19 MART


721- Tarihe geçmiş ilk ay tutulması Babil'de gözlendi.
1279- Yamen Muharebesi'nde 20 bin kişilik kuvveti bulunan Moğol Yuan Hanedanı, 200 binlik Çinli Güney Song Hanedanı'nı mağlup ederek tüm Çin'de hakimiyet sağladı.
1452- III. Frederik, Papa tarafından taç takılan son Kutsal Roma imparatoru oldu.
1799- Napolyon, Osmanlı Devleti'nin yönetimindeki Akka kalesi önlerine geldi.
1839- Louis-Jacques-Mandé Daguerre, dagerreyotipi icat etti.
1866- Osmanlı Hükümeti, Süveyş Kanalı'nın açılması konusunda izin verdi.
1877- Osmanlı devletinin ilk Mebusan Meclisi (Ayan Meclisi) toplandı.
1883- Siyah Amerikalı ayakkabıcı ustası Jan E.Matzeliger bir ayakkabıyı bir seferde bütünüyle imal eden ilk makineyi icat ederek ayakkabı sanayisinde bir devrim yarattı.
1899- Otomobil yağı üreten Castrol şirketi kuruldu.
1915- Güneş sistemi gezegenlerinden Pluto'nun ilk fotoğrafı çekildi. Ancak bunun yeni bir gezegen olduğu anlaşılmadı.
1920- ABD Senatosu, Versay Antlaşması'nı onaylamayı reddetti.
1920- Mustafa Kemal, Ankara'da bir meclis toplanması amacıyla genelge yayınladı.
1922- Cizre'de iki korucu ağızlarına para tıkılmış olarak elektrik direklerine asılmış bulundu. Bunun üzerine Dargeçitte güvenlik güçlerinin yaptığı operasyonda 14 kişi öldürüldü.
1932- Sydney Harbour Bridge açıldı.
1945- ABD Deniz Kuvvetleri'ne ait USS Franklin uçak gemisi Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'ne ait bombardıman uçağı "Ginga" tarafından bombalandı.
1945- Sovyetler Birliği, bir nota ile 1925 tarihli Türk-Sovyet Dostluk ve Saldırmazlık Paktı'nı yenilemeyeceğini bildirdi.
1955- Liselerde bitirme ve olgunluk sınavları kaldırıldı. Yerine "Devlet Lise Sınavı" adıyla tek bir sınav konuldu.
1955- Agence France-Presse'in (AFP) Ankara temsilcisi Erol Güney Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlığından çıkarıldı.
1959- İstanbul Valiliği, Büyük Doğu dergisini protesto etmek için yapılacak mitinge izin vermedi ve dergi hakkında soruşturma başladığını bildirdi.
1960- Yeni Kadıköy İskelesi ve İstanbul Belediyesi Şehir Operası açıldı.
1964- Hatay'da 21 Nurcu tutuklandı. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, gazetecilere yaptığı açıklamada, Nurcuları düşman bir devletin desteklediğini söyledi. (Ressam C)
1965- Merzifon'un Çeltek Linyit İşletmesi'ndeki grizu patlamasında 69 işçi öldü, 58 işçi yaralandı.
1965- Endonezya bütün yabancı petrol şirketlerini millileştirdi.
1966- Milli Türk Talebe Birliğince düzenlenen Komünizmi Telin Mitingi İstanbul'da yapıldı.
1970- Batı Almanya'nın başbakanı (Willy Brandt) ile Doğu Almanya'nın başbakanı (Willi Stoph) ilk defa görüştü.
1971- CHP Kocaeli Milletvekili Prof. Dr. Nihat Erim, partisinden istifa etti ve başbakanlığa atandı.
1975- Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk hükümeti kurma görevini Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel'e verdi. Tarihe 1. Milliyetçi Cehpe Hükümeti (1.MC) olarak geçen, dört sağ partiden oluşan koalisyon (AP, MSP, MHP, CGP) yola çıktı.
1977- Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Müdürü Oktay Kurtböke Adalet Partili gençler tarafından gazete önünde dövüldü.
