde terk etmelerini bildirdi.
1961- Zam talebiyle sakal uzatma eylemi yapan Devlet Su İşleri işçileri, ücretler artırılınca sakallarını törenle kestiler.
1970- Vietnam'da son altı yılın en şiddetli muson yağmurları: 293 kişi öldü, 200,000 kişi evsiz kaldı.
1973- Boğaziçi Köprüsü, Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk tarafından açıldı.
1974- Muhammet Ali, Kinşasa-Zaire'de George Foreman'ı yenerek tekrar dünya ağır sıklet boks şampiyonu oldu.
( Profesyonel döneminde sadece 3 kez yenilen, Muhammed Ali, 36 yaşına kadar boks dünyasının efsane ismi olmayı başardı. Ali yaptığı 56 maçın 53'ünü kazandı, üstelik 37'sini nakavtla aldı. )
1976- Almanya'da yapılan Dünya Aşçılar Olimpiyatı'nda, Türkiye ekibi birinci oldu.
1979- 15 hükümlü Artvin Cezaevi'nden kaçtı.
1980- Bülent Ecevit, Cumhuriyet Halk partisi genel başkanlığından istifa etti.
1982- Gökçeada dışına canlı hayvan çıkarma yasağı kaldırıldı.
1983- Erzurum ve Kars'ta deprem: 1, 330 kişi öldü, 534 kişi yaralandı.
1983- Arjantin'de yedi yıllık askeri rejim sonrasında ilk demokratik seçimler yapıldı.
1984- Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Mürted'de uçak fabrikasının (TAI) temelini attı.
2001- Michael Jackson, Invincible albümünü piyasaya sürdü.
2001- Britanya yurttaşı, Pakistan kökenli yazar Tarık Ali Münih Havaalanı'nda, Karl Marx'ın "İntihar Üzerine" başlıklı kitabını taşıdığı için uçuşu engellenerek bir süre gözaltına alındı.
2002- Rusya'nın Çeçen eylemcilerin 800 kişiyi rehin aldığı Moskova tiyatrosu baskınına karşı düzenlediği operasyonlarda kullanılan gazın adı açıklandı: Fentanil
2003- ABD Kongresi, Başkan George W.Bush'un Irak'a 87 milyar dolarlık ek bütçe talebine onay verdi.
2004- Irak'ta El Arabiya televizyonunun Bağdat bürosuna bombalı saldırı yapıldı; en az yedi kişi öldü, 19 kişi yaralandı. Eylemi üstlenen "1920 Tugayları", "Arapça konuşan ABD casuslarının binasını hedef aldık" dedi.
2006- Pakistan ordusu, Afganistan sınırında bir medreseyi Taliban yanlısı militan eğitiliyor gerekçesiyle bombaladı; çoğu çocuk 83 kişi öldü. Birçok kentte halk Pakistan Devlet Başkanı Pervez Müşerref'i protesto etti.
2006- Meksika'da Oaxaca eyaletinde öğretmenlerin Mayıs'ta başlattıkları grev büyüyerek geniş çaplı sosyal harekete dönüştü. Muhalefetin oluşturduğu "Oaxaca Kentleri Halk Meclisi" (APPO)Vali Ulises Ruiz istifa edene kadar eylemleri sürdüreceklerini açıkladı.



30 Ekim – Doğanlar

1735-John Adams, ABD' nin ilk başkan yardımcısı ve 2. başkanıdır (ö. 1826)
1821-Fyodor Dostoyevski, Rus yazar (ö. 1881)
1864-Theodor Wiegand, Alman Arkeolog. (ö. 1936)
1871-Paul Valery, Fransız yazar (ö. 1945)
1885-Ezra Pound, ABD'li şair (ö. 1972)
1930-Clifford Brown, ABD'li caz trompetçisi (ö. 1956)
1960-Diego Maradona, Arjantinli futbolcu
1962-Stefan Kuntz, Alman futbolcu ve teknik direktör
1964-Jean-Marc Bosman, Belçikalı futbolcu
1970-Nia Long, ABD'li oyuncu
1975- Dimitar Ivankov, Bulgar futbolcu
1985- Gülçin Ergül doğdu, Hepsi Grubu



