19 OCAK


1474-Köping, İsveç'te kent konumuna alındı.
1829- Johann Wolfgang von Goethe'nin eseri Faust ilk kez sahnelendi.
1853- Giuseppe Verdi'nin "Il Trovatore" operası Roma'da sahnelendi.
1861- Georgia, Amerika Birleşik Devletleri'nden ayrıldı.
1903- Okyanus aşırı ilk radyo yayını Amerika Birleşik Devletleri ile İngiltere arasında gerçekleşti.
1903- İlk kez düzenlenen Fransa Bisiklet Turu'nu (Tour de France) bisiklet yarışmasını, Fransız bisikletçi Maurice Garin kazandı. 19 gün süren 2.428 kilometrelik tura 59 yarışmacı katılırken, ancak 20 bisikletçi finişe ulaşmayı başarabildi.
1915-George Claude, reklamcılıkta kullanılmak üzere neon tüplerinin patentini aldı.
1915-Zeplinlerin kullanıldığı ilk hava saldırısı Almanya tarafından İngiltere'ye yapıldı.
1937-Howard Hughes adında bir Amerikalı milyoner, Los Angeles'tan Newark'a (New Jersey) 7 saat 28 dakikada uçarak hız rekoru kırdı.
1941-II. Dünya Savaşı: İngiliz güçleri Eritre'ye saldırdı.
1942-II. Dünya Savaşı: Japon askeri birlikleri Burma'yı işgal etti.
1945- Türkiye'de Deutsche Bank ve Deutsche Orient Bank faaliyetlerini durdurdu ve tasfiye hazırlıklarına başladı.
1949- Küba,İsrail'i diplomatik anlamda tanıdı.
1950- Çin önderi Mao Zedong, Ho Şi Minh'in önderliğindeki Kuzey Vietnam'ı tanıdı.
1950- Türkiye'de İş Mahkemeleri kurulması kararı alındı.
1956- Akis dergisi yazı işleri müdürü Cüneyt Arcayürek beraat etti. Arcayürek hakkında dava "Kedi gelince fareler kaçtı" başlıklı yazısı nedeniyle açılmıştı.
1959- Amerika Birleşik Devletleri ile imzalanan İstimlak ve Müsadere Garantisi Anlaşması Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde onaylandı. Anlaşma basında kapitülasyonlara dönüş olarak nitelendi.
1960- Sosyalist Parti faaliyete geçti. Genel başkanlığa Prof. Atıf Akgüç getirildi.
1960- İskandinav Havayollarına ait bir yolcu uçağı Esenboğa yakınlarında düştü; 42 yolcu öldü.
1961- Yassıada duruşmaları devam ediyor; İpar Davası sanıkları Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu, Hasan Polatkan, Medeni Berk, Hayrettin Erkmen ve armatör Ali İpar mahkûm oldular.
1961- İstanbul'da atlı arabalara plaka verilmemesi kararlaştırıldı.
1966- Hindistan'da Nehru'nun kızı İndra Gandhi başbakan oldu.
1969- Prag'da Jan Palach adındaki öğrenci Sovyetler Birliği'nin Çekoslovakya'yı işgalini protesto için kendini yaktıktan üç gün sonra öldü. Prag'da protesto gösterileri düzenlendi.
1969- Amerikan Büyükelçisi Robert Komer istifa etti. Robert Komer'in makam arabası 6 Ocak günü Ortadoğu Teknik Üniversitesi'ni ziyareti sırasında öğrenciler tarafından yakılmıştı.
1969-Prag'da Jan Palach adındaki öğrenci, Sovyetler Birliği'nin Çekoslovakya'yı işgalini protesto için kendini yaktıktan üç gün sonra öldü. Prag'da protesto gösterileri düzenlendi.
1970- Beyaz Kelebekler müzik grubu Adapazarı yakınlarında kaza geçirdi ve sanatçılardan üçü yanarak öldü.
( 1963'te İstanbul Kabataş Erkek Lisesi'nde okuyan beş genç müzisyen tarafından kurulan ve geniş bir hayran kitlesi kazanan "Beyaz Kelebekler" grubunun üç elemanı, Adapazarı yakınlarında geçirdikleri trafik kazasında öldü. 1980'e değin müzik yapmayı sürdüren grup, o yıl bir elemanını daha trafik kazasına kurban verince dağıldı. )
1981- Bakırköy İş Mahkemesi Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'na (DİSK) kayyım atadı.
1983- Niksar Cumhuriyet Savcısı Nihat Gerçek'i öldürmekten yargılanan iki ülkücü mahkûm edildi.
1983-Apple şirketi, bir mouse ve "grafik ara yüzü" ne sahip ilk ticari bilgisayar olan The Apple Lisa yı duyurdu.
1988- Hindistan'da Nehru'nun kızı İndira Gandhi başbakan oldu.