1977- Türk Hava Yollarına ait Diyarbakır uçağı iki ortaokul öğrencisi tarafından Beyrut'a kaçırıldı.
1978- Hollanda'nın Amsterdam kentinde 50 bin kişi nötron bombasnı protesto için yürüdü.
1979- Peş peşe yapılan zamlar üzerine bir açıklamada bulunan Adalet Partisi lideri Süleyman Demirel, askeri darbeyle devrilen Şili lideri Salvador Allende'yi hatırlatarak "Bunların gidişi Allende gidişi, sonları aynı mı olur, ayrı mı olur, bilmem" dedi.
1981- Ankara'da bir inzibat erini öldürme iddiasıyla yargılanan Erdal Eren ölüm cezasına çarptırıldı. Eren'in infazı 18 yaşından küçük olduğuna ilişkin kemik raporu nedeniyle de tartışmalara yol açtı.
1984- Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Newsweek dergisine verdiği demeçte genel affa karşı olduğunu söyledi.
1985- Uluslararası PEN Yazarlar Birliği Aziz Nesin'i onur üyeliğine seçti. Onur üyeliği belgesi Artur Miller ve Harold Pinter tarafından verildi.
1986- Ankara Film Şenliği'nin ''İlk Filmler'' yarışmasında, Orhan Oğuz'un yönettiği ''Her Şeye Rağmen'' birinci oldu.
1992- Cizre'de iki korucu ağızlarına para tıkılmış olarak elektrik direklerine asılmış bulundu. Bunun üzerine Dargeçitte güvenlik güçlerinin yaptığı operasyonda 14 kişi öldürüldü.
1995- Osman Pamukoğlu'nun yönettiği "Çelik-1 Operasyonu" başladı
1997- Tuzla tren istasyonuna bomba koymaktan yargılanan iki PKK mensubu idama mahkum edildi.
1997- Diriliş Partisi iki genel seçime girmediği için kapatıldı.
1998- Gazeteci Metin Göktepe'nin öldürülmesi davasında, 5 polis, ''Kastı aşan adam öldürme'' suçundan 7 yıl 6'şar ay hapis cezasına çarptırıldı, 6 polis beraat etti.
1998- Anses-Net Haber Ajansı kuruldu.
1999- Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi Başsavcılığı, Fethullah Gülen hakkında, laik devlet düzenini yıkarak teokratik devlete geçmek için faaliyet gösterdiği iddiasıyla soruşturma açtı.
2000- Yargıtay Ceza Genel Kurulu, öz kızına tecavüz eden babaya yerel mahkemenin verdiği 25 yıllık hapis cezasını 1 oy farkla onadı. 13 yargıç kararı onarken,12 yargıç "kız sesini çıkarmadığı için" cezanın indirilmesini istedi.
2000- Liselerde başlatılan cinsel eğitimin, üniversitelerde de sürmesine karar verildi. Uludağ, Marmara ve İzmir 9 Eylül Üniversiteleri'nde başlatılan derslerde, cinsellikle ilgili bilgiler tüm detaylarıyla verildi.
2001- Türkiye'yi AB üyeliğine taşıyacak Ulusal Program, Bakanlar Kurulunca onaylandı.
2001- Norveç, Kuzey Kutup topraklarına dağılmış şekilde yaşayan ve yıllarca asimilasyona tabi tutulan Samiler için bir parlamento binası inşaa etti. Burada alınacak kararlar Norveç parlamentosu için sadece tavsiye niteliğinde. Samilerin dilinde savaşa dair bir sözcük yok.
2002- Kırgizistan'da savcılık yaptığı dönemde görevini kötüye kullanmaktan tutuklanan milletvekili Azimbek Beknazarov serbest bırakıldı. Beknazarov tutuklanınca taraftarları Kırgız siyasinin bulunduğu hapishaneyi basmıştı.
2003- Suriye, Iraklıların sınırlara yığılması üzerine sınırlarını kapattı. Irak da halka vize vermeyi durdurdu. Mesud Barzani denetimindeki Erbil'de Türkiye ve İran sınırına yayılan göçü durdurmak için olağanüstü hal ilan edildi. Türkiye'de Irak füze mevzilinde bulunan Doğu ve Güneydoğu'dan Batı'ya göç başladı.