30 Ekim - Ölenler

1730- Nedim, Türk divan şairi
1757- III. Osman, Osmanlı padişahı (d. 1699)
1910- Jean Henry Dunant, İsviçreli yazar, iş adamı ve Kızılhaç'ın kurucusu (d. 1828)
1936- Göz doktoru Esat Paşa (Işık).
1975- Gustav Ludwig Hertz, Nobel Fizik Ödülü sahibi Alman fizikçi (d. 1887)
1993- Eski Türk Dil Kurumu Genel Yazmanı, Dil bilimci Ömer Asım Aksoy 95 yaşında öldü.
1997- Samuel Fuller, ABD'li sinema yönetmeni (d. 1912)
2003- Öykü ve oyun yazarı Fuat Örere, 64 yaşında.

31 EKİM


1517-Martin Luther, Protestanlığı ilan etti.
1831- Takvim-i Vekayi yayına başladı.
1864- Nevada, ABD'nin 36. eyaleti oldu.
1876- Hindistan'da dev kasırga: 200.000 den fazla kişi öldü.
1919- Sütçü İmam, Kahramanmaraş'ta Fransız işgalcilere ilk kurşunu attı.
1922- Mussolini İtalya Başbakanı oldu.
1923- Seferberlik kaldırıldı.
1924- Mustafa Kemal Paşa, Cumhuriyet'in 1. Yıldönümünde, "Türk milletinin tabiat ve adetlerine en uygun olan idare, Cumhuriyet idaresidir" dedi.
1925- Kaçar Hanedanlığı sona erdi.
1952- Amerika Birleşik Devletleri, "Mike" adını verdiği ilk hidrojen bombası denemesini orta Pasifik'te Marshall adalarında yaptı.
1956- Süveyş Krizi: İngiltere ve Fransa, Süveyş Kanalı'nın tekrar açılmasını sağlamak için Mısır'ı bombalamaya başladı.
1960- Milli Birlik Komitesi'nin öğretim üyelerini üniversiteden atmasını protesto eden Ortadoğu Teknik Üniversitesi Rektörü Turhan Feyzioğlu istifa etti
1961- Tanin gazetesindeki yazılarında komünizm propagandası yaptıkları ileri sürülen Aziz Nesin ile genel yayın müdürü İhsan Ada beraat ettiler.
1963- Askeri Yargıtay, Talat Aydemir, Fethi Gürcan, Osman Deniz ve Erol Dinçer'in idamını onayladı.
1963- 50. defa milli formayı giyen Fenerbahçeli futbolcu Lefter Küçükandonyadis'e şeref madalyası verildi.
1968- Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Lyndon Johnson Vietnam'ın bombalanmasını "durdurun" emri verdi.
1970- Türkiye İşçi Partisi Büyük Kongresi Behice Boran'ı genel başkan seçti.
1972- Sıkıyönetim askeri mahkemesinde yargılanmakta olan Profesör Uğur Alacakaptan için 6, asistan Uğur Mumcu için 15 yıl hapis istendi.
1975- Bankaların ikramiye ve hediye vermesi yasaklandı.
1984- Hindistan Başbakanı İndra Gandhi, iki sih güvenlik görevlisinin düzenlediği suikast sonucu öldürülünce çıkan isyanlarda yaklaşık 2.000 masum sih öldü.
1989- Turgut Özal, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde 263 oyla Türkiye'nin 8.cumhurbaşkanı seçildi.
1992- Başbakan Süleyman Demirel, PKK güçlerine silah bırakma çağrısı yaptı. "Teröristler etkisiz hale gelinceye kadar Türk ordusu Zaho'da kalacaktır" dedi.
1992- Vatikan dünyanın güneş etrafında döndüğünü söyleyen Galileo Galilei'nin haklılığını teslim etti.
1992- Türk Silahlı Kuvvetleri, Irak'ın kuzeyindeki terör üssü Haftanin kampını ele geçirdi.
1994- Bir Amerikan yolcu uçağı İndiana'da düştü: 68 kişi öldü.türkiye istanbul bilgi universitesi kuruldu
1996- Bir Brezilya yolcu uçağı Sao Paulo'da (Brezilya) düştü: 98 kişi öldü.
1997- Milli Güvenlik Kurulu toplantısında, 18 Kasım 1992 tarihli belge yerine kaim olmak üzere, yeniden düzenlenen Milli Güvenlik Siyaseti Belgesi uygun bulundu.
1998- Irak, BM silah denetleyicileri ile işbirliği yapmayacağını açıkladı.
1999- New York'tan Kahire'ye giden Mısır havayollarına ait bir yolcu uçağı Massachusetts açıklarında düştü: 217 kişi öldü.
2000- Yatağan Termik Santralı çevresinde hava kirliliği sınır değerleri aştı, santralin 3 ünitesi durduruldu, ilçe halkına "sokağa çıkmayın" çağrısı yapıldı.
2000- Singapur havayollarına ait Boeing 747 tipi bir yolcu uçağı kalkış sırasında düştü: 83 kişi öldü.
2000- Antonov tipi bir yolcu uçağı kalkıştan hemen sonra kuzey Angola'da infilak etti: 50 kişi öldü.
2002- İsrailli barış yanlısı aydın ve sanatçılar Filistinlilere yönelik baskıları protesto etmek için Batı Şeria'da Filistinli köylülerle birlikte zeytin hasadına katıldı. Zeytin toplamaya katılan İsrailli yazar David Grossman "Halkım bir başka halka zulüm uygularken odamda sessiz oturamam" dedi.
2003- Malezya'yı 22 yıldır yöneten Başbakan Mahathir Muhammed görevini yardımcısı Abdullah Ahmed Bedavi'ye devretti. Mahathir Muhammed "Dünyada sağlığı yerindeyken emekliye ayrılan ilk diktatör ben oldum" dedi.
2004- İskoçya'nın Pretopans kasabasında 'Cadılar Bayramı'nda 16. ve 17. yüzyıllardaki 'cadı Avı'nda öldürülen 81 kadın ve kedilerinden resmen özür dilendi. İskoçya'da 16-17. yüzyılda 3 bin 500 kadın ve çocuk, karakedi sahibi olmak ve büyü yapmak iddialarıyla yakılarak öldürülmüştü.
2004- Latin Amerika ülkesi Uruguay'ın 179 yıllı tarihi içinde ilk kez devlet başkanlığını sosyalist bir lider, "Geniş Cephe"nin adayı Tabare Vazquez kazandı. Kongre seçimlerinden de eski gerillalar zaferle çıktı. Gerilla örgütü Tupamaros'un eski lideri Jose Mujica senatör seçildi
2005- BM Güvenlik Konseyi'nde Suriye'ye karşı karar tasarısı kabul edildi.
( Suriye,eski Lübnan Başbakanı Refik Hariri suikastına karışmış yetkilileri tutuklamak ve BM soruşturma komisyonu ile birlikte hareket etmek durumunda. ABD,Fransa ve Britanya'nın Suriye'ye yaptırım uygulanması önerisi ise kabul edilmedi. )
2007- Eski Başbakan Yardımcılarından, 2'nci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün oğlu Prof. Dr. Erdal İnönü, kanser tedavisi gördüğü ABD'nin Houston kentinde yaşamını yitirdi.