1988- Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) Milletvekili Mehmet Ali Eren Türkiye'de Kürt sorunu olduğunu ve Kürtlere baskı yapıldığını söyledi. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde olaylar çıktı.
1992- Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Kurulu yapıldı; genel başkanlığa Kemal Nebioğlu seçildi.
1997- Suikast sonucu ölen gazeteciUğur Mumcuiçin "Adalet ve Demokrasi Haftası" düzenlendi.
1997-Yaser Arafat, İsrail kontrolü altındaki son Batı Şeria şehri Hebron'un Filistin'e verilmesini kutlamak üzere 30 yıl aradan sonra ilk kez Hebron'a geldi.
1998- Kenan Şeranoğlu adlı kişi, Titan Saadet Zinciri adı altında 30 bin kişiden 8.6 trilyon lira topladı. 15 Haziranda, Şeranoğlu ile aralarında babasının da bulunduğu 7 sanık ''dolandırıcılık''tan çeşitli hapis cezalarına mahkum edildi.
2000- İstanbul Üsküdar'da Hizbullah örgütüne ait evin kömürlük ve bahçesinde gömülü 10 ceset bulundu.
( Kavacık'ta yapılan operasyonda yakalanan örgütün Akdeniz bölge sorumlusu Mehmet Emir Ekinci, sorgulamasında 1998'de kaçırılan Konca Kuriş'in kaçırılma emrini ben verdim dedi. )
2000- Yunan Dışişleri Bakanı Yorgos Papandreu,Türkiye Dışişleri Bakanı İsmail'in Cem'in davetlisi olarak Türkiye'ye geldi. 38 yıl önce dönemin Yunan Dışişleri Bakanı Evangelos Averof'tan sonra Türkiye'ye gelen ilk Yunan dışişleri bakanı oldu.
2002- İsrail, Filistin'in Sesi Radyosu'nun ana binasını boşaltıp kontrollü bir patlamayla yıktı.
( İsrail hükümeti radyoyu çatışmaları körükleyen yayın yapmakla suçladı. Filistin yönetimi İsrail'e uluslararası yaptırım uygulanmasını istedi. Filistin'in Sesi Radyosu birkaç saat sonra başka istasyon üzerinden yayına başladı. )
2002-İngiltereSavunma Bakanı,Irakoperasyonuna parlamentoya danışmadan başlayabileceklerini söyledi.
2003- Amerikan kentlerinde Vietnam Savaşı'ndan beri en büyük savaş karşıtı gösteriler düzenlendi. "Petrol için kan dökmeye hayır" sloganları atıldı. Dünyanın dört bir yanında binlerce insan savaş karşıtı eylemlere katıldı.
2004- Rubia isimli bir köpek Aconcagua dağı zirvesine çıkarak bu alanda bir dünya rekoru kırdı.
2005- Özelleştirme İdaresi Yüksek Kurulu kararıyla 27 Ocak'ta kapatılmasına karar verilen Seka İzmit Fabrikası'nda çalışan 734 işçi, kendilerini fabrikaya kapattı.
2005- Fransa'da demiryolu işçileri greve gitti.Tren yolu işletmeleri,emeklilerin yerine eleman almayarak 3 bin 200 kişinin emekliye ayrılmasını planlıyor.
2005- ''Türkler: Bin Yılın Yolculuğu 600-1600'' sergisi,Londra'daki Royal Academy of Arts'ta (Kraliyet Sanat Akademisi) açıldı.
2007- İstanbul'da yayınlanan haftalık Agos gazetesinin kurucusu ve yayın yönetmeni Ermeni gazeteci Hrant Dink, gazetenin Şişli Halaskârgazi Caddesi'ndeki merkezi önünde, saat 15.00 sularında uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetti.
( Başına ve boynuna üç kurşun isabet eden Dink'in cesedinin yakınında üç adet boş kovan bulundu. Katil zanlısı olarak, 19 yaşındaki Ogün Samast adlı bir kişi, güvenlik kameralarından elde edilen görüntülerin yayınlanmasından sonra, zanlının babası tarafından polise ihbar edilerek, Samsun otogarında sivil giyimli jandarma ve polis ekipleri tarafından yakalandı. Hrant Dink, Türkiye'de 1909 yılından bu yana, suikast sonucu öldürülen 62'nci gazeteci oldu. )
2007- Sri Lanka'da orduyla Tamil Eelam Kurtuluş Kaplanları militanları arasında çıkan çatışmalarda 376 kişinin öldüğü bildirildi.
2008- ABD Enerji Bakanlığı'na bağlı bir heyet Ankara' ya gelerek "Küresel Nükleer Enerji Ortaklığı"nı anlattı ve Türkiye' yi üyeliğe davet ettiğini bildirdi.
2011-Rize Milletvekili Mesut Yılmaz, Demokrat Parti'den istifa etti. Meclis'te temsil edilen parti sayısı 6'ya düştü.