2003- ABD askerleri Irak-Kuveyt sınırındaki askerden arındırılmış bölgeye girdi. ABD uçakları da Irak'ın batısını bombalamaya başladı.
2003- Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Kuzey Irak'a gönderilmesi, Türk hava sahasının yabancı silahlı kuvvetlerin hava unsurlarına 6 ay süreyle açılmasına ilişkin Başbakanlık Tezkeresi TBMM'ye sunuldu.
2004- Kosova'da Arnavutlar kiliseleri, Sırplar ise camileri yakıyor. BM bölünmüş kent Mitrovitsa'daki personelini tahliye etti. Prizren'de dört tarihi kilise ve bir manastır yakıldı.
2004- Adana'da, SHP seçim konvoyunda partinin seçim otobüsünün üzerinde fotoğraf çeken Evrensel gazetesi muhabiri Hasan İşler ile Dicle Haber Ajansı muhabiri Volka Eryiğit başlarını hareket halindeki otobüsün altından geçtiği köprüye çarparak can verdi.
2004- Yunanistan'da yeni oluşan parlamentoda yapılan gizli oylama sonucu ilk kez bir kadın parlamento başkanı seçildi. Yeni Demokrasi aday gösterdiği Anna Psaruda, daha önce Kültür Bakanlığı ve Adalet Bakanlığı görevi yapmıştı.
2006- Beyaz Rusya'da yapılan devlet başkanlığı seçiminde, ülkeyi 12 yıldır yöneten Aleksander Lukaşenko yüzde 82 oyla yeniden seçildi.
2006- Azerbaycan Milli Direniş Teşkilatı kuruldu.
2007- New York'ta "United for Peace and Justice" örgütünün düzenlediği "Savaşa Hayır" yürüyüşüne onbinlerce kişi katıldı.
2007- Rusya'nın Kemerovo Oblastındaki Novokuznetsk şehrinde bulunan Ulyanovskaya maden işletmesinde yerin 270 m altında meydana gelen patlamada 108 madenci öldü.
2007- İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, üyelerine silah üzerine yemin ettirdiği belirtilen Kuvayi Milliye Derneği hakkında yasal takibat başlatıldığını açıkladı.
2011- Libya ayaklanması'na müdahale etmek için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1973 sayılı kararı doğrultusunda koalisyon kuvvetleri 2011 Libya bombardımanını başlattı.
2013- Ankara Kızılay'da bulunan Adalet Bakanlığı'nın önünde ses bombası patladı. Patlamada 2 kişi hafif yaralandı.
2013- AK Parti Genel Merkezi'ne roketli saldırı düzenlendi. 7'inci kat ile 8'nci kat arasındaki bölüme isabet eden roket duvara ve pencerelere zarar verdi.
2014- Kars'ta TÜİK Binası'na kendi personeli tarafından silahlı saldırı düzenlendi.Saldırgan 6 kişiyi öldürüp intihar etti.
2016- Teröristler yine kanlı bir eylem yaptı. İstanbul İstiklal Caddesi'nde canlı bomba patladı. 5 ölü, 20 yaralı
2016- Dubai şehrinden gelen ve Rusya'nın Rostov-na-Donu şehrindeki havalimanına inişe geçen, Flydubai şirketine ait yolcu uçağı iniş esnasında düştü. Uçaktaki 55 yolcu ile 7 mürettebat öldü.




19 Mart – Doğanlar

1661- Francesco Gasparini, İtalyan barok bestecisi
1690- Christian Goldbach, Rus matematikçi
1780- Miloş Obrenoviç, Sırp prens
1813- David Livingstone, İskoç misyoner ve kaşif
1821- Richard Francis Burton, ingiliz kaşif
1832- Ármin Vámbéry, Macar oryantalist
1848- Wyatt Earp, ABD'li kanun adamı
1849- Alfred von Tirpitz, Alman amiral
1869- Neville Chamberlain, İngiliz politikacı
1883- Walter Haworth, ingiliz kimyager
1900- Fransız fiziksel-kimyacı çift , Frédéric ve Irène Joliot-Curie.