31 Ekim - Doğanlar

1620- John Evelyn, İngiliz yazar (ö. 1706)
1632- Johannes Vermeer, Hollandalı ressam (ö. 1675)
1815- Karl Weierstrass, Alman matematikçi (ö. 1897)
1866- Milliyetçi Çin önderi Çang Kay Şek. (ö. 1975)
1920- Fritz Walter, Alman futbolcu (ö. 2002)
1936- Michael Landon, ABD'li sinema oyuncusu (ö. 1991)
1950- Zaha Hadid, İngiliz mimar
1963- Rob Schneider, ABD'li sinema oyuncusu
1968- Vanilla Ice, ABD'li müzisyen
1974- Muzzy İzzet, Türk futbolcu
1976- Piper Perabo, ABD'li sinema oyuncusu
1980- Alejandro Rubén Capurro, Arjantinli futbolcu



31 Ekim - Ölenler

1661- Sadrazam Köprülü Mehmet Paşa. (d. 1578)
1926- Harry Houdini, Macaristanlı sihirbaz (d. 1874)
1932- Son dönem Osmanlı sadrazamlarından Ali Rıza Paşa.
1945- Henry Ainley, İngiliz sinema oyuncusu (d. 1879)
1963- Türk müziği sanatçısı ve bestekar Mesut Cemil. 62 yaşında öldü.(d. 1902)
1986- Robert S. Mulliken, ABD'li fizikçi ve kimyacı (d. 1896)
1987- Joseph Campbell, ABD'li yazar ve mitoloji uzmanı
1993- İtalyan yönetmen Federico Fellini 73 yaşında yaşama veda etti.(d. 1920).
( Onun ilahi kalçalı kadınları, onun sisli Rimini'si, onun faşist palyaçoları, onun içinden mutlak bir film geçen kerhaneleri, onun yüzlerine bakıp 'nanik' yapılası papazları, onun üzerinde büyü tarifleri yazan reklam panoları, onun her daim aşık eşcinselleri, onun yapış yapış şölen sofraları... Ve ille de Roma'sı...)
1993- Edebiyat eleştirmeni, yazar Profesör Berna Moran 72 yaşında öldü.(d. 1921)
2003- İtalyan tenor Franco Grelli,82 yaşında.
2003- Öykü ve oyun yazarı Fuat Örer 64 yaşında İstanbul'da öldü.
2006- Gazeteci Sevin Zorlu, 70 yaşında.
( 27 Mayıs 1960 darbesi sonrasında idam edilen Dışişleri eski Bakanı Fatin Rüştü Zorlu'nun kızıydı.)
2007- Erdal İnönü, Türk bilim adamı ve siyasetçi (d. 1926)

2 KASIM


1870-İstanbul'da ilk mizah dergisi ''Diyojen''in birinci sayısı yayınlandı.
1914-Rusya, Osmanlı Devleti'ne savaş ilan etti.
1917- Filistin'de Yahudilere bir yurt verilmesini öngören Balfour Deklarasyonu yayınlandı.
1918- Enver, Talat ve Cemal paşalar, beraberindekilerle bir Alman gemisi ile yurttan ayrıldılar.
1920- Amerika Birleşik Devletleri'nin Pittsburgh şehrindeki KDKA istasyonu ilk naklen yayını gerçekleştirdi.
1930- Haile Selasiye Habeşistan İmparatoru olarak taç giydi.
1934- İçişleri Bakanı Şükrü Bey (Kaya), radyo programlarından alaturka musikiyi kaldırdı.
1936- İngiltere'de BBC, düzenli TV yayınına başladı.
1944- Unlu gıda maddelerinden pasta imali yasağı, hava saldırılarına karşı ışık karartma tedbirleri kaldırıldı. 8 Kasım itibariyle ışıkların yakılabileceği ilan edildi.
1958- Merzifon Yeni Çeltek Linyit İşletmesi'nde grizu patlaması.10 işçi öldü.
1961- Üniversiteye giremeyen 100 öğrenci İstanbul'dan Ankara'ya yürümeye başladı.
1964- Suudi Arabistan Kralı Suud tahtan indirildi; yerine kardeşi Prens Faysal geçti.