19 Ocak – Doğanlar

1409-René I of Naples, Napoli kralı (ö. 1480)
1736- Buharlı makinayı bularak Sanayi Devrimi'nin başlamasında rol oynayan İskoç mucit James Watt.
1798- Sosyolojinin ve pozitivizmin kurucusu Kabul edilen Fransız filozof Auguste Comte.
1809- İlk dedektif romanı kabul edilen "Morg Sokağı Cinayeti"nin yazarı Amerikalı öykücü, şair, eleştirmen ve yayıncı Edgar Allan Poe.
1839- İzlenimcilik sonrası dönemin en büyük sanatçılarından ve kübizmin öncülerinden Fransız ressam Paul Cezanne.
1863-Werner Sombart, Alman iktisatçı ve sosyolog (ö. 1941)
1912- 1975 Nobel Ekonomi ödülünü Tjalling Kopmans'la paylaşan Sovyet matematikçi ve iktisatçı Leonid Vitalyeviç Kantoroviç.
1943- 1960'ların ilk beyaz kadın blues şarkıcısı Janis Joplin.
1949- Robert Palmer, İngiliz şarkıcı (ö. 2003)
1954-Cindy Sherman, ABD'li sanat fotoğrafçısı ve film yönetmeni.
1961-Hakan Aytekin, Türk belgesel yönetmeni
1980-Jenson Button, Formula 1 Pilotu
1981-Asier del Horno, Basklı futbolcu
1982-Atacan Öztürk, profesyonel futbolcu
1986-Moussa Sow, profesyonel futbolcu
1992-Shawn Johnson, ABD'li artistik jimnastikçi
1992-Logan Lerman, ABD'li artist



19 Ocak – Ölenler

1571-Paris Bordone, Venedikli ressam (d. 1500)
1970- Eski çalışma bakanlarından ve İstanbul valilerinden Mümtaz Tarhan.
1975- Arkeolog Arif Müfit Mansel.
1978- Sinema ve Tiyatro oyuncusu Feridun Çölgeçen.
1982- Türk Tarih Kurumu Başkanı Ord. Prof. Enver Ziya Karal.
1982- Siyaset tarihçisi ve yazar Profesör Ahmet Şükrü Esmer öldü.
1985- Yazar Muzaffer Hacıhasanoğlu.
1990- Yazar Sebahattin Selek.
1992- Tiyatro sanatçısı Sema Savaş.
1994- Türk sanat müziği sanatçısı Necmi Rıza Ahıska.
2000-Bettino Craxi, İtalya'nın eski başbakanlarından (d. 1934)
2000- Türk müziği şarkıcısı Sevim Çağlayan, İstanbul'da öldü.
2000- Hedy Lamarr, Avusturya asıllı ABD'li aktris, bilim insanı (d. 1914)
2003- Emmy ödüllü Amerikalı aktör Richard Crenna, 76 yaşında. Crenna'nın en son çalışması, "Krizdeki Ülke Afganistan" adlı politik bir belgeseldi.
2004- Sıra gecelerinin ünlü şarkıcısı "Kazancı Bedih" lakaplı Bedih Yoluk, 76 yaşında eşi Fatma Yoluk ile birlikte sobadan sızan gazdan zehirlenerek. 60 yıllık sanat hayatında yaklaşık 2 bin albüme imza attı.
2005- Amerikalı aktrist Ruth Warrick, 88. Tüm zamanların en iyi filmlerinden, Orson Welles'in "Yurttaş Kane"inde Kane'in karısını oynamıştı.
2007- Hrant Dink, gazeteci
2008- Cüneyt Koryürek, gazeteci ve yazar
2008-Ufuk Esin, Türk akademisyen, arkeolog, TÜBA üyesi (d. 1933)
2008-Suzanne Pleshette, ABD'li aktris (d. 1937)
2011-Hasan Ünal Nalbantoğlu, Türk akademisyen ve sosyolog (d. 1947)
2013-Toktamış Ateş, Türk akademisyen ve yazar (d. 1944)