( Yapay olarak hazırlanan yeni radyoaktif izotopları bularak 1935 Nobel fizik ödülünü kazanan çift radyoaktivite konusundaki buluşlarıyla Nobel Ödülü kazanan Pierre ve Marie Curie'nin kızları ve damatlarıydı. )
1905- Albert Speer, Alman siyasetçi (ö. 1981)
1906- Adolf Eichmann, Alman SS subayı
1912- Adolf Galland, Nazi Almanyası'nın Luftwaffe as pilotu
1931- Emma Andijewska, Ukrayna doğumlu ABD'li şair, yazar ve ressam
1933- Philip Roth, Amerikalı yazar
1936- Güner Sümer, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu
1936- Ursula Andress, İsviçre doğumlu Amerikalı sinema oyuncusu
1955- Bruce Willis, ABD'li sinema oyuncusu
1956- Luc Besson, Fransız film yapımcısı
1964- Mesut Bakkal, Futbol teknik direktörü.
1969- Vassily Ivanchuk, Ukraynalı satranç oyuncusu
1971- Faruk Beşok, sporcu, basketbolcu
1973- Tolga Tekin, Türk oyuncu
1974- Onuryay Evrentan, Türk oyuncu
1976- Alessandro Nesta, İtalyan futbolcu
1978- Lenka, Avustralyalı şarkıcı
1979- Hidayet Türkoğlu, NBAde de oynamış Türk basketbolcu
1981- Kolo Touré, Fildişi Sahilli futbolcu
1983- Evan Bourne, ABD'li profesyonel güreşçi
1985- Christine Guldbrandsen, Norveçli müzisyen
1993- Hakim Ziyech, Hollandalı futbolcu


19 Mart – Ölenler

1405- Timur, Türk devlet adamı ve asker
1406- İbn-i Haldun, Tunuslu düşünür ve tarihçi
1534- Ayşe Hafsa Sultan, ilk Valide Sultan
1584- IV. İvan, Rus Çarı
1745- Robert Walpole, İngiliz politikacı
1790- Cezayirli Hasan Paşa, Türk devlet adamı.
1930- Arthur Balfour, İngiliz politikacı
1936- Elefterios Venizelos, Yunan politikacı
1940- Kadın hastalıkları, doğum ve çocuk bakımı uzmanı Prof. Dr. Besim Ömer Akalın, Ankara'da.
( Veremle Mücadele, Çocuk Esirgeme, Süt Damlası derneklerini kuran Besim Ömer Akalın ardında 77 yapıt bıraktı. Bunların en önemlilerinden biri, Türkiye'de hazırlanmış ilk tıp yıllığı olan Nevsal-i Afiyet'tir. )
1950- Edgar Rice Burroughs, Tarzan kahramanın yazarı
1965- Gheorghe Gheorghiu-Dej, Rumen siyasetçi
1980- Tiyatro Yazarı, Çevirmen Bedrettin Tuncel, 70 yaşında öldü
1982- Randy Rhoads, ABD'li müzisyen
1996- Virginia Henderson, ABD'li hemşire
1997- Eugene Guillevic, Fransız şair
1998- Hanzade Sultan, Osmanlı son padişahı Sultan Vahdettin, son halife Abdülmecidin torunu.
2001- Şair Nazım Hikmet'in beşinci eşi Vera Tukyakova, 69 yaşında.
2004- Haldun Derin, Atatürk, ismet inönü ve Celal Bayarın özel kalem müdürü
2005- John Zachary DeLorean, DeLorean Motor Company kurucusu
2008- Sir Arthur Clarke,bilimkurgu yazarı, ingiliz mucit
2009- Emekli Jandarma Albay Abdülkerim Kırca, Ankara'daki evinde intihar etti
2009- İngiliz oyuncu Natasha Richardson