1970- Salvador Allende, Şili Devlet Başkanı oldu.
1976- İstanbul Teknik Üniversitesi'ne ateş açıldı.1 ölü, 3 yaralı.
1978- 13 ülkücü Sağmalcılar Cezaevi'nden firar etti. Firar edenler arasında Ferhat Tüysüz ve Veli Can Oduncu da var.
1982- Milli Eğitim Bakanlığı yatılı öğrenciler için bir karar aldı. Yemekten sonra, "Tanrımıza hamd olsun, milletimiz var olsun" denecek.
1988- Erzurum Atatürk Üniversitesi'nde derse sokulmayan baş örtülü kız öğrenciler ölüm orucuna başladı.
1989- Kadınlar, cinsel tacize dikkat çekmek için "Bedenimiz Bizimdir, Cinsel Tacize Hayır" kampanyası başlattı.
( Vapurda yapılan basın açıklaması sonrası kadınlara mor iğne dağıtıldı. Kampanya, "Mor İğne" adıyla duyuldu. )
1989- Malatya Gazeteciler Cemiyeti kuruldu.
1990- Fener Rum Ortodoks Patriği Bartholomeos göreve başladı.
1990- Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) Genel Başkanı Erdal İnönü, Tunceli'de "aranızda Kürtçe konuşmuşsunuz, anadilinizde şarkı dinlemişsiniz, bundan hiçbir şey çıkmaz ve buna kimse engel olamaz. Ama resmi diliniz de Türkçe'dir" dedi.
2000- Sovyet Devrimi önderlerinden Leon Troçki'nin İstanbul'daki sürgün yıllarını anlatan "Büyükada'da Sürgün" belgeseli Milano Uluslararası Film Festivali'nde birinci oldu. Yapımcı Ayda Yavuz, yönetmen gazeteci Turan Yavuz.
2000- Vladimir Kramnik Dünya Şampiyonası'nda yurttaşı Gari Kasparov'u yendi ve Dünya Satranç Şampiyonluğunu ele geçirdi. Gari Kasparov 15 yıldır şampiyonluğu elinde bulunduruyordu.
2001- Afganistan'da devrik kral Zahir Şah yanlısı Peştun kökenli lider Hamid Karzai Uruzgan'da Taliban'a karşı silahlı mücadele başlattı.
2003- Irak, Felluce'de 60 Amerikan askerini taşıyan bir helikopter, roketle düşürüldü. 15 ABD askeri öldü, 21 kişi yaralandı. ABD ve Britanya gazeteleri,"Vietnam hayaletinin döndüğünü" yazdı.
2004- ABD'de Cumhuriyetçi Parti adayı George W. Bush seçmen oylarının yüzde 51'ini alarak ikinci bir dönem için yeniden başkan seçildi.
( 44. ABD Başkanı Bush rakibi John Kerry'den 3.6 milyon fazla oy aldı. 1964'tenberi en yüksek katılım oldu: Yüzde 56. )
2004- Ahmet Uluçay'ın yönettiği "Karpuz Kabuğundan Gemiler Yapmak" Fransa'da Montpellier Akdeniz Filmleri Festivali'nde büyük ödül Altın Antigone'u kazandı.
2004- Anayasa Mahkemesi, 11 yıl aradan sonra Yüce Divan sıfatıyla eski Enerji ve Tabii Kaynaklar bakanları Cumhur Ersümer ile Zeki Çakan'ı yargılamaya başladı.
2005- Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, küresel reformlar çerçevesinde 190 siyasi mahkum için af çıkardı.
2006- Diyanet İşleri Başkanlığının ev sahipliği yaptığı "Afrika Kıtası Müslüman Ülke ve Toplulukları Dini Liderleri Toplantısı" İstanbul'da yapıldı. Afrikalı dini liderler "Dekolte giyen kadınların tecavüze uğraması normal" diyen Avustralyalı imam El-Hilali'ye destek verdi.


2 Kasım – Doğanlar

1906- "Leopar", "Venedik'te Ölüm" gibi filmleriyle tanınan İtalyan film yönetmeni Luchino Visconti.
1913- "Alkatraz Kuşçusu" filmindeki rolüyle ünlenen Oscar ödüllü Amerikalı aktör Burt Lancaster.


2 Kasım - Ölenler

1938- Gazeteci Celal Nuri İleri.
1950-İrlandalı eleştirmen ve Nobel ödüllü yazar George Bernard Shaw 94 yaşında öldü.
( Özlü ve taşı gediğine oturtan sözleriyle ünlü Shaw, yazdığı tiyatro oyunlarıyla da ön plana çıkmıştır. "Kim benim oyunlarımı okullarda zorla okutur, benden de Shakespeare'den nefret edildiği kadar nefret edilmesine neden olursa, Allahından bulsun! Benim oyunlarım işkence aracı olmak için yazılmamıştır." sözünü söyleyerek Jan Dark oyunundan bir bölümü okul kitabına almak isteyenlere karşı çıkmıştır. 1950'de öldüğünde, kendi isteği üzerine yakılmış ve külleri eşinin külleri ile karıştırılmıştır. )
1996- Tiyatro ve sinema oyuncusu Duygu Ankara.
1997- Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi eski dekanlarından ve öğretim üyesi Prof. Dr. Bahri Savcı.
2004- Birleşik Arap Emirlikleri'nin kurucu lideri ve Devlet Başkanı Şeyh Zaid bin Sultan el-Nahayan, 86 yaşında. 30 yıldır iktidardaydı.
2005- Türk radyo ve televizyonculuğunun önemli isimlerinden Altan Aşar, İzmir'de öldü.